1 phút hỏi đáp thuế: Thu mua nông sản từ thương lái hoặc nông dân thì hạch toán hóa đơn, chứng từ đầu vào thế nào?
Câu hỏi được nhiều người quan tâm đã được chuyên gia đã giải đáp trong buổi trả lời trực tuyến của VnExpress mới đây.

Độc giả Trần Hải, 55 tuổi gửi câu hỏi tới chương trình: Hộ kinh doanh mua nông sản qua thương lái (không phải mua trực tiếp từ nông dân) thì sẽ hạch toán hoá đơn chứng từ đầu vào như nào?
Bà Trần Lê Trang Tổng giám đốc Công ty TNHH Tư vấn Hà An, trả lời :
Như tôi hiểu, bạn muốn hỏi về các mẫu biểu sử dụng để ghi nhận chứng từ đầu vào.
Theo Thông tư số 88/2021 của Bộ Tài chính về chứng từ kế toán, bạn sử dụng các mẫu chứng từ gồm phiếu chi 02-TT, Giấy báo nợ, phiếu nhập kho mẫu 03-VT.
Mẫu sổ sử dụng để theo dõi đầu vào căn cứ vào mục đích mua hàng của hộ kinh doanh (thương mại hoặc sản xuất). Trường hợp mua nông sản để bán lại, mẫu sổ sử dụng là sổ chi tiết vật liệu dụng cụ, sản phẩm, hàng hóa mẫu S2-HKD, sổ quỹ tiền mặt mẫu S6-HKD và sổ tiền gửi ngân hàng mẫu S7-HKD (tùy thuộc phương thức thanh toán).
Trường hợp mua nông sản để sản xuất, mẫu sổ sử dụng là sổ chi phí sản xuất kinh doanh mẫu S3-HKD, sổ quỹ tiền mặt và tiền gửi ngân hàng như trên.
Tương tự, độc giả Hoa, Hà Nội hỏi: Hộ kinh doanh có thể xuất hóa đơn VAT đầu ra trong khi không có hóa đơn đầu vào? (Trường hợp hàng hóa thu mua từ dân)
Khi tính thuế theo phương pháp kê khai, hàng không có hóa đơn đầu vào do đặc thù hàng thu mua từ dân, có bị kiểm tra phạt không?
Đại diện Cục Thuế trả lời:
1. Nếu hộ kinh doanh của bạn sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền thì khi bán hàng, hộ kinh doanh lập hóa đơn bán hàng (không phải hóa đơn GTGT).
2. Hiện nay theo quy định tại Nghị định số 70/2025, kể từ ngày 1/6/2025, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán có mức doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng/năm; hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai; hộ kinh doanh doanh có máy tính tiền có hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng thì sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có chuyển dữ liệu điện tử đến cơ quan thuế, bao gồm cả giao dịch bán hàng hóa tồn kho của hộ kinh doanh.
Cơ quan thuế khuyến nghị hộ, cá nhân kinh doanh đảm bảo việc lưu trữ các hóa đơn, chứng từ của hàng hóa, dịch vụ mua vào theo quy định để cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước khác khi được yêu cầu, đảm bảo nguồn gốc, chất lượng hàng hóa. Trường hợp mua từ đối tượng không có hóa đơn thì có thể lưu giữ chứng từ mua bán, chứng từ thanh toán để đảm bảo chứng minh nguồn gốc hàng hóa
Phan Trang