7 năm chỉ sống nhờ bán 2 mẫu xe, từ vị thế 'ông tổ' ngành xe điện, Elon Musk dần thành kẻ yếu thế, chịu thua cả những công ty non trẻ của Trung Quốc

Quý trước, Tesla đã công bố mức giảm doanh số hàng năm đầu tiên kể từ đại dịch – một mức giảm tồi tệ hơn đáng kể so với dự kiến. Về nguyên nhân xảy ra kết quả đáng buồn này, công ty cho biết là do nền kinh tế Trung Quốc yếu kém, hoạt động đốt phá nhà máy ở Đức và hạn chế về nguồn cung do xung đột leo thang ở Trung Đông.

Dĩ nhiên, đó đều là những bất lợi hiện hữu. Nhưng theo CNN, các vấn đề của Tesla không thể đổ lỗi hoàn toàn cho các yếu tố bên ngoài. Một trong số đó phải kể đến việc các đối thủ cạnh tranh mới đã gia nhập thị trường và đến một lúc nào đó, họ phải bắt đầu tước đi doanh số bán hàng của Tesla.

Và bây giờ dường như đã đến lúc như vậy.

Tesla đã tự biến mình thành mục tiêu dễ dàng khi không giới thiệu sản phẩm mới đủ nhanh để duy trì sự quan tâm của khách hàng. Ngoài ra, giám đốc điều hành Elon Musk đã trở thành người mà nhiều người không muốn kết giao.

Trong khi đó, tổng doanh số bán xe điện ở Mỹ đã chững lại trong những tháng gần đây. Theo ước tính từ Cox Automotive, tăng trưởng doanh số bán xe điện đã chậm lại trong một thời gian nhưng trong hai quý vừa qua, doanh số bán xe điện không tăng nhiều.

Tuy nhiên, khi xem xét kỹ hơn, sự sụt giảm quan tâm đến xe điện dường như phản ánh cả sự ít quan tâm đến chính Tesla.

Stephanie Valdez Streaty, nhà phân tích của Cox Automotive lưu ý trong một bài thuyết trình tóm tắt các xu hướng của ngành trong năm mới. Một số nhà sản xuất ô tô, bao gồm Audi, BMW, Mercedes và Rivian, đang báo cáo doanh số bán xe điện tăng hơn 50% trong năm qua. Ford sau đó cho biết doanh số bán xe điện của họ đã tăng 86%.

Valdez Streaty cho biết: “Nhìn vào dữ liệu, sự chậm lại lớn của xe điện đang hình thành sự chậm lại của Tesla”.

Giá cổ phiếu của Tesla đã giảm gần 1/3 vào năm 2024 do doanh số và lợi nhuận của công ty gây thất vọng. Đây là một trong những cổ phiếu có diễn biến tệ nhất trong S&P 500 từ đầu năm đến nay.

Năm ngoái, doanh số bán hàng của Tesla đã tăng 38% so với năm 2022, nhưng các nhà đầu tư đã kỳ vọng nhiều hơn thế. Tesla đã cảnh báo vào tháng 1 rằng tốc độ tăng trưởng doanh số bán hàng trong năm nay sẽ còn chậm hơn.

Và thực tế thậm chí còn tệ hơn dự đoán, doanh số bán hàng quý đầu tiên trên toàn cầu của Tesla đã giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu lần đầu tiên kể từ đại dịch Covid.

Tuy nhiên, Tesla không chỉ là nạn nhân của sự sụt giảm chung về mối quan tâm đến xe điện. Tại Mỹ, Teslas vẫn chiếm khoảng 56% tổng số xe điện được bán vào năm 2023. Mặc dù con số này thấp hơn nhiều so với khoảng 80% doanh số bán xe điện mà Tesla có được vào năm 2019, theo Edmunds.com, nhưng họ vẫn chiếm đa số. Khi người Mỹ không còn hứng thú với Tesla, điều đó có thể giống như sự thiếu quan tâm tổng thể đến xe điện.

Theo báo cáo gần đây của Cox Automotive, từ quý 1 năm 2023 đến quý 1 năm 2024, doanh số bán xe điện của Mỹ đã tăng khoảng 15%. Tuy nhiên, nếu loại bỏ Tesla, doanh số bán các loại xe điện khác nói chung đã tăng 33%.

Tesla Model 3 và Model Y, những mẫu xe phổ biến nhất của hãng cho đến nay, lần lượt có tuổi đời là 7 và 5 năm. Các nhà sản xuất ô tô khác, như Ford, Audi và Hyundai, cung cấp các mẫu xe điện cạnh tranh mới hơn nhiều cho thị trường.

Valdez Streaty cho biết trong một email gửi tới CNN: “Hai sản phẩm cốt lõi của Tesla đều là những phương tiện tuyệt vời, nhưng ngành công nghiệp ô tô xoay quanh các mẫu xe 'mới' và các lựa chọn thay thế mới hơn từ các đối thủ cạnh tranh có thể đang làm chậm nhu cầu của Tesla”.

Tesla Cybertruck là mẫu xe mới và thu hút được nhiều sự chú ý nhưng dòng này chỉ mới ra mắt và cho đến nay được sản xuất và bán với số lượng thấp. Tesla cũng đang tung ra phiên bản cập nhật của Model 3 - mặc dù về cơ bản vẫn là cùng một chiếc xe.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD cũng là mối đe dọa lớn trên toàn cầu nhưng họ thậm chí còn chưa cạnh tranh được ở thị trường Mỹ. Bản thân Musk đã gọi họ là “những công ty ô tô cạnh tranh nhất thế giới”.

Giám đốc điều hành của Tesla, Elon Musk, cũng có thể đang gây rắc rối cho thương hiệu này với những tuyên bố ngày càng gây tranh cãi trước công chúng.

Trong những năm gần đây, Musk đã bảo vệ những làn sóng phân biệt chủng tộc và đồng ý với những tuyên bố chống Do Thái.

Dữ liệu khảo sát từ Calibre, một công ty quản lý danh tiếng của Đan Mạch chỉ ra rằng danh tiếng của Tesla và sự cân nhắc mua xe của khách hàng đối với xe của họ đã giảm mạnh bắt đầu từ khoảng đầu năm 2022 - năm mà Musk tiếp quản nền tảng truyền thông xã hội ban đầu có tên là Twitter - và tiếp tục giảm kể từ đó.

Mặc dù dữ liệu của Calibre không tạo ra mối liên hệ chắc chắn với các nguyên nhân cụ thể, nhưng nghiên cứu của công ty cũng phát hiện ra những đánh giá thấp về bản thân Musk. Søren Holm, người đứng đầu dịch vụ khách hàng của Calibre cho biết, cho đến nay, Musk và Tesla có mối liên hệ chặt chẽ hơn nhiều trong nhận thức của công chúng so với hầu hết các CEO và công ty mà họ điều hành.

Cả Musk và Tesla đều có điểm “tin cậy và thích” thấp trong phân tích của Calibre. Sự sụt giảm gần đây về điểm "tin cậy và thích" đối với X, nền tảng truyền thông xã hội trước đây được gọi là Twitter cho thấy rằng người phụ trách cả hai công ty có thể phải làm gì đó với việc họ ngày càng suy giảm sự quan tâm của công chúng.

Ý kiến về Tesla đã giảm mạnh bắt đầu từ năm 2022 khi Musk công khai phản đối các hạn chế của Covid-19, nhưng sự suy giảm vẫn tiếp tục kể từ đó.

Holm cho biết, khi các mẫu xe cạnh tranh tung ra thị trường có giá cả, chất lượng và hiệu suất tương tự như những mẫu xe Tesla cung cấp, hình ảnh công chúng mà Musk bổ sung cho thương hiệu có thể khiến người mua hàng nản lòng.

Ông nói: “Danh tiếng mà một CEO ghi dấu vào thương hiệu và sự thể hiện của công ty có sức nặng rất lớn”.

Theo: CNN

Phương Linh