Bắt đầu xét xử vụ khai thác đất hiếm liên quan đến Công ty Thái Dương

Sáng 12/5, TAND TP.Hà Nội bắt đầu xét xử sơ thẩm vụ án đất hiếm liên quan đến cựu Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Nguyễn Linh Ngọc và 26 bị cáo.

Vụ án xảy ra tại Mỏ đất hiếm Yên Phú, Công ty Cổ phần Tập đoàn Thái Dương (Công ty Thái Dương) và các đơn vị có liên quan; được đánh giá là đặc biệt nghiêm trọng, liên quan đến hoạt động khai thác, kinh doanh, xuất khẩu và quản lý nhà nước về khoáng sản.

Thẩm phán Trần Nam Hà ngồi ghế chủ tọa phiên tòa. Đại diện VKSND TP.Hà Nội tham gia phiên tòa gồm các kiểm sát viên: Trần Thị Thanh Huyền, Ngô Thị Huyền Phương, Đào Thúy Chinh, Bùi Thị Vân và Nguyễn Đức Anh.

Trong vụ án này, cựu Thứ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Linh Ngọc bị đưa ra xét xử về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự.

26 người liên quan bị xét xử về các tội: Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; Buôn lậu; Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Gây ô nhiễm môi trường.

Trong đó, các bị cáo Nguyễn Văn Thuấn (cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và khoáng sản – Bộ TN&MT); Hoàng Văn Khoa (cựu Vụ trưởng Vụ Khoáng sản - Tổng cục Địa chất và khoáng sản); Hồ Đức Hợp (cựu Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Yên Bái); Lê Duy Phương (cựu chuyên viên chính Vụ Khoáng sản - Tổng cục Địa chất và khoáng sản); Lê Công Tiến (cựu Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Yên Bái); Bùi Đoàn Như (cựu Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường – Sở TN&MT tỉnh Yên Bái) bị đưa ra xét xử về tội "Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Bị cáo Đoàn Văn Huấn - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Thái Dương bị truy tố về 3 tội: Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và Gây ô nhiễm môi trường.

Nội dung vụ án thể hiện, năm 2012, ông Nguyễn Linh Ngọc khi đó đang là Thứ trưởng Bộ TN&MT được giao chỉ đạo, giải quyết lĩnh vực địa chất, khoáng sản và phụ trách Tổng cục Địa chất và Khoáng sản. Đây là đơn vị có nhiệm vụ tiếp nhận, thẩm định hồ sơ cấp giấy phép khai thác khoáng sản.

Từ năm 2011, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản nhận hồ sơ xin cấp phép khai thác đất hiếm tại mỏ Yên Phú của Công ty Thái Dương nên ông Ngọc ký báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về việc cấp giấy phép, nêu rõ "hồ sơ đề nghị cấp phép đã đủ điều kiện".

Tuy nhiên, thực tế hồ sơ xin cấp phép của Công ty Thái Dương chỉ có giấy chứng nhận đầu tư Dự án khai thác, tuyển quặng do UBND tỉnh Yên Bái cấp năm 2011 (hết hạn năm 2012) nhưng chưa được gia hạn hoặc cấp mới; không có giấy chứng nhận đầu tư nhà máy thủy luyện Yên Bái và nhà máy chiết tách Hải Phòng.

Mặt khác, vốn chủ sở hữu của Công ty Thái Dương không đạt tỷ lệ bằng 30% tổng số vốn đầu tư của dự án như quy định của Luật Khoáng sản.

Dù biết rõ thực tế nêu trên, nhóm cán bộ tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản vẫn sử dụng kết quả thẩm định cũ từ năm 2011 để trình hồ sơ. Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc khi đọc và nghiên cứu hồ sơ, biết Công ty Thái Dương chưa đủ điều kiện nhưng vẫn ký chấp nhận cấp giấy phép vào năm 2013.

Hành vi của nhóm lãnh đạo, cán bộ Bộ TN&MT và các bị cáo liên quan góp phần giúp Đoàn Văn Huấn khai thác khoáng sản trái phép có tổng giá trị hơn 864 tỷ đồng. Trong đó, Huấn cùng đồng phạm bán số quặng trị giá hơn 763 tỷ đồng.

Cơ quan tố tụng còn cáo buộc Huấn chỉ đạo lập 2 hệ thống sổ sách kế toán, gây thiệt hại hơn 9,6 tỷ đồng tiền thuế cho ngân sách nhà nước.

Hoàng Lam (t/h)