Bộ Xây dựng phản hồi kiến nghị về bất cập trong chính sách nhà ở xã hội

Mới đây, một công dân đã có phản ánh về một số bất cập liên quan đến chính sách và thực tế triển khai nhà ở xã hội hiện nay gửi đến Cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng.

Cụ thể, về điều kiện thu nhập, theo quy định, đối tượng mua nhà ở xã hội phải có thu nhập 2 vợ chồng không quá 30 triệu đồng/hộ/tháng. Tuy nhiên, với mức thu nhập này, trong bối cảnh 2 vợ chồng nuôi 2 con nhỏ, chi phí sinh hoạt, giáo dục, y tế… đã rất cao, gần như không còn khả năng tích lũy để mua nhà. Quy định này chưa thật sự sát thực tế, gây khó khăn cho nhiều hộ gia đình có nhu cầu ở thật sự.

Về tình trạng mua bán, tại nhiều dự án, đặc biệt ở Thanh Hóa, xuất hiện tình trạng hồ sơ không có nhu cầu mua ở thực tế (thông qua quan hệ ghép hồ sơ vào chờ có khách bán chênh). Các căn hộ nhà ở xã hội bị “cò” đẩy giá chênh cao hơn nhiều so với giá gốc. Điều này khiến chính sách hỗ trợ đúng đối tượng bị méo mó, người dân có nhu cầu thực sự rất khó tiếp cận.

Công dân này kiến nghị xem xét lại mức trần thu nhập phù hợp hơn với thực tế chi tiêu và giá nhà hiện nay. Tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hồ sơ xét duyệt, xử lý nghiêm tình trạng đầu cơ, mua bán chênh lệch trái quy định. Có cơ chế minh bạch để người dân có nhu cầu thật sự tiếp cận được nhà ở xã hội đúng nghĩa.

Sau khi nghiên cứu, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản có ý kiến trả lời như sau:

Thứ nhất, ngày 10/10/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 261/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2024/NĐ-СР ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội và Nghị định số 192/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 của Chính phủ quy định chỉ tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Theo đó, tại khoản 2 Điều 1 Nghị định 261/2025/NĐ-CP đã sửa đổi bổ sung khoản 1 và khoản 2 Điều 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP như sau:

“Điều 30. Điều kiện về thu nhập

1. Đối với các đối tượng quy định tại các khoản 5, 6 và 8 Điều 76 của Luật Nhà ở thì phải đảm bảo điều kiện về thu nhập như sau:

a) Trường hợp người đứng đơn là người chưa kết hôn hoặc được xác nhận là độc thân thì có thu nhập bình quân hàng tháng thực nhận không quá 20 triệu đồng tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận. Trường hợp người đứng đơn là người chưa kết hôn hoặc được xác nhận là độc thân đang nuôi con dưới tuổi thành niên thì thu nhập bình quân hàng tháng thực nhận không quá 30 triệu đồng tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận.

b) Trường hợp người đứng đơn đã kết hôn theo quy định của pháp luật thì người đứng đơn và vợ (chồng) của người đó có tổng thu nhập bình quân hàng tháng thực nhận không quá 40 triệu đồng tính theo Bảng tiền công, tiền lương do cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nơi đối tượng làm việc xác nhận.…”

Như vậy, theo quy định mới thì điều kiện thu nhập khi mua nhà ở xã hội đã được điều chỉnh từ 15 triệu đồng lên 20 triệu đồng đối với người đứng đơn là người chưa kết hôn; lên 30 triệu đồng đối với người đứng đơn là độc thân đang nuôi con dưới tuổi thành niên; lên 40 triệu đồng đối với người đứng đơn và vợ (chồng) có tổng thu nhập bình quân hàng tháng thực nhận tính theo Bảng tiền công, tiền lương để phù hợp với giá sinh hoạt hiện nay đang tăng cao.

Thứ hai, về xử lý tình trạng đầu cơ, mua bán nhà ở xã hội trái quy định.

Nhằm tăng cường quản lý, minh bạch trong quản lý, vận hành, xét duyệt nhà ở xã hội để đông đảo người lao động thu nhập thấp có nhu cầu thực sự được tiếp cận với nhà ở xã hội như kiến nghị của công dân, khoản 15 Điều 75 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã giao trách nhiệm của UBND cấp tỉnh: “Tổ chức chủ trì hoặc phối hợp với các bộ, ngành cơ quan có liên quan trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến việc đầu tư xây dựng, bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, nhà lưu trú công nhân trên phạm vi địa bàn.”.

Bên cạnh đó, trong quá trình chủ đầu tư tổ chức bốc thăm mua, thuê mua nhà ở xã hội, khoản 2 Điều 38 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP ngày 26/7/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đã quy định đại diện Sở Xây dựng địa phương nơi có dự án được phê duyệt giám sát. Việc bốc thăm phải có biên bản kết quả bốc thăm.

Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Xây dựng