Chuyên gia nói về Sữa học đường: Trên nhãn ghi 'sữa tươi tiệt trùng' nhưng rất khó xác định là 'sữa tươi nguyên liệu' hay 'sữa hoàn nguyên pha lại từ bột'

Trong khuôn khổ chuỗi sự kiện "Khoa học và Công nghệ ngành công nghiệp sữa - Tuần lễ Sữa tươi Việt Nam", ngày 5/8, Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương (Bộ Công Thương) tổ chức hội thảo khoa học "Phát triển ngành sữa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tại hội thảo, liên quan đến vấn đề về việc sử dụng sữa tươi và sữa hoàn nguyên, PGS. TS. Vũ Nguyên Thành, Viện trưởng Viện Công nghiệp Thực phẩm cho biết dù sữa hoàn nguyên từng là giải pháp phù hợp để bổ sung dinh dưỡng cho trẻ em trong bối cảnh kinh tế Việt Nam còn khó khăn, nhưng khi điều kiện kinh tế xã hội đã thay đổi, việc tiếp tục sử dụng sữa hoàn nguyên hoặc sữa pha lại cần được cân nhắc.

Bởi theo chuyên gia, sữa tươi tuy vượt trội về giá trị dinh dưỡng nhưng đang gặp bất lợi trong cạnh tranh do chênh lệch giá thành so với sữa hoàn nguyên. Điều này dẫn tới một nghịch lý trên thị trường, sản phẩm dinh dưỡng tốt hơn lại ít cơ hội hơn. Vấn đề nằm ở chỗ, phần lớn người tiêu dùng hiện vẫn nhầm lẫn giữa "sữa tươi tiệt trùng" và "sữa hoàn nguyên tiệt trùng" do chưa có sự phân biệt rõ ràng trong các quy chuẩn kỹ thuật hiện hành. Việc pha sữa bột rồi tiệt trùng cũng được gọi là "sữa tiệt trùng", khiến người dân khó nhận diện bản chất sản phẩm.

Ông Thành nhấn mạnh rằng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với các sản phẩm sữa còn bất cập, chưa phân định rõ ràng giữa sữa được làm từ nguyên liệu tươi và sữa được pha từ sữa bột hoàn nguyên, dẫn đến tình trạng cùng một nhãn "sữa tiệt trùng" nhưng bản chất sản phẩm khác nhau hoàn toàn.

GS.TS.BS Lê Thị Hợp, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cũng bày tỏ quan điểm về tính minh bạch trong phân biệt các loại sữa, đặc biệt với các loại sữa sử dụng trong chương trình Sữa học đường.

"Dù trên nhãn có ghi "sữa tươi tiệt trùng", nhưng thực tế rất khó xác định đó là sữa tươi nguyên liệu hay sữa hoàn nguyên pha lại từ bột. Nếu là sữa hoàn nguyên thì giá thành có thể rẻ hơn, nhưng chất lượng dinh dưỡng chắc chắn không bằng sữa tươi nguyên chất", bà Hợp cho biết.

Bà cho rằng, đối với các sản phẩm sữa, cần minh bạch tuyệt đối trong thông tin ghi nhãn và truyền thông sản phẩm, đặc biệt với các chương trình cộng đồng có liên quan đến trẻ em.

"Chúng ta không thể gian lận với người tiêu dùng, nhất là trẻ nhỏ", bà Hợp nhấn mạnh và khuyến nghị cơ quan quản lý cần có quy định rõ ràng về việc phân loại, ghi nhãn sữa, đặc biệt trong các chương trình quốc gia như sữa học đường để tạo dựng lòng tin và đảm bảo quyền lợi dinh dưỡng cho học sinh.

Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam cho biết các báo cáo chỉ ra sản lượng sữa tươi nội địa hiện chỉ đáp ứng khoảng 38 - 40% nhu cầu tiêu dùng, phần còn lại phải nhập khẩu, chủ yếu dưới dạng sữa bột để hoàn nguyên. Việc này vừa ảnh hưởng tới giá trị dinh dưỡng của sản phẩm, vừa làm suy yếu chuỗi giá trị chăn nuôi bò sữa trong nước.

"Chúng ta mới có 3,3 con bò sữa/1.000 dân, thấp hơn nhiều so với Thái Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc và chưa tương xứng với tiềm năng tự nhiên và lao động. Đến năm 2030, nếu không có chính sách kịp thời và mạnh mẽ, ngành sữa khó đạt được mục tiêu tự túc 60% nguyên liệu", ông Dương nhấn mạnh.

Phan Trang