Có nên mua vàng thay vì gửi tiết kiệm hàng tháng?
Trong bối cảnh lãi suất tiết kiệm đang ở mức thấp, nhiều người băn khoăn có nên duy trì thói quen gửi tiết kiệm hàng tháng hay chuyển sang tích lũy vàng, kênh đầu tư đang nóng sốt gần đây. Thực tế, cả hai kênh đều có ưu và nhược điểm riêng, tùy thuộc vào mục tiêu tài chính, khẩu vị rủi ro và khả năng quản lý dòng tiền của từng người.
Theo khảo sát đầu tháng 9, nhóm ngân hàng quốc doanh đang áp dụng lãi suất tiết kiệm online chỉ quanh mức 4,6–4,9%/năm cho kỳ hạn từ 12 tháng trở lên. Ở kỳ hạn ngắn 1–6 tháng, lãi suất thậm chí chỉ dao động 1,6–3%/năm.
Tại các ngân hàng thương mại, chỉ một số ít các ngân hàng niêm yết lãi suất tiết kiệm ở mức 5 - 5,5%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Chẳng hạn, một người gửi 10 triệu đồng vào ngân hàng, kỳ hạn 12 tháng, sau một năm tổng lãi suất thu về chỉ vào khoảng vài trăm nghìn, một con số khá khiêm tốn nếu so với biến động giá của nhiều loại tài sản khác.
Điều này khiến nhiều người cân nhắc tìm đến các kênh thay thế, trong đó vàng nổi lên như lựa chọn phổ biến.
Trong khi đó, thời gian gần đây, giá vàng nhẫn và vàng miếng trong nước liên tục lập đỉnh mới. Hiện giá vàng miếng bán ra đã vượt mốc 130 triệu đồng/lượng. Về giá vàng nhẫn, tính đến sáng ngày 2/9, DOJI niêm yết giá kim loại quý này ở mức 124,5 – 127,5 triệu đồng/lượng, tăng tới 2 triệu đồng/lượng so với cùng thời điểm sáng hôm qua. Bảo Tín Minh Châu cũng điều chỉnh tăng 1,9 triệu đồng/lượng, hiện giao dịch ở mức 124,7 – 127,7 triệu đồng/lượng. PNJ niêm yết vàng nhẫn ở mức 122,5 – 125,4 triệu đồng/lượng, ghi nhận mức tăng tương tự. Đây cũng là mức đỉnh mới của giá vàng nhẫn.
Tính từ đầu năm đến nay, giá vàng nhẫn đã tăng phi mã. So với mốc ngày 1/1/2025 khi Bảo Tín Minh Châu niêm yết bán ra khoảng 84,2 triệu đồng/lượng, đến nay giá đã cao hơn tới 43,5 triệu đồng/lượng, tức tăng hơn 50% chỉ trong vòng 8 tháng.
Với diễn biến này, nhiều nhà đầu tư cá nhân coi vàng là kênh tích lũy an toàn: vừa bảo toàn giá trị tài sản, vừa có khả năng sinh lời trong trung và dài hạn.
Nên rót tiền vào kênh đầu tư nào?
Sự khác biệt lớn nhất giữa gửi tiết kiệm và mua vàng nằm ở mức độ ổn định. Gửi tiết kiệm mang lại lợi tức cố định, ít rủi ro, phù hợp với những ai đề cao sự an toàn và không muốn mất vốn. Ngược lại, vàng có biên độ dao động giá rất mạnh – chỉ trong vài ngày, giá có thể tăng hoặc giảm vài triệu đồng mỗi lượng.
Với người mua vàng đều đặn hàng tháng, rủi ro phần nào được phân tán nhờ phương pháp "bình quân giá" – mua ở nhiều mức giá khác nhau. Nếu xu hướng chung là đi lên, khoản tích lũy sẽ sinh lời đáng kể. Tuy nhiên, nếu giá đảo chiều giảm mạnh, áp lực thua lỗ sẽ lớn hơn nhiều so với kênh gửi tiết kiệm.
Ngoài ra, cần tính đến chi phí cơ hội. Tiền gửi tiết kiệm có thể rút bất cứ khi nào (dù lãi suất có thể bị giảm), trong khi vàng lại kém linh hoạt nếu người mua cần dòng tiền ngay.
Theo chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, việc chọn gửi tiết kiệm hay mua vàng phụ thuộc nhiều vào "khẩu vị rủi ro" của từng người. Người trẻ, có thu nhập ổn định và chấp nhận biến động thường ưu tiên vàng hoặc các tài sản đầu tư khác. Ngược lại, nhóm lớn tuổi, cần sự an toàn và dòng tiền đều đặn sẽ tiếp tục chọn tiết kiệm.
Không ít nhà đầu tư còn chọn giải pháp kết hợp: chia dòng tiền thành hai phần – một phần gửi tiết kiệm để duy trì quỹ dự phòng, phần còn lại dùng để mua vàng định kỳ. Đây được xem là cách cân bằng giữa lợi nhuận và sự an toàn.
Câu trả lời cho câu hỏi "có nên mua vàng thay vì gửi tiết kiệm hàng tháng" là không nên đặt cược tất cả vào bất kỳ kênh nào. Gửi tiết kiệm vẫn là công cụ quan trọng để bảo toàn vốn và giữ thanh khoản, trong khi vàng phù hợp cho mục tiêu tích sản dài hạn và phòng ngừa rủi ro lạm phát, mất giá đồng tiền.
Nếu mục tiêu là sự ổn định, gửi tiết kiệm hàng tháng vẫn cần duy trì. Nhưng nếu mong muốn gia tăng tài sản và sẵn sàng chấp nhận biến động, việc mua vàng đều đặn hàng tháng có thể mang lại lợi thế. Phương án dung hòa – vừa tiết kiệm, vừa mua vàng – sẽ là lựa chọn khôn ngoan trong bối cảnh thị trường nhiều biến động như hiện nay.
Tùng Lâm