Cụ ông 93 tuổi Rupert Murdoch và cuộc nội chiến với 3 con ruột: Phút quay xe muốn trao hết đế chế 15 tỷ USD cho con trai cả khiến tương lai News Corp bất định

Theo một tài liệu tòa án mà tờ The New York Times có được, ông trùm Rupert Murdoch đang vướng vào một cuộc chiến pháp lý bí mật với ba người con của mình về tương lai của đế chế truyền thông gia đình.

"QUAY XE"

Ông Murdoch, 93 tuổi, đã khởi động cuộc nội chiến này vào cuối năm ngoái, khi ông có động thái bất ngờ là thay đổi các điều khoản trong quỹ tín thác gia đình không thể hủy ngang (ủy thác không thể bị hủy bỏ bởi người tạo ra nó, ngoại trừ được sự đồng ý của người thụ hưởng) của nhà Murdoch. 

Nguồn tin tiết lộ, động cơ thay đổi điều khoản quỹ tín thác gia đình của ông Mudoch là để đảm bảo rằng con trai cả và người kế nhiệm được chọn của ông, Lachlan, sẽ được toàn quyền phụ trách "bộ sưu tập" các công ty truyền hình và các tờ báo đồ sộ của ông.

Quỹ tín thác hiện đang trao quyền kiểm soát doanh nghiệp gia đình cho cả bốn người con lớn nhất khi ông Murdoch qua đời. Nhưng ông Murdoch tranh luận rằng, chỉ bằng cách trao quyền cho Lachlan điều hành công ty mà không có sự can thiệp từ những người anh chị em ôn hòa hơn về mặt chính trị của mình, ông mới có thể duy trì được khuynh hướng biên tập bảo thủ của công ty, và do đó bảo vệ giá trị thương mại của công ty cho tất cả những người thừa kế của mình.

Ba anh chị em của nhà Murdoch gồm có: James, Elisabeth và Prudence — đã hoàn toàn bất ngờ trước hành động của cha mình nhằm viết lại thứ được cho là một sự tin tưởng bất khả xâm phạm. Kết quả là, 3 người này đã đoàn kết để ngăn chặn các nỗ lực của ông. 

Riêng Lachlan đã tham gia vào phe của ông Murdoch. Đáng chú ý là trận chiến đang diễn ra hoàn toàn bí mật và gần như không được giới truyền thông biết tới.

Tháng trước, ủy viên chứng thực di chúc Nevada phát hiện rằng ông Murdoch có thể sửa đổi quỹ tín thác nếu ông chứng minh mình đang hành động một cách thiện chí và chỉ vì lợi ích của những người thừa kế.

Phiên tòa xét xử để xác định liệu ông Murdoch có thực sự hành động thiện chí hay không dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 9. Tương lai của một trong những công ty truyền thông có ảnh hưởng chính trị nhất trong thế giới hiện đang bị treo lơ lửng.

Đại diện của hai bên từ chối bình luận. Cả hai đều đã thuê những luật sư tranh tụng có năng lực cao. Ba anh chị em nhà Murdoch được đại diện bởi Gary A. Bornstein, đồng giám đốc tố tụng tại Cravath, Swaine & Moore. Ông Murdoch được đại diện bởi Adam Streisand, một luật sư xét xử tại Sheppard Mullin, người đã tham gia vào các tranh chấp về di sản liên quan đến Michael Jackson và Britney Spears.

NỘI CHIẾN

Trên thực tế, câu chuyện giành quyền kế vị đế chế nhà Murdoch đã khiến báo chí tốn không ít giấy mực từ suốt nhiều năm nay. Quyết định của ông Murdoch vào năm 2018 khi chính thức chỉ định Lachlan là người thừa kế đã chấm dứt nhiều năm đồn đoán về mong muốn của ông đối với công ty.

Tuy nhiên, điều đó không đảm bảo rằng mong muốn của ông Murdoch sẽ tồn tại: Quỹ tín thác hiện tại trao cho cả bốn người con lớn nhất của ông tiếng nói bình đẳng trong tương lai của công ty.

Trong lịch sử, gia đình Murdoch đã từng chia rẽ. James và Elisabeth đã từng cạnh tranh với nhau và với Lachlan để cuối cùng tiếp quản công ty, và nhiều lần họ đã xung đột với nhau và với cha của họ.

James, người từng giúp điều hành công ty với Lachlan, đã rời công ty vào năm 2019 và hiện đang giám sát một quỹ đầu tư. Elisabeth điều hành một hãng phim thành công có tên Sister, và trong nhiều năm luôn duy trì mối quan hệ tốt với tất cả mọi người. Prudence, người con lớn nhất của Murdoch và là người con duy nhất từ cuộc hôn nhân đầu tiên của ông, là người ít tham gia nhất vào công việc kinh doanh của gia đình và vẫn là người kín tiếng nhất.

Nhưng xét đến tuổi tác của ông Murdoch, trận chiến này có đầy đủ yếu tố của một cuộc chiến cuối cùng để giành quyền kiểm soát các tập đoàn truyền thông rộng lớn của ông, sở hữu Fox News, The Wall Street Journal, The New York Post và các tờ báo và kênh truyền hình lớn ở Úc và Anh. Tình huống mới nhất đã tạo ra một rạn nứt mới trong gia đình vốn đã rạn nứt này.

Chính trị và quyền lực là gốc rễ của cuộc đấu tranh. Kể từ khi ông Murdoch thiết kế quỹ tín thác cách đây gần 25 năm, quan điểm chính trị của gia đình đã khác biệt rõ rệt. Trong thời kỳ ông Donald J. Trump lên nắm quyền, ông Murdoch và Lachlan đã trở nên gần gũi hơn, đẩy kênh truyền thông có ảnh hưởng nhất của công ty, Fox News, về phía cánh hữu nhiều hơn, khiến ba người con còn lại ngày càng khó chịu.

Theo nguồn tin nội bộ, ông Murdoch đã gọi nỗ lực thay đổi quỹ tín thác của mình là Dự án Harmony vì ông hy vọng rằng nó có thể ngăn chặn một cuộc đấu tranh gia đình sắp xảy ra khi ông qua đời. Nhưng, việc này lại có tác dụng ngược lại.

Nguồn tin cho biết, sau khi nộp đơn xin sửa đổi quỹ tín thác, ông Murdoch đã gặp riêng Elisabeth và Prudence ở London, hy vọng giành được sự ủng hộ của họ. Tuy nhiên cả 2 người con đã rất tức giận.

Vài ngày sau, vào ngày 6/12, đại diện của ông Murdoch đã tiến hành động thái thực hiện những thay đổi tại một cuộc họp đặc biệt được triệu tập vội vã của quỹ tín thác tại Reno, Nev. Theo quyết định của tòa án, đại diện của ba người con đã tìm cách hoãn cuộc họp và ngăn chặn những thay đổi được đề xuất nhưng không thành công.

Cuộc chiến đã khiến ông Murdoch xa lánh ba người con của mình trong những năm tháng cuối đời. Không ai trong số họ tham dự đám cưới của ông với Elena Zhukova, người vợ thứ năm của ông, tại California vào tháng trước. (Chỉ riêng mình Lachlan tham dự).

Mặc dù quỹ tín thác này không thể hủy ngang, nhưng nó có một điều khoản hạn chế cho phép thực hiện những thay đổi một cách thiện chí và với mục đích duy nhất là mang lại lợi ích cho tất cả các thành viên. Các luật sư của ông Murdoch đã lập luận rằng ông đang cố gắng bảo vệ James, Elisabeth và Prudence bằng cách đảm bảo rằng họ sẽ không thể điều chỉnh khuynh hướng chính trị của Fox News hoặc phá vỡ hoạt động của công ty bằng những cuộc đấu tranh liên tục về quyền lãnh đạo.

Theo phán quyết của tòa án, ông Murdoch lo ngại rằng "việc thiếu sự đồng thuận" giữa các con ông "sẽ ảnh hưởng đến định hướng chiến lược tại cả hai công ty, bao gồm cả khả năng định hướng lại chính sách biên tập và nội dung". Phán quyết nêu rõ rằng ý định của ông là "thống nhất quyền ra quyết định vào tay Lachlan và trao cho anh này quyền kiểm soát độc quyền, vĩnh viễn" đối với công ty.

Tài liệu nêu rõ rằng hành động của ông Murdoch đã đẩy Elisabeth, Prudence và James vào thế chung chống lại ông. Các anh chị em chia sẻ cố vấn pháp lý và đang đấu tranh để giữ tiếng nói của mình trong tương lai của công ty, lập luận rằng cha của họ đang cố gắng tước quyền của họ.

Họ nói rằng động thái của ông Murdoch vi phạm tinh thần của sự tin tưởng ban đầu, được ghi nhận trong "điều khoản quản trị bình đẳng", và rằng hành động này không được thực hiện một cách thiện chí.

Vụ việc đang diễn ra tại tòa án di chúc Reno, nơi chuyên giải quyết các vấn đề về quỹ tín thác và bất động sản của gia đình. Nevada là một tiểu bang phổ biến đối với các quỹ tín thác của gia đình do có luật di chúc thuận lợi và bảo vệ quyền riêng tư.

Quỹ tín thác nắm giữ cổ phần của gia đình trong đế chế của ông Murdoch, hiện chủ yếu được chia cho hai công ty: Fox, bao gồm Fox News và mạng lưới phát sóng Fox, và News Corp, nắm giữ các tờ báo lớn của ông.

Cả sáu người con của ông Murdoch đều có phần chia đều trong vốn ủy thác. Bao gồm Chloe và Grace, hai đứa con nhỏ hơn của ông với người vợ thứ ba, Wendi Deng. Nhưng hai người con này không có quyền biểu quyết.

Cho đến nay, quyền biểu quyết được chia đều cho ông Murdoch và bốn người con lớn nhất của ông thông qua những người đại diện do chính họ lựa chọn trong hội đồng quản trị của quỹ tín thác.

Nhưng ông Murdoch có quyền kiểm soát tối cao và không thể bị bỏ phiếu phủ quyết. Sau khi ông qua đời, Lachlan, James, Elisabeth và Prudence mỗi người chỉ được một phiếu bầu. Như ông Murdoch đã nói trong một cuộc phỏng vấn với Charlie Rose năm 2006: "Nếu ngày mai tôi bị xe buýt cán chết, thì bốn người họ sẽ phải quyết định xem ai trong số họ sẽ là người lãnh đạo".

Đánh giá của ủy viên chứng thực di chúc về các sự kiện cho thấy ông Murdoch đang có động thái mở rộng quyền biểu quyết của Lachlan để đảm bảo đa số và đảm bảo rằng ông không thể bị thách thức. Những thay đổi sẽ không ảnh hưởng đến cổ phần sở hữu của bất kỳ ai trong công ty.

Để củng cố lập luận của mình rằng ông đang thực hiện thay đổi để mang lại lợi ích cho tất cả những người thừa kế của mình, ông Murdoch đã có động thái thay thế hai giám đốc điều hành lâu năm của mình làm đại diện cá nhân của ông trong quỹ tín thác bằng hai người có nhiều quyền độc lập hơn. Một là William P. Barr, một tổng chưởng lý dưới thời Tổng thống George HW Bush và Trump, người cũng là khách mời tại đám cưới gần đây nhất của ông Murdoch.

Tài liệu của tòa án cho thấy ông Barr đang dẫn đầu nỗ lực của ông Murdoch nhằm viết lại quỹ tín thác. Tài liệu trích dẫn tuyên bố của ông Barr khi ông giới thiệu động thái của ông Murdoch tại cuộc họp đặc biệt của quỹ tín thác vào ngày 6 tháng 12. Ông Murdoch cho biết, "ông hiểu rõ các công ty và môi trường hơn bất kỳ ai khác và tin rằng Lachlan là người có vị thế tốt nhất để thực hiện chiến lược thành công đó".

TƯƠNG LAI BẤT ĐỊNH

Nội dung cơ bản của quỹ tín thác này bắt nguồn từ cuộc ly hôn của Murdoch với người vợ thứ hai, Anna Murdoch Mann, mẹ của James, Elisabeth và Lachlan, người mà ông Murdoch đã ly hôn trước khi kết hôn với bà Deng vào năm 1999.

Những người trong nội bộ cho biết, vì lo ngại về khả năng tranh giành kế vị, bà Mann nhấn mạnh rằng thỏa thuận ly hôn sẽ trao cho bốn người con quyền kiểm soát ngang nhau đối với đế chế. Theo một phần trong thỏa thuận của họ, ông Murdoch đã khóa điều khoản này vĩnh viễn thông qua một quỹ tín thác không thể hủy ngang.

Nhưng ông Murdoch đã thấy điều khoản đó là không thể chấp nhận được sau khi ông giao Lachlan phụ trách Fox và News Corp vào năm 2019. Nguồn gốc chính của vấn đề là con trai út của ông, James, đã bị bỏ lơ.

James và Lachlan chia sẻ trách nhiệm điều hành các công ty từ năm 2015 đến năm 2019. Tuy nhiên mối quan hệ của họ đã trở nên căng thẳng trong giai đoạn ông Trump làm tổng thống khi Fox có thiên hướng ủng hộ rõ ràng đối với ông Trump.

Lachlan và cha ông đã bác bỏ những lo ngại của James, chỉ ra mức rating kỷ lục. James rời công ty sau khi Lachlan lên làm chủ tịch kiêm giám đốc điều hành vào năm 2019, và rời khỏi ban quản trị News Corp vào năm 2020, với lý do "bất đồng quan điểm về một số nội dung biên tập do các cơ quan truyền thông của công ty xuất bản".

Vào mùa xuân năm 2019, các con của ông Murdoch — bao gồm cả hai người con của ông với bà Deng — đã nhận được khoản thanh toán khoảng 2 tỷ USD mỗi người từ việc Murdoch bán các hãng phim và tài sản khác của mình cho Công ty Walt Disney. James và Kathryn đã tuyên bố vào thời điểm đó rằng họ sẽ dành một phần tài sản đó cho các mục đích như biến đổi khí hậu và chống lại "chủ nghĩa phi tự do công nghệ cao".

Theo một số cộng sự của ông, ông Murdoch đã trở nên phẫn nộ với những lời chỉ trích và khiếu nại của James, vì đế chế gia đình mà ông Murdoch xây dựng gần như một mình đã biến James và anh chị em của ông trở thành những tỷ phú. Tài liệu của tòa án chỉ ra rằng những người đại diện của ông Murdoch đã gọi ông trong các thông báo của riêng họ là "người thụ hưởng rắc rối".

James đã bất đồng quan điểm với cha và anh trai mình về Fox News, cho rằng việc kênh này hợp tác với ông Trump để đạt được mức tăng lượng người xem ngắn hạn sẽ làm suy yếu triển vọng dài hạn của công ty mẹ, một cuộc chiến mà ông đã thua trước khi chia tay với họ.

Kể từ khi rời công ty, James đã tự quản lý danh mục đầu tư của mình, nắm quyền kiểm soát công ty điều hành Art Basel và nắm giữ cổ phần lớn trong các công ty truyền thông tại Ấn Độ.

Hiện James và các chị em của mình hiện đang liên kết chặt chẽ chống lại Lachlan. Rõ ràng họ có thể sẽ cố gắng lật đổ Lachlan, hoặc ít nhất là cố gắng tác động đến hướng đi của công ty, sau cái chết của cha họ.

Việc liệu họ có đủ thẩm quyền pháp lý để làm như vậy hay không sẽ sớm được xác định tại tòa án ở Reno.

Theo: NYTimes

Hoàng Chi