Đề xuất mô hình 'luân chuyển lãnh đạo': Sếp doanh nghiệp lớn 'du học thực tế' tại SME và ngược lại

Sáng 10/10, trong khuôn khổ chương trình "Toàn cảnh Kinh tế tư nhân lần thứ nhất" (ViPEL 2025) – sự kiện quan trọng đánh dấu bước triển khai thực tế Nghị quyết 68/TW về phát triển kinh tế tư nhân, do Ban IV chủ trì tổ chức, Hiệp hội nữ doanh nhân Việt Nam (VAWE) tổ chức Diễn đàn nữ doanh nhân Việt Nam với chủ đề "Bền bỉ - Bứt phá – Tiên phong – Bền vững đồng kiến quốc".

Tại phiên thảo luận chủ đề "Công – tư đồng kiến tạo", bà Hà Thu Thanh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Nữ Doanh nhân Việt Nam (VAWE), Chủ tịch, Viện Thành viên HĐQT Việt Nam (VIOD) đặt vấn đề "Nữ doanh nhân ở đâu trong bức tranh thực thi Nghị quyết 68?".

Bà Thanh cho rằng đây không chỉ là vấn đề về vị trí mà còn là về tư duy hành động, tức trong mô hình toàn cảnh phát triển kinh tế tư nhân, phụ nữ – đặc biệt là các nữ doanh nhân – sẽ tham gia, sáng tạo và dẫn dắt như thế nào.

Theo bà, câu trả lời không nằm ở việc chờ đợi cơ hội, mà ở khả năng "nghĩ mới, làm mới, tạo giá trị mới". Khi chính quyền địa phương – từ cấp tỉnh tới cấp phường, xã – được xem như những "thành viên hội đồng quản trị" cùng doanh nghiệp định hướng cơ chế và chiến lược phát triển, thì doanh nhân – đặc biệt là nữ doanh nhân – hoàn toàn có thể đóng vai trò như "tổng giám đốc điều hành" trong quá trình kiến tạo và triển khai các dự án.

Ở góc độ đó, Nghị quyết 68 mở ra một không gian mới cho nữ doanh nhân: chủ động đề xuất, mở rộng và tái thiết mô hình kinh doanh ngay tại địa phương – nơi mà tinh thần hợp tác công tư và sự năng động sáng tạo của khu vực tư nhân có thể cùng nhau tạo ra những giá trị thực chất cho nền kinh tế.

Đồng quan điểm, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nhấn mạnh Nghị quyết 68 có nhiều điểm mới, mang tính đột phá không chỉ ở nội dung mà còn ở cách làm. Trước đây, việc triển khai các nghị quyết, chính sách thường được xem là trách nhiệm của Nhà nước, của Chính phủ — các bộ, ngành ban hành chương trình, chính sách rồi thực hiện. Cách làm này có kết quả, nhưng cũng còn hạn chế. Do đó sáng kiến triển khai nghị quyết từ góc độ khu vực kinh tế tư nhân là một hướng đi rất mới, mang tính thực tiễn cao.

"Tôi kỳ vọng cách tiếp cận "từ thực tiễn lên" này sẽ mang lại kết quả cụ thể, giúp doanh nghiệp và xã hội cảm nhận rõ tác động của nghị quyết, chứ không chỉ dừng ở việc sửa bao nhiêu luật hay ban hành bao nhiêu nghị định, thông tư", ông Hiếu nói

Từ góc nhìn của cơ quan hoạch định chính sách, ông Hiếu nhấn mạnh rằng tinh thần của đội ngũ doanh nhân ngày nay đã tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ, truyền cảm hứng đến cả những người làm chính sách. Theo ông, trong bối cảnh mới, đây không chỉ là trách nhiệm mà còn là đòi hỏi phải hành động với quyết tâm và tinh thần ngang tầm với tinh thần kinh doanh của doanh nghiệp.

"Sự chia sẻ và đồng hành cần được cụ thể hóa bằng hành động, bằng cơ chế hỗ trợ rõ ràng từ phía chính quyền, chứ không thể chỉ dừng ở những lời hứa hay tuyên bố thiện chí," ông nói.

Ở góc độ doanh nghiệp, bà Trần Phương Ngọc Thảo, Phó Chủ tịch HĐQT, CPCP Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) cho rằng bối cảnh trí tuệ nhân tạo đang định hình lại thế giới, câu hỏi "doanh nghiệp Việt sẽ bứt phá bằng cách nào" trở thành nỗi trăn trở chung của nhiều nhà lãnh đạo. 

Theo bà Thảo, câu trả lời nằm ở việc khai phóng chính trí tuệ người Việt. Thay vì để dòng chảy chất xám trôi ra nước ngoài hay phục vụ cho các doanh nghiệp FDI, đây là thời điểm vàng để doanh nghiệp Việt huy động đội ngũ trí thức, kỹ sư, chuyên gia chất lượng cao, tạo nên sức mạnh bền vững từ bên trong. Nhưng để làm được điều đó, bà cho rằng cần bắt đầu từ nền tảng – một hệ thống giáo dục tiên tiến, linh hoạt và biết khuyến khích đổi mới.

Bà gợi mở về ý tưởng mô hình "luân chuyển lãnh đạo" – điều mà khu vực công đã thực hiện hiệu quả suốt nhiều năm qua – hoàn toàn có thể được áp dụng trong khối doanh nghiệp. Cơ chế luận chuyển nhân sự này nếu được hỗ trợ bởi các hiệp hội ngành nghề và chính sách điều phối phù hợp từ khu vực công sẽ giúp hình thành đội ngũ lãnh đạo trẻ, năng động, hiểu thị trường và có năng lực bứt phá trong kỷ nguyên mới.

"Nếu lãnh đạo doanh nghiệp lớn có cơ hội "du học thực tế" tại doanh nghiệp vừa và nhỏ, họ có thể học được sự linh hoạt, khả năng thích ứng và kỹ năng điều hành trong điều kiện nguồn lực hạn chế. Ngược lại, lãnh đạo doanh nghiệp nhỏ có thể học hỏi tư duy hệ thống, tầm nhìn và quy trình quản trị của các tập đoàn lớn", lãnh đạo PNJ gợi ý.

Còn theo bà Nguyễn Thị Vinh – Chủ tịch Hội Nữ doanh nhân Thái Nguyên (TNAWE), Chủ tịch HĐQT CTCP Thương mại Thái Hưng, khối cơ quan công quyền chính là "bà đỡ" của doanh nghiệp – người đồng hành thấu hiểu và sẻ chia. Sự hiện diện của đại diện khối công trong các diễn đàn hay chương trình kết nối doanh nghiệp, theo bà, không chỉ mang ý nghĩa biểu trưng, mà thể hiện tinh thần đồng hành thực chất: cùng lắng nghe, cùng chia sẻ và cùng kiến tạo một môi trường phát triển lành mạnh. Ở đó, các giá trị nhân văn, sự sẻ chia và tinh thần chung tay vì một xã hội tốt đẹp hơn trở thành nền tảng kết nối giữa Nhà nước và doanh nghiệp.

Bà Hoàng Thị Thanh Thủy, Giám đốc phát triển Bền vững và Kinh doanh Quốc tế, Tập đoàn TH cũng cho rằng từ khóa gói gọn mối quan hệ giữa doanh nghiệp và Chính phủ chính là "chia sẻ". Sự đồng hành ấy không chỉ nằm ở việc hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn về cơ chế, mà còn thể hiện ở niềm tin và sự ghi nhận dành cho những nỗ lực phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Theo bà, trong suốt quá trình hình thành và mở rộng dự án, chính quyền địa phương cùng các bộ, ngành đã sát cánh cùng doanh nghiệp, cùng tìm giải pháp cho từng vướng mắc cụ thể. Chính tinh thần "cùng chia sẻ – cùng kiến tạo" ấy đã tạo nền tảng để mô hình hợp tác công – tư phát triển bền bỉ, hướng tới mục tiêu chung là phát triển kinh tế xanh, bền vững và có trách nhiệm.

Phan Trang