Điểm lại những dự án điện mặt trời đình đám của Xuân Thiện Group tại Ea Súp

Công ty TNHH Xuân Thiện (Xuân Thiện Group) được thành lập từ năm 2000, thông qua nhiều công ty thành viên tập trung đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất điện, xi măng, đầu tư ra nước ngoài các dự án thủy điện, xi măng và khách sạn nghỉ dưỡng.

Hiện, ông Nguyễn Văn Thiện- Chủ tịch HĐQT Xuân Thiện Group và người liên quan đang nắm giữ lượng lớn cổ phần tại tập đoàn này.

Trải qua hơn 20 năm xây dựng và phát triển, Tập đoàn Xuân Thiện với nhiều công ty thành viên với thương hiệu "Xuân Thiện" như: Xuân Thiện Ninh Bình, Xuân Thiện Sơn La, Xuân Thiện Đắk Lắk, Xuân Thiện Yên Bái, Xuân Thiện Nam Định,...

Tập đoàn hoạt động đa ngành từ vật liệu xây dựng, năng lượng, nông nghiệp công nghệ cao,…. Xuân Thiện Group đang thực hiện đầu tư khai thác hàng loạt dự án thủy điện như: thủy điện Suối Sập 1, thủy điện Háng Đồng A, thủy điện Háng Đồng A1; thủy điện Khao Mang Thượng, thủy điện Thác Cá; thủy điện Sông Lô...

Ngoài ra, công ty này còn kinh doanh khách sạn, nghỉ dưỡng khi đầu tư 2 khách sạn 5 sao với quy mô 1.000 phòng.

Dự án “Khu liên hợp sản xuất, chăn nuôi, chế biến thực phẩm công nghệ cao và logistics Xuân Thiện Đắk Lắk” do Tập đoàn Xuân Thiện đề xuất đầu tư cũng thu hút sự quan tâm của dư luận bởi tổng số vốn đầu tư lên đến 20.000 tỷ đồng. Dự án có tổng diện tích 12.650 ha và được triển khai trong giai đoạn 2021 - 2026; tại các huyện Ea Súp, Cư M’gar, Krông Búk, Cư Kuin, M’Drắk, thị xã Buôn Hồ và TP.Buôn Ma Thuột, dự kiến tạo việc làm cho 5.000 lao động.

Dự án Tổ hợp nhà máy thép xanh Xuân Thiện Nam Định công suất 9,5 triệu tấn/ năm đang được triển khai tại huyện Nghĩa Hưng (tỉnh Nam Định).

Những năm gần đây, Xuân Thiện Group bắt đầu cho thấy tham vọng phát triển mạnh ở mảng năng lượng tái tạo là điện mặt trời và điện gió. Xuân Thiện Group là chủ đầu tư cụm dự án điện mặt trời Xuân Thiện - Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 tại Đắk Lắk có tổng vốn đầu tư hơn 50.000 tỷ đồng; đi vào vận hành từ 2020.

Trước đó, cuối năm 2023, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh.

Tại kết luận thanh tra, TTCP từng kết luận chỉ ra các tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong quá trình đầu tư nhiều nhà máy điện mặt trời trên địa bàn huyện Ea Súp, trong đó có cụm dự án điện mặt trời của Xuân Thiện Group.

Cụ thể, tại Phụ lục số 4 thông báo kết luận thanh tra tại tỉnh Đắk Lắk (kèm theo Thông báo số 3116/TB-TTCP ngày 25/12/2023 của TTCP), TTCP cho biết, về việc phê duyệt chủ trương đầu tư, UBND tỉnh Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư Cụm 05 dự án Nhà máy điện mặt trời (NMĐMT) Xuân Thiện - Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 trong khi vị trí khu đất thực hiện các dự án chưa phù hợp với Điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, Kế hoạch sử dụng đất năm 2019 của huyện Ea Súp; chưa phù hợp với Quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Ia Lốp, huyện Ea Súp.

Chủ đầu tư NMĐMT Xuân Thiện - Ea Súp 4 chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường hạng mục đường dây 500 kV theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 18 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014; địa điểm thực hiện dự án thay đổi, nhưng Chủ đầu tư không lập lại Báo cáo đánh giá tác động môi trường là vi phạm quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 20 Luật Bảo vệ môi trường năm 2014.

Về việc chuyển mục đích sử dụng đất, cho thuê đất thực hiện các dự án tại Cụm 05 dự án NMĐMT Xuân Thiện - Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5, UBND tỉnh Đắk Lắk phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất năm 2019 của huyện Ea Súp tại Quyết định số 131/QĐ-UBND ngày 21/1/2019 và bổ sung chỉ tiêu sử dụng đất năm 2019 của huyện Ea Súp tại Quyết định số 3883/QĐ-UBND ngày 27/12/2019, trong đó có kế hoạch sử dụng đất thực hiện Dự án NMĐMT Xuân Thiện-Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 khi chưa điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 của huyện Ea Súp được UBND tỉnh phê duyệt là chưa tuân thủ đúng quy định tại khoản 3 Điều 46 Luật Đất đai 2013 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 1 Điều 6 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật liên quan đến quy hoạch).

Việc UBND tỉnh Đắk Lắk cho thuê đất để thực hiện Dự án: Dự án NMĐMT Xuân Thiện - Ea Súp 4 có công suất đặt là 150 MW (~187,5 MWp) đã được UBND tỉnh cho thuê tổng diện tích 238,2 ha đất, vượt mức tối đa 13,2 ha đất (tối đa là 225 ha) là vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 4 Thông tư số 18/2020/TT-BCT ngày 17/7/2020 của Bộ Công Thương.

Về điều kiện khởi công xây dựng dự án, việc Công ty TNHH Xuân Thiện Đắk Lắk khởi công xây dựng Cụm 05 NMĐMT Xuân Thiện-Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 trước khi được UBND tỉnh Đắk Lắk cho thuê đất là vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 6 và khoản 3 Điều 12 Luật Đất đai 2013. Dự án khởi công xây dựng trên diện tích đất cho thuê đợt 3 trước khi được bàn giao đất trên thực địa là vi phạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng năm 2014. Chủ đầu tư Dự án NMĐMT Xuân Thiện-Ea Súp 5 khởi công xây dựng ngày 24/6/2020, nhưng đến ngày 26/6/2020 Chủ đầu tư mới phê duyệt Thiết kế kỹ thuật - Tổng dự toán công trình là vi phạm quy định tại điểm c khoản 1 Điều 107 Luật Xây dựng năm 2014.

Để xảy ra những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong việc khởi công thực hiện xây dựng các dự án nêu trên, trách nhiệm thuộc về các chủ đầu tư dự án, các sở, ngành có liên quan và UBND tỉnh Đắk Lắk.

Về công tác nghiệm thu, vận hành thương mại của dự án, Cụm 05 NMĐMT Xuân Thiện-Ea Súp 1, 2, 3, 4, 5 vận hành thương mại trước khi được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu của chủ đầu tư và ra thông báo kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu công trình hoàn thành là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định số 08/2018/NĐ-CP ngày 15/1/2018 của Chính phủ.

Để xảy ra những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong việc nghiệm thu, hành thương mại của các dự án nêu trên, trách nhiệm thuộc về các chủ đầu tư dự án, Công ty Mua bán điện, EVN.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, TTCP kiến nghị UBND tỉnh Đắk Lắk, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh xem xét, xử lý việc thu hồi diện tích đất cho thuê vượt định mức quy định, tăng sai 13,2ha đối với dự án NMĐMT Xuân Thiện -Ea Súp 4.