Đổi tiền mới lì xì Tết tại ‘chợ đen’ có thể bị phạt tới 80 triệu đồng

"Sốt" dịch vụ đổi tiền lì xì Tết tại “chợ đen”

Cận Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, nhu cầu đổi tiền mới, tiền lẻ, tiền có số seri đẹp… để lì xì hay dâng lễ chùa của người dân ngày càng tăng cao. Tuy nhiên, bên cạnh ý nghĩa văn hóa và tâm linh, việc đổi tiền dịp cuối năm cũng tiềm ẩn không ít rủi ro về pháp luật, chịu mức phí “cắt cổ” đến nguy cơ bị lừa đảo hoặc nhận phải tiền giả.

Những năm gần đây, Nhà nước đã thắt chặt hoạt động đổi tiền lẻ bằng cách hạn chế phát hành tiền mới in mệnh giá nhỏ qua hệ thống ngân hàng.

Dù vậy, thực tế cho thấy, thị trường đổi tiền lẻ bên ngoài vẫn diễn ra rầm rộ, bất chấp các quy định pháp luật. Nhiều người dân, thay vì tìm đến ngân hàng, đã chuyển sang các kênh không chính thống như "chợ đen" hoặc các hội nhóm trực tuyến để đổi tiền.

Theo ghi nhận của PV, trên một trang chuyên về dịch vụ đổi tiền mới, tiền lẻ có mệnh giá từ 10.000 đồng – 200.000 đồng. Khách hàng muốn đổi tiền số lượng ra sao chỉ cần nhập lên website, trang sẽ tự tính mức chênh lệch, đồng thời tiền đổi ra còn được giao đến tận nơi.

Với các mệnh giá tiền 10.000 đồng, 20.000 đồng, 50.000 đồng, 200.000 đồng và 500.000 đồng khách hàng đổi 1 triệu đồng sẽ mất 50.000 đồng "phí".

Còn đối với mệnh giá 100.000 đồng, khách hàng đổi 1 triệu đồng sẽ mất 100.000 đồng "phí". Đặc biệt, khách hàng đổi số tiền càng lớn sẽ được giảm "phí", tạo sức hút cho những người cần lượng tiền lớn để phục vụ lì xì hoặc công việc dịp Tết.

Trên mạng xã hội Facebook, chỉ cần tìm kiếm "đổi tiền" sẽ có rất nhiều những hội nhóm, bài viết đổi tiền lẻ xuất hiện với đủ kiểu chào mời như "phí đổi chỉ bằng ly trà sữa" hay "phí đổi cực kỳ yêu thương, đổi càng sớm giá càng rẻ"...

Chủ các tài khoản đổi tiền đều cho biết có sẵn tiền lẻ, các loại mệnh giá nhỏ từ 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng đến lớn hơn 50.000 đồng, 100.000 đồng, 200.000 đồng. Các đồng tiền có mệnh giá 5.000 đồng, 10.000 đồng có mức chênh lệch khi đổi khoảng từ 6-15%.

Đổi tiền ăn “chênh lệch” là hành vi bất hợp pháp

Trao đổi với PV Người đưa tin, Luật sư Nguyễn Thanh Hà- Chủ tịch Công ty Luật TNHH SBLaw cho biết, theo Thông tư số 25/2013/TT-NHNN quy định, hoạt động thu, đổi tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông, chỉ có những tổ chức được nhà nước cho phép mới được hoạt động đổi tiền, trong đó chỉ có Ngân hàng nhà nước, Ngân hàng nhà nước chi nhánh, Sở giao dịch NHNN, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, kho bạc nhà nước. Ngoài các đơn vị này, mọi hoạt động đổi tiền do cá nhân, tổ chức khác đều là bất hợp pháp.

Thêm vào đó, hoạt động đổi tiền ăn chênh là bất hợp pháp. Các đối tượng không được cho phép khi thực hiện hoạt động đổi tiền để ăn phần phí chênh là vi phạm và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Ông Hà khuyến cáo, để tránh "tiền mất tật mang", người dân cần chủ động chuẩn bị trước tiền lẻ mỗi dịp tết về, hoặc nên đến đổi tiền tại các Ngân hàng sớm. Nếu tiến hành đổi tiền, cần kiểm tra kĩ các dấu hiệu phân biệt tiền thật tiền giả, nhất là khi hiện nay tiền giả đã được làm tinh vi hơn rất nhiều.

Đồng quan điểm với ông Hà, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng văn phòng Luật sư Kết Nối (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cũng cho rằng muốn giao dịch, trao đổi tiền lẻ, tiền mới thì đến ngân hàng là an toàn nhất.

Ông Hùng nhấn mạnh, việc thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật sẽ bị xử phạt lên đến 40 triệu đồng theo Nghị định 88/2019/NĐ-CP. Trường hợp tổ chức có hành vi đổi tiền không đúng quy định của pháp luật sẽ bị xử phạt gấp 2 lần, từ 40 triệu đồng đến 80 triệu đồng.

Thêm vào đó, việc đổi tiền lẻ trên mạng như vậy mang tính rủi ro rất cao. Nhiều đối tượng có thể trục lợi từ nhu cầu của người dân bằng cách đổi thiếu tiền hay sử dụng tiền bất hợp pháp, không rõ nguồn gốc, thậm chí là tiền giả.

Bên cạnh đó, khi giao dịch đổi tiền qua mạng, những đối tượng chỉ là quen biết trên nền tảng trực tuyến chứ không có tổ chức, trụ sở rõ ràng. Khi đổi trúng tiền giả, đôi khi người dân còn vướng thêm rủi ro khi phải chứng minh nguồn gốc tiền đó từ đâu mà có.

PV