Bắt đầu sự nghiệp tại Navigos Group (2007–2010), rồi gắn bó gần 13 năm với Mekong Capital trên cương vị Tổng Giám đốc Nhân tài & Văn hóa Doanh nghiệp, chị Nguyễn Thị Minh Giang đã đồng hành cùng nhiều nhà sáng lập hàng đầu Việt Nam như bà Cao Thị Ngọc Dung (PNJ), ông Nguyễn Đức Tài (Thế Giới Di Động), ông Đào Thế Vinh (Golden Gate)…

Đồng hành với nhịp chuyển mình của doanh nghiệp Việt, chị Minh Giang - Đồng sáng lập và Tổng Giám đốc Newing, tiếp tục bền bỉ trên hành trình phát triển năng lực lãnh đạo Việt, chuyển hóa tổ chức bền vững bắt đầu từ chính người lãnh đạo.

Nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10, chúng tôi đã có buổi trò chuyện cùng chị Nguyễn Thị Minh Giang, để lắng nghe hành trình của một người phụ nữ đã dành trọn tâm huyết cho tinh thần lãnh đạo Việt, cho niềm tin vào con người và cho khát vọng kiến tạo một thế hệ doanh nhân Việt Nam vững vàng, tử tế và tự hào.

Chị đã từng ở vị trí mà nhiều người mơ ước - Tổng Giám đốc điều hành mảng Nhân tài & Văn hoá tại Mekong Capital. Rời Mekong để bắt đầu một hành trình mới, điều khó nhất với chị khi ấy là gì?

Tôi thường nói đùa rằng mình “không rời Mekong Capital, mà đi tiếp hành trình của chính mình”. Nhưng thật ra, đó không phải là một quyết định dễ dàng. Sau 13 năm làm việc, Mekong đã trở thành một phần trong tôi.

Cái tôi sợ nhất khi rời đi không phải là mất vị trí hay danh tiếng, mà là liệu mình có còn tìm thấy một môi trường tin cậy và nhân văn như thế nữa hay không.

Tôi cũng lo, liệu mình có đủ sức để đi con đường mới này, khi không còn một tổ chức lớn đứng phía sau, không còn hệ thống vững vàng mà mình từng quen thuộc. Nhưng rồi tôi nhận ra, mọi thứ đều có trật tự và ý nghĩa riêng.

Trong suốt thời gian đồng hành cùng các doanh nghiệp Việt, tôi chứng kiến rất nhiều tổ chức đạt tăng trưởng vượt bậc và tôi nhận ra một điều then chốt: Mọi bước ngoặt bền vững đều bắt đầu từ sự chuyển hoá của con người lãnh đạo, từ tư duy, năng lực điều hành đến khả năng khơi mở và gắn kết đội ngũ. Khi người sáng lập thay đổi, khi tập thể thực sự đồng lòng, doanh nghiệp Việt có thể tạo nên những bước tiến lớn.

Và tôi hiểu, sứ mệnh của mình không chỉ nằm trong phạm vi một quỹ đầu tư, mà là giúp nhiều lãnh đạo Việt khác cùng chuyển hóa. Vì thế, lý do thật sự khiến tôi rời Mekong không phải là để “khởi nghiệp cho riêng mình”, mà là để thực hiện sứ mệnh ấy. Tôi tin rằng, khi bạn tìm thấy đúng sứ mệnh, vũ trụ sẽ quay lại giúp bạn.

Chị từng đồng hành với hàng trăm doanh nghiệp Việt, từ khi họ mới bắt đầu, ở quy mô nhỏ cho đến khi trưởng thành. Theo chị, đâu là những điểm chung mà các CEO, founder của những doanh nghiệp thành công thường có?

Nhìn lại hành trình hơn 100 doanh nghiệp mà tôi từng đồng hành, tôi thấy những người lãnh đạo thật sự tạo ra khác biệt đều có 3 đặc điểm rất rõ ràng.

Thứ nhất, họ có một mục tiêu lớn lao. Những doanh nhân thành công không vận hành doanh nghiệp chỉ vì lợi nhuận hay danh tiếng cá nhân. Họ làm vì một điều gì đó lớn hơn, một niềm tin, một khát vọng, một giá trị mà họ muốn kiến tạo. Khi mục tiêu không chỉ dừng lại ở chuyện “làm giàu cho bản thân”, năng lượng và tầm nhìn của họ hoàn toàn khác. Những nhà sáng lập thành công mà tôi từng đồng hành, họ không còn làm vì tiền nữa, mà vì mong muốn tạo ra giá trị thật cho cộng đồng, cho đội ngũ của mình và vì niềm tự hào dân tộc.

Thứ hai, họ hành động nhanh và dám thử. “Không có CEO nào làm được việc lớn mà ngồi nghiên cứu mãi. Họ hành động và hành động rất nhanh.” Họ hiểu rằng làm điều lớn thì không thể tránh rủi ro, nên chấp nhận thất bại như một phần tự nhiên của hành trình. Chính tốc độ và tinh thần dấn thân đó tạo nên sự khác biệt giữa người “tốt” và người “vĩ đại”.

Thứ ba, họ luôn giữ tinh thần học hỏi. Dù ở độ tuổi nào, những nhà lãnh đạo giỏi nhất tôi gặp vẫn luôn tò mò và khiêm tốn trước tri thức. Như chị Cao Thị Ngọc Dung - Chủ tịch PNJ, hơn 70 tuổi vẫn đọc sách, vẫn học mỗi ngày. Hay nhiều CEO trẻ mà tôi biết, họ sẵn sàng lắng nghe đội ngũ, chấp nhận góc nhìn mới. Dù họ có thể đang điều hành hàng ngàn người, nhưng vẫn hỏi “Em có tài liệu nào về mô hình mới không? Cho anh xem học thử.” Sự khiêm tốn đó là năng lực lãnh đạo bậc cao, họ không sợ mình chưa biết, chỉ sợ mình không còn muốn biết nữa.

Bên cạnh những doanh nghiệp thành công, chắc hẳn chị cũng chứng kiến không ít trường hợp thất bại. Theo chị, đâu là điểm chung dẫn đến những thất bại đó?

Thực ra, những lý do dẫn đến thất bại thường là “mặt đối lập” của ba yếu tố tạo nên thành công. Nhưng nếu nhìn kỹ, tôi thấy có vài điểm lặp đi lặp lại ở nhiều CEO, founder Việt.

Đầu tiên là thiếu cởi mở và không tin tưởng. Tôi từng gặp nhiều lãnh đạo miệng thì nói “trao quyền”, nhưng thực tế lại kiểm soát đến từng chi tiết, thậm chí giao việc xong vẫn đứng đợi xem nhân viên có về đúng giờ hay không. Khi một tổ chức vận hành bằng nỗi sợ, con người sẽ thu mình lại. Họ chỉ làm vừa đủ để không bị la, không dám sáng tạo, không dám tranh luận, không dám khác biệt. Rất nhiều CEO nghĩ rằng mình đang “rất nghiêm khắc”, nhưng thực ra, họ đang vô tình giết chết sự sáng tạo. Và khi nhân viên “sợ sếp”, thì toàn bộ trí tuệ tập thể cũng bị bóp nghẹt.

Thứ hai là thiếu tập trung vào kết quả và hành động. Nhiều người có mục tiêu rất lớn, nhưng lại dừng ở khẩu hiệu. Khi bước vào thực thi, họ dễ sa vào mối quan hệ, thể diện hay cảm xúc cá nhân, mà quên mất mục tiêu cuối cùng là tạo ra giá trị thực. Người lãnh đạo không dám hành động nhanh, không dám thử, thì doanh nghiệp rất khó đi xa.

Cuối cùng, đó là sự thích ứng và cân bằng với những nguyên tắc tưởng chừng đối lập. Tôi thấy nhiều lãnh đạo chỉ tập trung vào kết quả ngắn hạn, mà không quan tâm đến kết quả dài hạn, như việc quan tâm đến phát triển đội ngũ, xây dựng hệ thống. Ngược lại, cũng có nhiều người chỉnh chu quá mức, xây quá nhiều hệ thống quy trình, nhưng lại không tập trung vào kết quả. Sự máy móc, không linh hoạt chính là điểm yếu của lãnh đạo Việt Nam.

Năm 2025 được xem là “chương mới” của Newing. Theo chị, chương mới này mở ra điều gì khác biệt so với giai đoạn đầu?

Ba năm qua, Newing được biết đến như một đối tác chuyển hóa lãnh đạo và văn hóa. Nhưng bước sang 2025, chúng tôi muốn đi xa hơn, chơi một cuộc chơi lớn hơn.

Thứ nhất, Newing đã có nhà đầu tư chiến lược, giúp chúng tôi mở rộng năng lực triển khai và quy mô dự án.

Thứ hai, chúng tôi chính thức ra mắt ba mảng mới:

- Hợp tác quốc tế - Mở rộng kết nối chuyên gia thực chiến toàn cầu: Năm 2025 cũng đánh dấu các hợp tác chiến lược giữa Newing và những tổ chức hàng đầu thế giới, như Kotter International trong lĩnh vực chuyển hóa tổ chức, và Alibaba Global Initiatives (AGI) trong lĩnh vực phát triển năng lực lãnh đạo để mở rộng quy mô.

Chúng tôi cũng mời các cố vấn danh dự là những chuyên gia từng làm việc tại các tập đoàn như Netflix, P&G, Unilever, v.v Đây là những người đã từng điều hành và dẫn dắt thật sự ở các tập đoàn, thị trường lớn, có kinh nghiệm “làm thật”, đủ để giúp doanh nghiệp Việt học từ thực tiễn thay vì lý thuyết. Mục tiêu của chúng tôi là đưa các phương pháp đã được kiểm chứng toàn cầu đến gần hơn với doanh nghiệp Việt, nhưng luôn được bản địa hoá để phù hợp với văn hoá và tốc độ phát triển của Việt Nam.

- Viện Phát triển Lãnh đạo (Newing Institute of Management - NIM): NIM không tổ chức những khóa học đại trà. Mỗi chương trình tại NIM là một hành trình huấn luyện thực tế, được thiết kế riêng theo khung năng lực và điểm yếu hiện tại của từng tổ chức. Lãnh đạo và đội ngũ không chỉ học, mà áp dụng ngay vào dự án thật của doanh nghiệp, và có cố vấn (mentor) trong quá trình thực thi. Chúng tôi luôn nhấn mạnh rằng học tạo ra hiểu biết, còn thực hành mới tạo ra chuyển hóa.

NIM cũng là nơi quy tụ mạng lưới cố vấn quốc tế và chuyên gia thực chiến, giúp doanh nghiệp Việt học cách “làm thật” trong quá trình chuyển đổi.

- Giải pháp phát triển tổ chức từ con người: Nếu NIM tập trung vào huấn luyện lãnh đạo, thì Talent Solutions là cánh tay tư vấn giúp doanh nghiệp chuyển hóa từ bên trong ra bên ngoài. Thay vì “tái cấu trúc từ trên xuống”, Newing chọn bắt đầu từ con người, tư duy, hành vi và niềm tin của đội ngũ. Chúng tôi đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc thiết kế hệ thống nhân sự chiến lược, từ năng lực, hiệu suất đến đãi ngộ, để tổ chức phát triển bài bản, có tiến trình, công bằng và hướng tới tăng trưởng dài hạn.

Tôi tin rằng muốn chuyển đổi tổ chức thật sự, bạn không thể chỉ thay công cụ, bạn phải thay cách nghĩ và cách làm việc của con người. Đó là lý do Newing không bán khoá học, mà đồng hành lâu dài để giúp doanh nghiệp cài lại “hệ điều hành bên trong”, chính là văn hoá, niềm tin và năng lực lãnh đạo.

Theo chị, điều gì tạo nên sức mạnh khác biệt của doanh nghiệp Việt?

Tôi tin rằng sức mạnh lớn nhất của doanh nghiệp Việt Nam nằm ở chính sự “tự hào Việt Nam” như một nguồn năng lượng lãnh đạo. Người Việt mình rất nhanh nhạy, thích ứng tốt, chăm chỉ và sáng tạo. Quan trọng hơn cả là tinh thần muốn làm điều lớn, muốn cống hiến cho cộng đồng và đất nước. Như ở F88 hay Thế Giới Di Động, khi CEO nói với đội ngũ rằng “Chúng ta không chỉ làm vì doanh số, mà để người Việt giữ ngôi vương bán lẻ Đông Nam Á”, ánh mắt mọi người sáng lên.

“Người Nhật có kỷ luật, người Hàn có niềm tin, người Việt có trái tim”. Tôi tin thế hệ lãnh đạo Việt tiếp theo sẽ vừa có trí tuệ toàn cầu, vừa có trái tim Việt Nam. Họ không cần sao chép mô hình nước ngoài, họ đang sáng tạo ra con đường riêng, đậm chất Việt và đầy tự hào.

Chị từng có cơ hội làm việc với cả những doanh nhân thế hệ F1 và thế hệ kế nhiệm 8X, 9X. Chị nhìn nhận khác biệt lớn nhất giữa hai thế hệ này nằm ở đâu?

Khác biệt lớn nhất vẫn nằm ở tư duy. Thế hệ doanh nhân thế hệ F1 có điểm mạnh là kinh nghiệm thực chiến. Họ trưởng thành trong môi trường khó khăn, nên rất bản lĩnh và cực kỳ nhạy bén với cơ hội. Họ hành động nhanh, quyết liệt và có “linh cảm kinh doanh” mà không sách vở nào dạy được. Nhưng chính sự dày dạn ấy đôi khi cũng khiến họ quá tin vào kinh nghiệm, ngại thử cái mới.

Trong khi đó, thế hệ kế nhiệm lại được học hành bài bản, cập nhật tư duy toàn cầu, nhưng đôi khi quá thận trọng. Họ có xu hướng muốn mọi thứ hoàn hảo trước khi bắt đầu, nên hành động chậm và dễ bỏ lỡ cơ hội.

Nếu thế hệ doanh nhân F1 và thế hệ sau cùng kết hợp, kinh nghiệm thực chiến của người đi trước và tư duy hiện đại, hệ thống của người kế tiếp, tôi tin doanh nghiệp Việt sẽ bứt phá mạnh mẽ.

Trong quá trình đồng hành với các doanh nghiệp Việt, có câu chuyện nào khiến chị thật sự ấn tượng, khi chứng kiến một người lãnh đạo chuyển hoá chính mình và đưa doanh nghiệp sang một giai đoạn mới?

Một trong những câu chuyện khiến tôi rất tâm đắc là hành trình đồng hành cùng Tập đoàn Thủy sản Việt Úc. Trong giai đoạn khó khăn, CEO và nhà sáng lập lúc ấy cũng trăn trở: Làm thế nào để khơi dậy lại sức mạnh và sự đồng lòng của đội ngũ? Và rồi, khi họ chọn thay đổi, bắt đầu từ việc xác lập lại sứ mệnh chung, trao quyền thật sự cho đội ngũ, và tin tưởng vào năng lực của con người, mọi thứ chuyển biến rõ rệt. Hơn 90% nhân viên thể hiện hành vi “Sống cùng Giá trị Cốt lõi”, gần 100% lãnh đạo duy trì thói quen làm gương. Điểm đáng chú ý là cả Chủ tịch HĐQT và Ban giám đốc trực tiếp đồng hành trong các sáng kiến văn hóa, từ đối thoại đến hành động, thể hiện sự quan tâm sâu sát đến đội ngũ và cam kết định hình văn hóa mới.

Điều đó cho tôi một niềm tin mạnh mẽ: Khi người lãnh đạo chuyển hoá, doanh nghiệp sẽ tự khởi sắc. Bởi tất cả các “bài toán doanh nghiệp” về chiến lược, vận hành hay con người, thực ra đều đã có lời giải. Vấn đề chỉ là người lãnh đạo có đủ cởi mở để học, để làm và để thay đổi chính mình hay không.

Khi công nghệ và AI đang thay đổi nhanh chóng cách con người làm việc, theo chị, vai trò của con người trong lãnh đạo sẽ thay đổi như thế nào?

Tôi nghĩ, điều quan trọng không nằm ở việc “AI xuất hiện nên lãnh đạo phải thay đổi”. Công nghệ, chính sách, mô hình kinh doanh… tất cả đều đang thay đổi từng ngày, và chúng ta không thể kiểm soát được điều đó. Thứ duy nhất có thể kiểm soát chính là năng lực thích ứng của mình.

AI hôm nay, nhưng 1-2 năm nữa có thể là công nghệ khác. AI có thể giúp bạn phân tích dữ liệu, nhưng không thể truyền cảm hứng. Nó có thể tạo ra nội dung, nhưng không thể xây dựng niềm tin. Còn lãnh đạo là người có thể làm cả hai. Vì vậy, thay vì chỉ chạy theo từng xu hướng, các nhà lãnh đạo cần xây cho mình “cơ bắp thích ứng”, nghĩa là rèn luyện khả năng học nhanh, đổi mới nhanh.

Và tốt nhất là, đừng chỉ “chịu đựng” sự thay đổi, hãy chủ động đón nhận, vì chính trong vùng bất định, những cơ hội lớn nhất thường xuất hiện.

Tôi nghĩ, tương lai không phải cuộc đua giữa người và máy, mà là giữa những tổ chức biết tận dụng công nghệ mà không đánh mất trái tim con người.

Trong kỷ nguyên vươn mình, chị tin điều gì sẽ giúp doanh nghiệp Việt đi xa?

Tôi đang thấy đây là giai đoạn rất đặc biệt, khi cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam và những đơn vị đồng hành cùng họ đang lớn hơn bao giờ hết.

Cảm giác như chúng ta đang “chung nhịp đập” với đất nước. Chính phủ đang thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, còn những doanh nghiệp như Newing thì lại trực tiếp đồng hành để giúp họ chuyển hóa.

Tôi nhận thấy cơ hội này rất thật, rất rõ ràng. Nhưng đứng trước cơ hội, câu hỏi lớn hơn là, làm sao để có thêm nhiều doanh nghiệp Việt biết tận dụng sức mạnh và trí tuệ của chính người Việt để giúp người Việt phát triển.

Nhiều năm qua, chúng ta học hỏi rất nhiều từ thế giới, nhưng giờ là lúc doanh nghiệp Việt tự tin tạo ra cách làm của riêng mình, dựa trên bản sắc, tinh thần và năng lượng của người Việt. Và khi tinh thần đó được khơi dậy, tôi tin doanh nghiệp Việt có thể đi xa, không chỉ bằng quy mô, mà bằng tầm vóc lãnh đạo và sức mạnh nội lực.

Tôi không muốn Việt Nam chỉ được nhớ đến như công xưởng sản xuất. Tôi muốn thế giới nhìn về Việt Nam như nơi khai sinh ra thế hệ lãnh đạo kiểu mới - nhân văn, bản lĩnh và sáng tạo.

Nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10, chị muốn gửi gắm điều gì đến các lãnh đạo, doanh nhân?

Mỗi doanh nghiệp chính là một “môi trường sống”, nơi mỗi nhân viên học được những thói quen, tư duy, giá trị tốt đẹp, rồi mang điều đó về với gia đình, con cái và cộng đồng của họ.

Nhân một ngày thật đặc biệt, tôi chỉ muốn gửi một lời chúc thật giản dị: Chúc các doanh nhân Việt Nam luôn “chân cứng đá mềm”, vững tay chèo lái doanh nghiệp của mình. Và hãy tận dụng cơ hội, sứ mệnh mà mình đang có, để tạo nên tác động tích cực, lan tỏa hạnh phúc và niềm tự hào Việt Nam đến thật nhiều người hơn nữa.

Trân trọng cảm ơn những chia sẻ của chị!

Bài viết: Minh Nguyệt - Thiết kế: Hà Mĩ