Giám đốc Trung tâm phát triển sản phẩm VPBank: Các doanh nghiệp, đặc biệt là SME cần chủ động đáp ứng một số tiêu chí quan trọng để nhận được hỗ trợ tối đa

BTV Khánh Ly: Nghị quyết 68 ra đời không chỉ được coi là kim chỉ nam cho sự phát triển của nền kinh tế tư nhân, mà còn tạo động lực mới mạnh mẽ cho nền kinh tế, ông đánh giá như thế nào về điều này?

Ông Hoàng Trung Hiếu, Giám đốc Trung tâm Phát triển Sản phẩm (Khối SME), VPBank: Nhìn lại lịch sử chúng ta thấy, trước nghị quyết 68 thì cũng đã có Nghị quyết số 09-NQ/TW năm 2001 về phát triển kinh tế tư nhân, khi đó là nghị quyết đầu tiên của Trung ương chuyên biệt về khu vực kinh tế tư nhân, xác định kinh tế tư nhân “là bộ phận quan trọng” của nền kinh tế, cần khuyến khích phát triển lâu dài.

Còn với nghị quyết 68 thì vai trò của kinh tế tư nhân đã được nâng lên một tầm mới. Nghị quyết 68 ra đời đóng vai trò định hướng, là kim chỉ nam đã xác lập vị thế chiến lược, chính thức coi kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; Định hướng chính sách phát triển đồng bộ, tạo cơ chế, chính sách minh bạch, bình đẳng; loại bỏ rào cản, giảm chi phí không chính thức; Khơi dậy sức mạnh nội tại, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, nâng cao năng suất và sức cạnh tranh; Hình thành đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, gắn với trách nhiệm xã hội và hội nhập quốc tế; Đặt nền móng để kinh tế tư nhân trở thành trụ cột quốc gia cùng kinh tế nhà nước và FDI, là động lực bền vững của tăng trưởng.

Như vậy có thể thấy, với nghị quyết 68 thì kinh tế tư nhân từ vị thế “bộ phận quan trọng” lên thành “động lực chiến lược”, khơi dậy tiềm năng nội tại, biến thành khu vực dẫn dắt tăng trưởng và hội nhập quốc tế của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Thực tế, các doanh nghiệp nhỏ và vừa SME chiếm phần lớn trong số các doanh nghiệp tư nhân trên cả nước, cũng là chiếm phần lớn các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán. Như vậy, ông đánh giá như thế nào về vai trò của các doanh nghiệp SME trong thời gian qua?

Những đóng góp của kinh tế tư nhân đã được Đảng và Chính phủ ghi nhận, theo số liệu thống kê gần đây nhất, kinh tế tư nhân đang đóng góp khoảng 50% GDP, khoảng 82% việc làm và kinh tế tư nhân càng ngày càng trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế.

Thực tế, giai đoạn trước đây, kinh tế tư nhân dù còn gặp những khó khăn như chính sách đôi khi chưa đồng bộ, vẫn có sự phân biệt giữa kinh tế tư nhân so với khu vực kinh tế nhà nước và FDI. Số lượng doanh nghiệp tư nhân nhiều nhưng phát triển còn tương đối manh mún, nhỏ lẻ và sức cạnh tranh còn thấp…Chính vì vậy, sự ra đời của Nghị quyết 68 được tạo ra kỳ vọng lớn cho khối doanh nghiệp tư nhân phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trước khi có nghị quyết 68 thì cũng đã có rất nhiều giải pháp để hỗ trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, các chính sách đó đã phát huy tác dụng như thế nào thưa ông?

Như tôi đã chia sẻ, trước Nghị quyết 68 thì kinh tế tư nhân đã có những đóng góp quan trọng của cho GDP và tạo ra nhiều việc làm cho người lao động, dù được đánh giá tích cực nhưng chưa được thừa nhận là động lực chiến lược như bây giờ. Đối với VPB thì chúng tôi đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của kinh tế tư nhân, vì vậy hơn 10 năm qua chúng tôi đã xác định phát triển kinh tế tư nhân là một trong những nhiệm vụ trọng yếu trong chiến lược phát triển, trong đó DN và nhỏ, siêu nhỏ đã được chúng tôi hoạch định là một phân khúc chuyên biệt từ cơ cấu tổ chức, chính sách sản phẩm và năng lực tiếp cận để phục vụ phân khúc doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Đến nay chúng tôi đã có đầy đủ các giải pháp để phục vụ tối đa các nhu cầu đa dạng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chúng tôi hiểu rất rõ nhu cầu vốn của doanh nghiệp vừa và nhỏ là rất lớn nhưng tài sản đảm bảo thì không đủ, nên chúng tôi đang là một trong những hàng hàng đầu hỗ trợ doanh nghiệp SME để được tiếp cận vốn không đủ tài sản bảo đảm/không có tài sản bảo đảm.

Bên cạnh các giải pháp truyền thống, thì ngân hàng còn xây dựng các gói tín dụng digital như vay online, thấu chi online, thẻ tín dụng doanh nghiệp, đây là những sản phẩm đang tiên phong, dẫn đầu thị trường. Đặc biệt, hưởng ứng Nghị quyết 68 thì ngân hàng cũng đã ban hành ngay chính sách cho vay thiếu tài sản đảm bảo dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh. Đến hiện tại, chúng tôi đã có khoảng hơn 20.000 doanh nghiệp đang được cấp tín dụng và phần nhiều trong số đó là các doanh nghiệp từ ngày mới thành lập hộ kinh doanh không đủ tài sản đảm bảo, cho đến nay có doanh nghiệp đã lớn mạnh lên đến quy mô 5.000 tỷ đồng.

Trong thời gian tới, cùng với Nghị quyết 68 ra đời, với việc thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân cũng như thúc đẩy các doanh nghiệp SME thì nền kinh tế vĩ mô sẽ đạt được sự tăng trưởng tích cực như thế nào trong thời gian tới, theo ông?

Theo tôi, Nghị quyết 68 không chỉ xác lập vị thế chiến lược, lần đầu tiên coi kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế, ngang tầm cùng kinh tế nhà nước và FDI, mà còn tạo ra kỳ vọng tạo sự chuyển biến về nhận thức trong toàn hệ thống chính trị và xã hội, không còn định kiến, phân biệt. Đồng thời, thúc đẩy tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế, khu vực tư nhân trở thành một trụ cột trong cơ cấu kinh tế quốc dân, đóng góp mạnh mẽ vào GDP, ngân sách, xuất khẩu và việc làm, cũng như hướng tới phát triển khu vực tư nhân lớn mạnh, có năng lực cạnh tranh quốc tế.

Bên cạnh đó, sẽ phát triển đồng bộ các loại hình doanh nghiệp, khuyến khích hình thành đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn, thương hiệu mạnh, thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa, khởi nghiệp sáng tạo, hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Ngoài ra, nâng cao chất lượng tăng trưởng doanh nghiệp, doanh nghiệp tư nhân phải đi cùng đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, quản trị hiện đại, góp phần nâng cao năng suất lao động, hiệu quả và sức cạnh tranh quốc gia.

Cuối cùng là bảo đảm kinh tế tư nhân phát triển gắn liền với trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường, tuân thủ pháp luật, góp phần củng cố an sinh xã hội, công bằng và ổn định lâu dài. Nghị quyết 68 ra đời, mục tiêu của Đảng, Nhà nước và Chính phủ rất rõ ràng.

Hiện tại, chúng ta đang có gần 1.000.000 doanh nghiệp đóng góp khoảng 50% GDP và hơn 80% lực lượng lao động, thì tầm nhìn đến năm 2030, Chính phủ đặt mục tiêu có khoảng 2.000.000 doanh nghiệp, kinh tế tư nhân tăng tưởng hai con số khoảng 10% - 12% và ít nhất có 20 doanh nghiệp hàng đầu tham gia sâu vào các chuỗi giá trị của thế giới.

Còn tầm nhìn đến năm 2045 là mục tiêu có 3.000.000 doanh nghiệp, tôi nghĩ rằng trên đây là những mục tiêu rất thách thức nhưng cũng rất đáng tự hào. 

Ngoài sự hỗ trợ đến từ Chính phủ, đến từ các ngân hàng hay huy động vốn qua thị trường chứng khoán thì chính doanh nghiệp cũng cần phải đáp ứng những tiêu chí như thế nào để nhận được sự hỗ trợ tối đa cho sự phát triển của doanh nghiệp, qua đó đóng góp nhiều hơn cho kinh tế đất nước?

Theo tôi, bên cạnh sự hỗ trợ từ Chính phủ và hệ thống ngân hàng, bản thân các doanh nghiệp, đặc biệt là SME cũng cần chủ động đáp ứng một số tiêu chí quan trọng để có thể nhận được sự hỗ trợ tối đa và phát triển bền vững.

Thứ nhất là tính minh bạch, doanh nghiệp cần quản trị tài chính, kế toán rõ ràng, minh bạch, tuân thủ pháp luật và nghĩa vụ thuế.

Thứ hai là năng lực quản trị, phải xây dựng hệ thống quản lý hiệu quả, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để tăng năng suất, giảm chi phí.

Thứ ba là tinh thần đổi mới sáng tạo, liên tục cải tiến sản phẩm, dịch vụ, nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu uy tín.

Thứ tư, trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững, chú trọng môi trường, trách nhiệm với người lao động, cộng đồng và khách hàng.

Và cuối cùng là khả năng hội nhập, sẵn sàng tham gia chuỗi giá trị, hợp tác cùng đối tác trong và ngoài nước, nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Khi doanh nghiệp tự nâng mình lên theo những tiêu chí đó, thì mọi nguồn lực hỗ trợ từ Nhà nước, ngân hàng và xã hội sẽ phát huy hiệu quả tối đa, giúp doanh nghiệp không chỉ phát triển riêng lẻ mà còn đóng góp nhiều hơn cho sự thịnh vượng chung của nền kinh tế.

Minh Quân