Giao dự án không qua đấu thầu, dự án nghìn tỷ ở Hưng Yên của Công ty Hòa Phát được kiến nghị đấu thầu chọn lại chủ

Ngày 26/2, Thanh tra Chính phủ (TTCP) ban hành thông báo kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai theo tinh thần Nghị quyết 73, 116 của Chính phủ; công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2011-6/2022.

Dự án được chấp thuận chủ đầu tư không thông qua đấu thầu

Trong số 19 dự án thuộc diện thanh tra, TTCP chỉ ra nhiều vi phạm tại Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân Khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 thuộc Khu đô thị phố Nối (gọi tắt là dự án phân khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5) do Công ty cổ phần xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư.

Theo TTCP, dự án phân khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 là 1 trong 4 dự án được chấp thuận chủ đầu tư không thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo pháp luật về nhà ở.

Đây cũng là 1 trong 5 dự án chậm phê duyệt giá đất, xác định bổ sung tiền sử dụng đất sau khi điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng hoặc giao đất bổ sung. Cụ thể, dự án phân Khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 đã được giao đất từ năm 2018, tuy nhiên đến thời điểm kết thúc thanh tra (tháng 5/2023) vẫn chưa phê duyệt giá đất.

Từ những vi phạm trên, TTCP kiến nghị, UBND tỉnh Hưng Yên thu hồi Văn bản 1488/2016 về việc tiếp tục giao Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện đối với dự án phân Khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5. Nguyên nhân là tại thời điểm này Luật Nhà ở 2014 và Nghị định 99/2015 của Chính phủ không có quy định về việc chuyển tiếp đối với việc thực hiện dự án bằng phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.

Cùng với đó, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng rà soát lại hồ sơ pháp lý để đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư dự án có sử dụng đất theo quy định của pháp luật. "Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự hoặc đến ngày 30/6/2025 chưa thực hiện việc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định", TTCP nhấn mạnh.

TTCP giao Sở Xây dựng Hưng Yên chủ trì phối hợp với chủ đầu tư, đơn vị tư vấn tổ chức rà soát hoặc điều chỉnh quy hoạch chỉ tiết tỷ lệ 1/500 đối với dự án phân Khu A - Khu đô thị phía Bắc QL5 do chưa bảo đảm quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, đảm bảo phù hợp với chương trình phát triển đô thị, chương trình phát triển nhà ở, quy hoạch chung đô thị...

Sau khi đấu thầu lựa chọn lại chủ đầu tư theo quy định của pháp luật, TTCP chỉ đạo Sở TN&MT Hưng Yên xác định tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách nhà nước đối với dự án này, đảm bảo tính đúng, tính đủ tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách Nhà nước.

Chậm triển khai, đề xuất thay đổi cơ chế tài chính

Theo tìm hiểu, dự án phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5 thuộc địa phận huyện Mỹ Hào, nằm sát mặt đường QL5 nối Hà Nội, Hưng Yên, Hải Phòng và Quảng Ninh, cách trung tâm Hà Nội 25 km. Đây là khu đô thị vệ tinh của thủ đô Hà Nội nhằm giảm tải cho nhu cầu sinh sống của dân thủ đô.

Năm 2004, Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát (gọi tắt là Công ty Hòa Phát) được UBND tỉnh Hưng Yên lựa chọn làm chủ đầu tư dự án.

Một năm sau, UBND tỉnh Hưng Yên ban hành quyết định phê duyệt dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5, với quy mô sử dụng đất 300 ha, tổng mức đầu tư tạm tính hơn 2.700 tỷ đồng.

Đến năm 2010, UBND tỉnh Hưng Yên phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500. Dự án sẽ được triển khai đầu tư xây dựng trong vòng 15 năm, qua 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 triển khai diện tích 124 ha bao gồm toàn bộ diện tích thị trấn Bần và các xã Nhân Hòa, Phan Đình Phùng; Giai đoạn 2 có diện tích 69 ha gồm toàn bộ xã Minh Hải và Đông Bắc thị trấn Bần; Giai đoạn 3 có diện tích 100 ha ở vị trí phía Tây thị trấn Bần.

Theo Sở KH-ĐT tỉnh Hưng Yên, UBND tỉnh này giao Công ty Hòa Phát làm chủ đầu tư dự án áp dụng cơ chế tài chính trong việc sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Sau đó, chủ đầu tư chậm triển khai thực hiện dự án, đồng thời đề xuất được điều chỉnh cơ chế tài chính từ sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng sang giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Năm 2014, UBND tỉnh Hưng Yên xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về việc cho phép Công ty Hòa Phát được tiếp tục triển khai thực hiện dự án, với cơ chế giao đất có thu tiền sử dụng đất, thay thế cho sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng. Thủ tướng yêu cầu việc triển khai thực hiện dự án phải theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Đến ngày 14/7/2016, UBND tỉnh Hưng Yên có văn bản số 1488/UBND-KT1 tiếp tục giao Công ty CP xây dựng và phát triển đô thị Hòa Phát làm chủ đầu tư thực hiện dự án theo cơ chế giao đất có thu tiền sử dụng đất.

Ngày 24/11/2016, UBND tỉnh Hưng Yên ban hành Quyết định số 2761/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 phân khu A của dự án khu đô thị phía bắc QL5 thuộc khu đô thị Phố Nối.

Về chủ đầu tư, Công ty CP Xây dựng và Phát triển Đô thị Hoà Phát được thành lập năm 2001 và là thành viên thuộc Tập đoàn Hòa Phát. Tỷ phú Trần Đình Long là một trong những cổ đông sáng lập nên công ty này với vốn điều lệ ban đầu 300 tỷ đồng. 

Sau nhiều lần điều chỉnh, đến tháng 9/2023, doanh nghiệp thực hiện giảm vốn điều lệ từ 6.500 tỷ đồng về mức 4.800 tỷ đồng. Từ tháng 2/2024, Tổng giám đốc Trần Kiên Cường (sinh năm 1976) là người đại diện pháp luật của doanh nghiệp.

Theo giới thiệu trên website Tập đoàn Hòa Phát, Công ty Cổ phần Xây dựng và Phát triển Đô thị Hoà Phát là chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng các Khu công nghiệp gồm: Khu công nghiệp Phố Nối A với qui mô 600 ha và Khu công nghiệp Yên Mỹ II với quy mô 231 ha tại tỉnh Hưng Yên và Khu công nghiệp Hoà Mạc với quy mô 203 ha tại tỉnh Hà Nam và là chủ đầu tư một số dự án nhà ở, khu đô thị tại một số tỉnh thành.