'Khai thông tin bảo hiểm nhân thọ "cho có", đến lúc gặp sự cố mới biết không được chi trả'

Nhiều công ty bảo hiểm hiện yêu cầu khách hàng điền hàng chục câu hỏi liên quan đến tiền sử bệnh tật, tình trạng sức khỏe, thói quen sinh hoạt, nghề nghiệp, lịch sử khám chữa bệnh và thông tin người thụ hưởng. Việc kê khai theo trí nhớ, hoặc "nhờ đại lý điền hộ cho nhanh" đang tạo ra những lỗ hổng tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng.

Theo quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm, khách hàng có nghĩa vụ trung thực và đầy đủ khi kê khai. Nếu cố ý che giấu hoặc khai sai thông tin, doanh nghiệp bảo hiểm có quyền từ chối chi trả hoặc hủy hợp đồng, kể cả khi người tham gia đã đóng phí đầy đủ suốt nhiều năm.

Một trường hợp điển hình gần đây: khách hàng tham gia bảo hiểm nhân thọ và đều đặn đóng phí suốt 5 năm. Khi không may mắc bệnh hiểm nghèo, hồ sơ yêu cầu chi trả bị từ chối vì không khai tiền sử cao huyết áp – điều mà người này cho rằng "chỉ là bệnh nhẹ, không cần khai". Nhưng với công ty bảo hiểm, mọi yếu tố liên quan đến rủi ro đều phải được đánh giá ngay từ đầu. Do đó, lý do "quên khai" hay "không biết cần khai" đều không được chấp nhận.

Thực tế, khi nhân viên bảo hiểm tư vấn và hỗ trợ khách hàng khai hợp đồng, không ít người làm theo cảm tính, thiếu ý thức về tính pháp lý phức tạp của những gì mình đang ký. Một số đại lý vì lợi ích cá nhân – như tiền hoa hồng – thậm chí còn khuyến khích khách hàng "khai đại khái thôi, cho nhanh".

Những lời khuyên "xuề xòa" ấy, đến lúc có chuyện mới vỡ lẽ là sai nghiêm trọng về nguyên tắc. Nhưng người gánh hậu quả lại là chính khách hàng – người đã ký tên, tự nguyện đóng phí hàng tháng và cam kết chịu trách nhiệm với những gì mình kê khai.

Đây là bài học đắt giá cho bất kỳ ai tham gia bảo hiểm nhân thọ. Hãy nhớ rằng: bảo hiểm là một cam kết tài chính dài hạn, kéo dài hàng chục năm, và mọi quyền lợi đều bắt đầu từ một bản khai ban đầu.

Theo anh Thái Minh (Hà Nội), đôi khi không phải khách hàng cố tình khai không trung thực mà đơn giản là… khó nhớ. "Tôi từng đi khám ở bệnh viện nhiều lần với các bệnh nhỏ như cảm cúm, đau đầu, rối loạn tiêu hóa… mà không thể nhớ hết để ghi vào tờ khai. Không phải ai cũng lưu hồ sơ khám bệnh đầy đủ hay ý thức rằng những lần khám đó cần khai ra. Một người bạn của tôi từng khai thông tin bảo hiểm nhân thọ "cho có", đến lúc gặp sự cố mới biết không được chi trả. Thực sự đó là trường hợp đáng tiếc", anh chia sẻ.

Lời khuyên trước khi kí hợp đồng bảo hiểm

1. Tự đọc và điền hồ sơ: Không giao phó hoàn toàn cho tư vấn viên. Đọc kỹ các mục kê khai, nhất là phần tiền sử bệnh, điều trị y tế, nghề nghiệp rủi ro...

2. Chuẩn bị hồ sơ y tế trước khi ký: Nếu đã từng khám chữa bệnh, hãy kiểm tra lại sổ khám, đơn thuốc, kết quả xét nghiệm… để đảm bảo không bỏ sót.

3. Hỏi rõ khi không chắc: Nếu còn điểm nào mơ hồ như "bệnh mãn tính là gì?", "khám sức khỏe định kỳ có cần khai?", cần hỏi kỹ tư vấn viên và yêu cầu giải thích bằng văn bản nếu cần.

4. Lưu lại bản khai: Yêu cầu gửi lại bản đã điền và giữ kỹ để đối chiếu sau này – đây là bằng chứng quan trọng khi có tranh chấp.

Bảo hiểm nhân thọ không phải là một sản phẩm tài chính đơn thuần, mà là cam kết tài chính dài hạn, đôi khi gắn liền với cả tương lai gia đình bạn. Sự trung thực, đầy đủ và chủ động ngay từ bước kê khai ban đầu không chỉ là trách nhiệm pháp lý, mà còn là cách bảo vệ quyền lợi chính đáng của chính mình.

Trong bối cảnh thị trường bảo hiểm ngày càng mở rộng, việc nâng cao nhận thức và hiểu đúng bản chất sản phẩm là điều cần thiết để người tiêu dùng tránh rơi vào thế bị động – hay tệ hơn, "mất trắng" khi rủi ro bất ngờ xảy ra.

Tùng Lâm