Không phải Nga hay Mỹ, đây mới là nhà cung cấp dầu thô lớn nhất của Việt Nam: Nhập khẩu hơn 7 triệu tấn kể từ đầu năm, giá rẻ hấp dẫn

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, nhập khẩu dầu thô về Việt Nam trong tháng 8 đạt hơn 670 nghìn tấn với trị giá hơn 653 triệu USD, giảm 32% về lượng nhưng tăng 18,3% về giá so với tháng 7.

Lũy kế trong 8 tháng đầu năm, nước ta nhập khẩu hơn 8,7 triệu tấn dầu thô, trị giá hơn 5,2 tỷ USD, giảm 4% về lượng và giảm 9,1% về trị giá so với 8T/2025.

Xét về thị trường, một mỏ dầu Trung Đông là nhà cung cấp dầu thô lớn nhất cho Việt Nam trong nhiều năm qua. Cụ thể, Kuwait đã xuất khẩu sang Việt Nam hơn 7,1 triệu tấn dầu thô, trị giá hơn 4,2 triệu USD, giảm 10% về lượng và giảm 15% về trị giá so với 8T/2024. Giá nhập khẩu bình quân đạt 591 USD/tấn, giảm 6% so với cùng kỳ năm 2024.

Đứng thứ 2 là Nigeria với hơn 666 nghìn tấn, trị giá hơn 384 triệu USD, tăng mạnh 27% về lượng và tăng 9% về trị giá so với 8T/2024. Giá xuất khẩu bình quân 576 USD/tấn, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước.

Brunei là nhà cung cấp lớn thứ 3 của Việt Nam với hơn 86 nghìn tấn, trị giá gần 50 triệu USD, tăng 5% về lượng nhưng giảm 10% về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Giá bình quân 580 USD/tấn, tương ứng giảm 15%.

Hàng năm, Việt Nam chi một lượng lớn ngoại tệ lớn để nhập khẩu nhóm hàng nguyên nhiên liệu (bao gồm than các loại, dầu thô, xăng dầu các loại và khí đốt hóa lỏng) để phục vụ sản xuất và tiêu dùng, phát triển kinh tế. Đối với Kuwait, quốc gia này bắt đầu xuất khẩu dầu thô năm 1946 và là thành viên sáng lập của OPEC. Kuwait là nhà sản xuất lớn thứ 5 của OPEC, có trữ lượng dầu đã được chứng minh là 101,5 tỷ thùng.

Dù được đánh giá là quốc gia giàu tài nguyên và là nước sản xuất dầu, xuất khẩu mạnh dầu thô, tuy nhiên, Việt Nam hiện vẫn phải nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm dầu từ các quốc gia khác. Nguyên nhân là do sản lượng khai thác trong nước giảm dần. Theo thống kê, năm 2023, sản lượng khai thác dầu thô của Việt Nam đạt khoảng 10,84 triệu tấn, giảm nhẹ so với năm trước đó.

Theo lý giải từ các chuyên gia, dầu thô có rất nhiều nguồn trên thế giới nhưng thường được chia thành dầu ngọt và dầu chua (dựa trên hàm lượng lưu huỳnh) và dầu nặng, dầu nhẹ (dựa trên tỷ trọng của dầu).

Mỗi nhà máy lọc dầu được thiết kế để lọc một chủng loại dầu nhất định, hoặc một hỗn hợp dầu có tính chất nhất định. Trong đó, nhà máy Lọc dầu Dung Quất (Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn) được thiết kế để lọc dầu từ mỏ Bạch Hổ. Dầu Bạch Hổ của Liên doanh Vietsovpetro là loại dầu ngọt nhẹ, hàm lượng lưu huỳnh chiếm 0,03% trọng lượng. Trong khi nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn được thiết kế cho hỗn hợp dầu Kuwait hàm lượng lưu huỳnh 2,52.

Do đó dù có khai thác được dầu trong nước nhưng không phải dầu thô nào cũng phù hợp với công nghệ lọc của hai nhà máy lọc dầu Nghi Sơn và Dung Quất. Điều này dẫn đến việc Việt Nam vẫn phải xuất dầu thô không phù hợp công nghệ lọc trong nước và nhập khẩu loại dầu thô thích hợp để về lọc.

Như Quỳnh