Không phải sầu riêng, một báu vật triệu đô của Việt Nam khiến Trung Quốc, Mỹ mê mẩn: xuất khẩu tăng khủng hơn 5.000%, sản lượng đạt 300.000 tấn
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ lớn nhất mặt hàng này của Việt Nam.
Theo Cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam tháng 8/2025 đạt 951 triệu USD, tăng 24% so với tháng 7 và tăng 13% so với cùng kỳ 2024. Lũy kế 8 tháng đầu năm, nước ta thu về 4,8 tỷ USD, tăng 2% so với cùng kỳ.
Điểm nhấn nổi bật trong bức tranh xuất khẩu rau quả năm nay chính là sự tăng trưởng vượt bậc tại thị trường Mỹ. Xuất khẩu rau quả sang Mỹ trong tháng 8 đạt 363,3 triệu USD, tăng tới 59,8% so với cùng kỳ năm trước, đưa Mỹ trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam.
Song song với đó, Trung Quốc - thị trường truyền thống - cũng đang cho thấy dấu hiệu phục hồi ổn định. Bên cạnh sầu riêng lấy lại đà tăng, nhiều mặt hàng rau quả xuất khẩu khác cũng chứng kiến tăng trưởng mạnh. Trong đó, vải ghi dấu với kim ngạch xuất khẩu đạt gần 3 triệu USD, tăng khủng 5.600% so với tháng 8 năm 2024. Lũy kế đầu năm, mặt hàng này giúp Việt Nam thu về hơn 72 triệu USD, tăng 300% so với cùng kỳ.
Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ lớn nhất, chiếm khoảng hơn 70%. Các thị trường khó tính như Hà Lan, Australia, Pháp, Mỹ và Anh cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng.
Nguyên nhân giúp vải Việt bứt phá là giá bán tại vườn giảm, sản lượng dồi dào, cùng với nhu cầu nhập khẩu tăng mạnh. Ngoài ra, diện tích trồng theo chuẩn VietGAP, GlobalGAP mở rộng nhanh, đáp ứng tiêu chuẩn nghiêm ngặt từ Nhật Bản, Mỹ và EU.
Năm nay, lần đầu tiên vải tươi Việt Nam có mặt trong hệ thống siêu thị Costco - nhà bán lẻ lớn nhất Bắc Mỹ với hơn 635 cửa hàng tại Mỹ và Canada. Trước đó, vải Việt mới chỉ xuất hiện rải rác ở một số chuỗi như Safeway. Việc vào được Costco được đánh giá là bước tiến lớn, đưa đặc sản mùa hè này tiếp cận kênh bán lẻ toàn cầu.
Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại San Francisco cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng danh mục, đưa thêm nhiều nông sản thế mạnh khác thâm nhập thị trường Mỹ.
Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, chất lượng vải ngày càng cải thiện nhờ công nghệ bảo quản hiện đại, kéo dài thời gian tươi ngon. Nhiều doanh nghiệp cũng xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ, giúp nâng năng suất và đồng đều chất lượng.
Năm 2025, diện tích vải đạt chuẩn VietGAP, GlobalGAP tiếp tục mở rộng, đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang Mỹ, Nhật Bản và EU. Sau khi xử lý chiếu xạ tại Việt Nam, vải được vận chuyển bằng đường biển để tối ưu thời gian bảo quản và giữ chất lượng khi đến tay người tiêu dùng.
Giá vải tại vườn năm nay dao động 8.000-20.000 đồng một kg, một số lô có mã vùng trồng, bao bì đẹp được thu mua 25.000-30.000 đồng. Vào đầu vụ, giá có lúc lên tới 35.000-40.000 đồng. Khi đến thị trường quốc tế, vải Việt được bán lẻ khoảng 200.000-300.000 đồng một kg.
Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, niên vụ 2025 dự kiến thu hoạch 303.000 tấn vải, tăng 30% so với năm 2024, riêng Bắc Giang đạt 165.000 tấn. Vải thiều hiện được trồng chủ yếu tại Bắc Giang và Hải Dương - hai "thủ phủ" lớn nhất cả nước. Lục Ngạn (Bắc Giang) mỗi năm cung ứng trên 100.000 tấn, nổi tiếng với quả to, vị ngọt thanh; trong khi Thanh Hà (Hải Dương) đặc trưng vỏ mỏng, cùi dày, thơm ngọt, đã thành công chinh phục thị trường Nhật Bản từ năm 2020.
Ngoài hai vùng trọng điểm, vải còn được trồng tại Quảng Ninh, Hưng Yên, Hà Nội, cùng một số thử nghiệm ở Tây Nguyên và Lâm Đồng, nhưng chưa hình thành vùng sản xuất lớn do điều kiện khí hậu chưa phù hợp.
Sự tăng trưởng của nhiều mặt hàng khác như chuối, dừa, dứa, chanh leo và xoài chế biến cũng góp phần quan trọng đa dạng hóa cơ cấu xuất khẩu. Với đà tăng trưởng mạnh, ngành rau quả được dự báo sẽ cán mốc 8 tỷ USD xuất khẩu trong năm 2025.
Khánh Vy