Google từ lâu đã giữ vị thế thống trị trên thị trường công cụ tìm kiếm, kiểm soát khoảng 90% thị phần tìm kiếm toàn cầu. Tuy nhiên, sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT, đang nổi lên như một thế lực có khả năng làm lung lay sự thống trị này.

Thậm chí theo tờ Business Insider (BI), các chatbot AI như ChatGPT, Perplexity và các nền tảng tương tự đang dần thu hút người dùng nhờ khả năng trả lời trực tiếp các câu hỏi phức tạp bằng ngôn ngữ tự nhiên thay vì trình bày danh sách liên kết truyền thống, khiến nhiều người đã bắt đầu “chạy trốn” khỏi màn hình kết quả của Google để tới các giao diện hội thoại AI.

Trên toàn cầu, Google duy trì vị thế vững chắc trong suốt năm 2024, với thị phần trung bình khoảng 94,8% theo một số dữ liệu.

Sức mạnh của Google trải rộng trên nhiều nền tảng khác nhau, duy trì vị trí là công cụ tìm kiếm hàng đầu trên máy tính để bàn (80,35%), máy tính bảng (89,50%) và điện thoại thông minh (93,96%) tính đến tháng 11/2024.

Lưu lượng truy cập tự nhiên vẫn là nguồn lưu lượng truy cập chủ yếu cho các trang web trong năm 2024, trung bình đạt 58,11% mỗi tháng và Google là động lực chính, chiếm 91,03% lưu lượng truy cập tự nhiên ở Mỹ và 93,53% ở Anh. Điều này nhấn mạnh vai trò quan trọng của Google đối với khả năng hiển thị của trang web.

Tuy nhiên số liệu của Statista cho thấy thị phần toàn cầu của Google ở phân khúc thiết bị máy tính để bàn tính đến tháng 3/2025 chỉ đạt 79,1%, mức thấp kỷ lục kể từ khi số liệu này được thu thập hơn 20 năm qua.

Con số này của đối thủ Bing tăng lên 12,21%, còn Yahoo và Yandex đạt 2,9%, thể hiện rõ qua biểu đồ dưới đây.

Tương tự, dữ liệu từ Statcounter cho thấy một sự sụt giảm nhẹ, với thị phần toàn cầu của Google lần đầu tiên xuống dưới 90% kể từ năm 2015, trung bình đạt 89,6% vào tháng 4/2025. Điều này cho thấy một dấu hiệu ban đầu về khả năng mất dần thị phần.

Điều đáng báo động ở đây là xu hướng này tiếp tục sụt giảm khi AI dần tích hợp sâu vào trình duyệt, hệ điều hành và các ứng dụng di động.

Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh như Bing đã chứng kiến sự gia tăng nhẹ về thị phần của họ trong suốt năm 2024, tăng từ 3,37% lên 3,97% và đạt 3,94% vào tháng 11. Điều này cho thấy một số người dùng có thể đang chuyển sang các giải pháp thay thế, có khả năng bị ảnh hưởng bởi việc tích hợp các tính năng AI như Copilot trong Bing.

Tại thị trường Mỹ, sự thống trị của Google cũng rất rõ ràng, nắm giữ 88,01% thị phần tính đến tháng 9/2024. Mặc dù có những biến động trong suốt năm, với đỉnh điểm 90,37% vào tháng 11 và giảm xuống 87,39% vào tháng 12 , Google vẫn luôn chiếm phần lớn thị trường.

Dẫu vậy, ChatGPT hiện ghi nhận hơn 18 triệu lượt truy cập hàng tháng tại Mỹ và tăng trưởng 96 % so với cùng kỳ, trong khi Google ngày càng phải cạnh tranh không chỉ với Bing mà còn với các nền tảng AI chuyên biệt.

Đồng thời, theo SimilarWeb, ChatGPT hiện chiếm tới 80,1% thị phần trong phân khúc “tìm kiếm AI”.

Mặc dù Google đã và đang tung ra nhiều tính năng AI mới như AI Overviews và chatbot Bard/Gemini để giữ chân người dùng, nhưng mọi dự báo đều cho thấy gã khổng lồ tìm kiếm đang phải đối mặt với “cơn sóng thần” AI .

Theo StatCounter, thị phần tìm kiếm Google toàn cầu đã giảm từ 90,12% xuống còn 89,66% trong giai đoạn từ cuối 2024 tới tháng 4/2025. Tại thị trường Mỹ, Google chiếm 86,73% thị phần, giảm từ khoảng 88 % đầu năm. Trong khi đó, Bing tăng lên 3,88% và DuckDuckGo chiếm 0,84%.

Ở châu Âu và châu Á, các con số thay đổi nhẹ, nhưng xu hướng chung là Google tiếp tục suy giảm từ mức trên 90% xuống quanh 89%.

Bản đồ lưu lượng web của SEMrush cho thấy Google.com đạt 139,9 tỷ lượt truy cập trong quý I/2025, chỉ giảm 0,47% so với kỳ trước, trong khi ChatGPT.com ghi nhận 4,7 tỷ lượt, tăng 2,41%.

Dù con số tuyệt đối còn cách xa, đà tăng của ChatGPT cho thấy xu hướng người dùng dần thử nghiệm AI thay cho tìm kiếm truyền thống.

Một báo cáo của PYMNTS cũng ước tính Google vẫn có 542 triệu lượt truy cập hàng ngày tại Mỹ, còn ChatGPT đạt 18 triệu lượt, tăng trưởng 96% so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù Google kiếm hơn 50% doanh thu quảng cáo tìm kiếm toàn cầu, song báo cáo từ eMarketer dự báo thị phần này có thể xuống dưới 50% vào cuối 2024, lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ, do AI thu hút ngày càng nhiều lưu lượng.

Việc người dùng căn bản nhận được câu trả lời ngay trên giao diện AI mà không cần nhấp vào quảng cáo đang làm giảm click-through rate (CTR) và chi tiêu quảng cáo qua Google Ads.

Khi chatbot AI trả lời trực tiếp, các trang web tin tức, blog chuyên ngành và doanh nghiệp dựa vào lưu lượng Google sẽ chịu thiệt hại nghiêm trọng.

Phó chủ tịch Eddy Cue của Apple thậm chí cảnh báo ngay cả những trang web lâu đời có thể mất doanh thu khi người dùng không còn “click” vào liên kết.

Phó chủ tịch mảng tìm kiếm tại Google, ông Pandu Nayak cũng thừa nhận họ chưa thể đảm bảo cải thiện lượng traffic cho các bên thứ ba trước sự đe dọa từ AI.

Kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào cuối năm 2022, các nền tảng AI đã không ngừng cải tiến khả năng hiểu và tạo ngôn ngữ tự nhiên, cho phép người dùng đặt câu hỏi phức tạp và nhận câu trả lời cô đọng, thậm chí kèm theo phân tích, so sánh hay gợi ý hành động.

Các đối thủ như Perplexity, Anthropic và Microsoft Copilot cũng tham gia vào cuộc đua, liên tục cập nhật phiên bản với tốc độ chóng mặt, cung cấp khả năng hỗ trợ điều khiển thiết bị, truy xuất dữ liệu thời gian thực và tích hợp sâu vào hệ sinh thái di động.

Trong khi đó, Google phải mất nhiều tháng để triển khai các bản thử nghiệm Bard và Gemini, khiến một bộ phận người dùng cảm thấy chậm chân.

Các báo cáo gần đây chỉ ra tỉ lệ sử dụng Google thông qua Safari trên iPhone đã giảm lần đầu tiên trong lịch sử, khi ngày càng nhiều người dùng hỏi trực tiếp chatbot AI thay vì nhập truy vấn lên thanh tìm kiếm truyền thống.

Theo Eddy Cue, Phó Chủ tịch cao cấp mảng Dịch vụ của Apple, Safari đã chứng kiến lưu lượng truy vấn Google sụt giảm vào tháng 4/2025, một phần do Apple thử nghiệm tích hợp ChatGPT và Perplexity vào trình duyệt.

Một nghiên cứu của Search Engine Land cho thấy ChatGPT hiện trả lời trực tiếp 54% truy vấn mà không cần chuyển về chế độ tìm kiếm web truyền thống, cho thấy xu hướng người dùng chuyển sang giao tiếp hội thoại với AI.

Ngoài ChatGPT, hàng loạt chatbot khác cũng đang trỗi dậy nhanh chóng. Ví dụ Perplexity AI, tính đến đầu năm 2025, chatbot này đã xử lý hơn 400 triệu truy vấn tìm kiếm mỗi tháng và nắm giữ một thị phần nhỏ nhưng đang tăng trưởng nhanh chóng trong thị trường tìm kiếm AI (khoảng 6,2%).

Tương tự, thị phần của Bing đã có mức tăng trưởng khiêm tốn trong năm 2024, đạt 3,94% trên toàn cầu vào tháng 11 , cho thấy việc áp dụng AI sớm của nó trong tìm kiếm đang có tác động nhất định.

Một ưu thế lớn của ChatGPT và các mô hình AI khác là cung cấp một tương tác đàm thoại và ngôn ngữ tự nhiên hơn, cho phép người dùng đặt câu hỏi theo cách trực quan hơn và ít giống như việc xây dựng các truy vấn dựa trên từ khóa cho một công cụ tìm kiếm truyền thống.

Ngoài ra, các mô hình AI như ChatGPT có khả năng tạo ra các bản tóm tắt và giải thích các chủ đề phức tạp theo cách dễ hiểu, khiến chúng trở thành công cụ có giá trị cho việc học tập và nắm bắt các khái niệm mới.

Thêm nữa, AI có tiềm năng cung cấp các đề xuất và lời khuyên được cá nhân hóa dựa trên đầu vào của người dùng và các tương tác trước đó, dẫn đến trải nghiệm tìm kiếm phù hợp hơn và có khả năng liên quan hơn.

Báo cáo của Gartner ước tính khối lượng công cụ tìm kiếm truyền thống có khả năng giảm 25% vào năm 2026 do việc áp dụng ngày càng nhiều các chatbot và tác nhân ảo hỗ trợ AI. Điều này cho thấy một sự thay đổi đáng kể dự kiến trong cách người dùng tìm kiếm thông tin trực tuyến.

Nhiều tổ chức nghiên cứu như Similarweb ước tính ChatGPT có thể vượt qua Google về lưu lượng truy cập vào cuối năm 2026 nếu xu hướng tăng trưởng hiện tại tiếp diễn. Bên cạnh đó, StatCounter cho thấy nếu AI chiếm thêm 1–2 % thị phần mỗi quý, Google có thể sụt xuống còn 85 % vào giữa năm 2026.

Dẫu vậy, một số chuyên gia dự đoán sự suy giảm dần dần về sự thống trị áp đảo của Google trên thị trường tìm kiếm nhưng không phải là sự lật đổ hoàn toàn, cho thấy một tương lai pha trộn hơn nơi AI và các phương pháp tìm kiếm truyền thống có khả năng cùng tồn tại và bổ sung cho nhau.

Trước bối cảnh đó, Google cũng không chịu ngồi yên khi nhanh chóng triển khai “AI Overviews” – tóm tắt câu trả lời bằng AI ngay trên trang kết quả, tích hợp Gemini AI để cải thiện chất lượng câu trả lời và phát triển chatbot Bard nhằm cạnh tranh trực tiếp với ChatGPT.

Theo Bank of America, tính năng AI Overviews đã tiếp cận hơn 1,5 tỷ người dùng ở 140 quốc gia mỗi tháng, với doanh thu quảng cáo trong phần AI Mode tương đương mảng tìm kiếm trực tuyến truyền thống.

Ngoài ra, Google đã tích cực thử nghiệm "AI Mode" trong Search Labs, khám phá khả năng suy luận, tư duy và đa phương thức tiên tiến hơn để xử lý ngay cả những câu hỏi phức tạp và nhiều phần. Điều này cho thấy một cách tiếp cận hướng tới tương lai đối với trải nghiệm tìm kiếm dựa trên AI sâu sắc hơn.

Các tính năng như "Tóm tắt" (Simplify) được hỗ trợ bởi Gemini, đang được giới thiệu để giúp người dùng dễ dàng hiểu được văn bản dày đặc và phức tạp trên web trực tiếp trong ứng dụng Google, nâng cao khả năng truy cập và hiểu.

Bên cạnh tìm kiếm web, Google còn tích hợp AI vào Maps, YouTube Search và Workspace để giữ chân người dùng trong hệ sinh thái . Bên cạnh đó, Google cũng đẩy mạnh hợp tác với Qualcomm để tối ưu chip di động cho AI on-device, giảm độ trễ và phụ thuộc vào server.

Tờ BI nhận định nếu may mắn, Google vẫn sẽ giữ vững khoảng 75–85 % thị phần nhờ sức mạnh hệ sinh thái, trong khi AI chiếm 15–25 % dùng cho các truy vấn chuyên sâu, hàm lượng thông tin phức tạp.

Tuy nhiên nếu không tồn tại được trong cơn bão AI thì những nền tảng như ChatGPT, Perplexity sẽ trở thành giao diện tìm kiếm chính, thay đổi thói quen người dùng và khiến Google phải tái cấu trúc hoàn toàn mô hình kinh doanh quảng cáo.

Tóm lại, cuộc đua giữa Google và các nền tảng AI như ChatGPT không chỉ đơn thuần là “ăn miếng trả miếng” về lưu lượng tìm kiếm, mà còn đặt ra thách thức về mô hình quảng cáo, SEO và trải nghiệm người dùng toàn cầu.

Nếu Google không đổi mới nhanh hơn nữa, thị phần của họ có thể tiếp tục bị thu hẹp dưới sức ép của AI hội thoại.

Ngược lại, với lợi thế tài chính và hệ sinh thái đồ sộ, gã khổng lồ tìm kiếm hoàn toàn có thể kết hợp AI một cách tinh tế, duy trì vị thế nền tảng tìm kiếm số 1.

Trong kỷ nguyên mà câu trả lời tức thì và tương tác tự nhiên là xu hướng chủ đạo, cả Google và các công ty AI đều phải “chạy nước rút” để chiếm ưu thế trên sân chơi mới này.

*Nguồn: BI, Fortune, CNN