Một đặc sản tỷ đô của Việt Nam được Mỹ, châu Âu đua nhau mua hàng: Vừa thu về 1.4 tỷ USD, cả thế giới tranh nuôi nhưng chỉ nước ta thắng lớn

Số liệu mới nhất của Hải quan Việt Nam cho thấy, trong tháng 8/2025 kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 200 triệu USD, tăng 5% so với tháng 8/2024. Lũy kế trong 8 tháng đầu năm mặt hàng này đã thu về hơn 1,4 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm trước.

Về cơ cấu sản phẩm, phile cá tra đông lạnh vẫn là sản phẩm cá tra chủ lực ở ngành hàng này khi mang về hơn 1,1 tỷ USD. Xuất khẩu các sản phẩm cá tra khô, và đông lạnh khác (thuộc mã HS03, trừ mã HS0304) đạt 246 triệu USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, sản phẩm chế biến sâu mã HS16 – dù chiếm tỷ trọng nhỏ – cũng ghi nhận mức tăng vượt trội trong tháng. Tính đến hết tháng 8/2025, xuất khẩu cá tra GTGT đạt 36 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xét về thị trường, trong 8 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 234 triệu USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ và đang được đánh giá khá ổn định. Dù tốc độ tăng trưởng khiêm tốn, Mỹ vẫn là thị trường quan trọng bậc nhất bởi giá trị cao, yêu cầu khắt khe và ảnh hưởng lan tỏa toàn cầu. Việc duy trì được mức tăng trưởng trong bối cảnh thuế quan và rào cản kỹ thuật phức tạp cho thấy cá tra Việt Nam đang củng cố vị thế trong phân khúc trung – cao cấp.

Xuất khẩu sang khối các quốc gia được trợ lực bởi Hiệp định CPTPP đạt 242 triệu USD trong 8 tháng đầu năm nay, tăng 36% so với cùng kỳ năm 2024. Nhật Bản, Canada và Mexico là những thị trường quan trọng trong khối, với nhu cầu đa dạng từ phi lê đông lạnh đến sản phẩm chế biến. Hiệu ứng ưu đãi thuế từ FTA cùng sự thay đổi xu hướng tiêu dùng hướng đến sản phẩm tiện lợi, an toàn đang mở ra cơ hội lớn. CPTPP vì vậy không chỉ là điểm sáng ngắn hạn, mà còn là khu vực chiến lược dài hạn cho ngành cá tra.

Ngoài ra, tại khối thị trường ASEAN, Thái Lan đã nhập khẩu 52 triệu USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi Philippines đạt 26 triệu USD, tăng 31%. Ngoài ra, Malaysia và Singapore cũng duy trì tăng trưởng ổn định. Với lợi thế gần gũi về địa lý, chi phí logistics thấp và sự tương đồng khẩu vị, ASEAN đang trở thành "vành đai an toàn" giúp ngành cá tra giảm bớt phụ thuộc vào các thị trường xa và nhiều rào cản kỹ thuật.

Xuất khẩu cá tra sang châu Âu đạt 120 triệu USD trong 8 tháng đầu năm nay, tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Dù tốc độ tăng chưa cao, nhưng EU là thị trường có giá trị và sức lan tỏa về mặt thương hiệu. Nhu cầu ổn định đối với phile cá tra tiêu chuẩn cao, đặc biệt tại Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha, cho thấy tiềm năng củng cố lâu dài.

Việt Nam hiện là nước sản xuất và xuất khẩu cá tra lớn nhất thế giới, chiếm 52% sản lượng và 90% thương mại cá tra của thế giới, với sản phẩm được ưa chuộng tại nhiều thị trường quốc tế, hương vị thơm ngon, giá cả cạnh tranh. Loài này được bán phổ biến với tên gọi "dory" ở hầu hết các nước Đông Nam Á. Ở Malaysia, người dân địa phương gọi là "ikan patin" và được tiêu thụ phổ biến dưới dạng cá nguyên con, hấp hoặc nấu với sầu riêng lên men trong nước dùng cay.

Như Quỳnh