Một 'mỏ vàng' của Việt Nam thu về hơn 77 tỷ USD: Mỹ, Trung Quốc là khách ruột nhiều năm liên tiếp, nước ta là ông lớn thứ 5 thế giới
Từ đầu năm đến nay, nhiều cường quốc như Trung Quốc, Mỹ đua nhau mua ‘mỏ vàng’ này của Việt Nam.
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện của Việt Nam đạt hơn 10,5 tỷ USD trong tháng 9, tăng so với tháng trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, nhóm hàng này mang về cho nước ta gần 77,5 tỷ USD, tăng gần 46% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhóm hàng này tiếp tục ghi nhận kim ngạch xuất khẩu lớn nhất, chiếm đến 22% kim ngạch cả nước, bỏ xa các nhóm hàng xuất khẩu lớn đứng phía sau.
Đóng góp vào mức tăng trưởng mạnh mẽ trên là Mỹ, khi quốc gia này tiếp tục giữ vị trí thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Tính chung 9 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ lên tới 30 tỷ USD, tăng mạnh 75% so với cùng kỳ năm 2024.
Đứng sau là thị trường Trung Quốc với kim ngạch xuất khẩu đạt 12,5 tỷ USD, tăng hơn 3 tỷ USD so với cùng kỳ. Hồng Kông (TQ) là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3, đạt hơn 8 tỷ USD, tăng gần 2 tỷ USD so với cùng kỳ.
Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Mỹ trong 9 tháng năm 2025 đã đạt hơn 112 tỷ USD, xuất siêu sang thị trường này 99 tỷ USD. Những con số này cho thấy xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Mỹ đang tăng trưởng tích cực, đặc biệt là sau khi mức thuế đối ứng do Tổng thống Donald Trump áp dụng giảm xuống còn 20%.
Theo thông tin từ Nhà Trắng và Hải quan Mỹ, nhóm hàng máy vi tính, linh kiện các loại của Việt Nam bị áp thuế 9,1% trong khi mức thuế trung bình các nước bị áp khi xuất khẩu vào Mỹ là 10,2%.
Trong gần một thập kỷ qua, ngành điện tử, máy tính và linh kiện đã vươn lên trở thành một trong những trụ cột lớn nhất của nền kinh tế Việt Nam, đem lại đóng góp lớn mỗi năm vào kim ngạch xuất khẩu và tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động.
Tăng trưởng xuất, nhập khẩu điện tử, máy tính và linh kiện đạt kết quả khả quan nhờ vào bốn động lực chính. Dòng vốn FDI ổn định: Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn nhờ chi phí lao động cạnh tranh, vị trí địa lý thuận lợi và chính sách ưu đãi thuế. Chuỗi cung ứng toàn cầu dịch chuyển: Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung đã thúc đẩy các tập đoàn công nghệ dịch chuyển nhà máy sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Mở rộng thị trường xuất khẩu: Các hiệp định thương mại tự do (EVFTA, CPTPP, RCEP) giúp hàng hóa điện tử Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào châu Âu, Mỹ và châu Á. Hạ tầng sản xuất – logistics cải thiện: Các khu công nghiệp và cảng biển lớn (Hải Phòng, Cát Lái, Cái Mép – Thị Vải) được nâng cấp, hỗ trợ xuất nhập khẩu thuận lợi.
Mặc dù còn hạn chế, cơ cấu xuất khẩu điện tử của Việt Nam đang dần chuyển từ linh kiện – bán thành phẩm sang sản phẩm hoàn chỉnh. Nhiều doanh nghiệp trong nước như Viettel, Bkav, FPT, Vingroup (VinES, VinSmart) đã tham gia thiết kế, sản xuất thiết bị thông minh, linh kiện công nghệ cao, góp phần tăng tỷ lệ nội địa hóa. Sự phát triển của ngành bán dẫn, thiết bị IoT, pin và linh kiện cho ô tô điện cũng mở ra triển vọng mới, đặc biệt khi Chính phủ đang thúc đẩy chiến lược quốc gia về công nghiệp điện tử và bán dẫn đến năm 2030.
Hiện tại, các “ông lớn” công nghệ như Samsung, LG, Foxconn, Fukang Technology, LG, Canon, Intel, Compal, Pegatron, Luxshare… hiện diện ở Việt Nam với chuỗi nhà máy được đầu tư hàng tỷ USD, giúp tăng nhanh năng lực sản xuất, đưa Việt Nam thành mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị của ngành trên toàn cầu.
Tương lai tăng trưởng của lĩnh vực điện tử công nghệ được nhận định còn lớn, mặc dù những biến động về kinh tế, thương mại và xung đột địa chính trị toàn cầu tác động tới chuỗi cung ứng và giao nhận. Nếu đơn hàng xuất khẩu ngành điện tử duy trì như hiện nay thì nhiều khả năng kim ngạch nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện của nước ta sẽ cán mốc 100 tỷ USD.
Khánh Vy