Một quốc gia vừa tăng mạnh nhập khẩu dầu của Iran bất chấp lệnh trừng phạt, Mỹ tuyên bố: “Điều này không thể chấp nhận được với chúng tôi”

Theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu, các chuyến hàng dầu thô từ Iran sang Trung Quốc đã tăng mạnh trong bối cảnh các thương nhân đã giải quyết được những thách thức về hậu cần do lệnh trừng phạt chặt chẽ từ phía Mỹ. Điều này cũng đã khiến cho quốc gia nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới nhận được các lô hàng chậm trễ so với kế hoạch, theo Mehr.

Sự gia tăng trong các chuyến hàng là do việc tăng cường chuyển hàng từ tàu sang tàu và sử dụng các nhà ga thay thế để dỡ hàng. Trung Quốc từ lâu đã là nước mua dầu thô lớn nhất của Iran, với hầu hết các chuyến hàng được chuyển đến các nhà máy lọc dầu nhỏ, độc lập hay còn gọi là teapot. Hoạt động thương mại này vẫn là nguồn thu quan trọng của Tehran bất chấp các lệnh trừng phạt dai dẳng của Mỹ. Chính quyền của ông Donald Trump đã áp đặt thêm các hạn chế đối với hoạt động thương mại vào đầu tháng này.

Đây được xem là sự tiếp nối chính sách cứng rắn mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện trong nhiệm kỳ đầu tiên, khi Washington thành công trong việc cắt giảm xuất khẩu dầu của Iran từ 3 triệu thùng/ngày (năm 2017) xuống còn 400.000 thùng/ngày (năm 2019).

Scott Bessent, Bộ trưởng Tài chính Mỹ, cho biết vào tuần trước rằng Washington đặt mục tiêu cắt giảm xuất khẩu dầu của Iran xuống dưới 10% từ mức hiện tại. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox Business, ông tuyên bố, "Trung Quốc và có thể là Ấn Độ đang mua dầu bị trừng phạt, và điều này là không thể chấp nhận được đối với chúng tôi."

Áp lực của Mỹ đối với hoạt động buôn bán dầu mỏ của Iran đã gia tăng kể từ cuối năm ngoái, với việc chính quyền Biden đưa hàng chục tàu chở dầu, thương nhân và công ty vận chuyển vào danh sách đen, dẫn đến sự thận trọng gia tăng trong số người mua và các công ty hậu cần. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng đã nhanh chóng thích nghi, với việc các thương nhân sử dụng tàu không bị trừng phạt và thành lập các công ty “ma” mới để tiếp tục vận chuyển.

Theo số liệu sơ bộ từ công ty tình báo Kpler, xuất khẩu dầu thô của Iran sang Trung Quốc dự kiến sẽ đạt 1,74 triệu thùng mỗi ngày (bpd) vào tháng 2, tăng 86% so với tháng 1.

Theo thống kê, Iran đang có trữ lượng dầu đứng thứ 3 thế giới với 208 tỷ thùng. Trữ lượng dầu lớn nhất thế giới hiện nằm ở Venezuela với 303 tỷ thùng. Ở vị trí thứ hai là Saudi Arabia với 267 tỷ thùng.

Dữ liệu của Trung tâm nghiên cứu kinh tế quốc tế CEIC chỉ ra rằng sản lượng dầu thô của Iran đã ghi nhận mức 3,28 triệu thùng/ngày vào tháng 1-2025. Do đó, các chuyên gia nhận định, kế hoạch tiếp tục cắt giảm sản lượng tự nguyện của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) khó có thể bị ảnh hưởng bởi chiến dịch gây áp lực tối đa của Mỹ.

Như Quỳnh