Thông tư 09/2023/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật phòng, chống rửa tiền, vừa được Ngân hàng Nhà nước ban hành. Thông tư này quy định về tiêu chí, phương pháp đánh giá rủi ro về rửa tiền của đối tượng báo cáo; quy trình quản lý rủi ro về rửa tiền và phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro về rửa tiền; chế độ báo cáo giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo; chế độ báo cáo giao dịch đáng ngờ…
Một trong số các quy định đáng chú ý được nêu trong Thông tư đó là giao dịch chuyển khoản trong nước, có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên hoặc ngoại tệ có giá trị tương đương, sẽ phải báo cáo cơ quan thực hiện chức năng, nhiệm vụ phòng, chống rửa tiền (Ngân hàng Nhà nước).
Như vậy quy định tại Thông tư 09/2023/TT-NHNN đã được nới lỏng hơn so với dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định giá trị của giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước theo quy định tại Khoản 2 Điều 25 Luật Phòng, chống rửa tiền, mức giá trị giao dịch phải báo cáo là 300 triệu đồng.
Theo khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF) thì ngưỡng giá trị giao dịch phải báo cáo được khuyến nghị là 15.000 USD (tương đương 375 triệu đồng).
Còn với giao dịch chuyển tiền điện tử mà có ít nhất một trong các tổ chức tài chính tham gia ở các quốc gia, vùng lãnh thổ ngoài Việt Nam (giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế) có giá trị từ 1.000 USD trở lên hoặc bằng ngoại tệ khác có giá trị tương đương cũng phải báo cáo.
Việc báo cáo sẽ được ngoại trừ trong trường hợp đây là tổ chức tài chính trung gian trong giao dịch tiền điện tử. Các tổ chức tài chính trong nước là tổ chức tài chính trung gian hoặc tổ chức tài chính thụ hưởng tham gia giao dịch chuyển tiền điện tử phải có biện pháp để xác định giao dịch không đầy đủ, không chính xác thông tin theo quy định về thanh toán không dùng tiền mặt và quản lý ngoại hối.
Áp dụng biện pháp xử lý phù hợp bao gồm từ chối hoặc tạm dừng giao dịch hoặc áp dụng biện pháp kiểm soát sau giao dịch hoặc xem xét, báo cáo giao dịch đáng ngờ đối với các giao dịch không đầy đủ, không chính xác thông tin về thanh toán không tiền mặt và quản lý ngoại hối.
Đối tượng báo cáo thiết lập đường truyền, kết nối mạng truyền tin với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thông qua Cục Công nghệ thông tin để gửi báo cáo, thông tin về phòng, chống rửa tiền.
Đối tượng báo cáo phải gửi báo cáo giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo, báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử trước 16 giờ ngày làm việc tiếp theo ngay sau ngày phát sinh giao dịch. Nếu ngày gửi báo cáo trùng với ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết hoặc ngày nghỉ cuối tuần, thì ngày gửi báo cáo là ngày làm việc tiếp theo ngay sau ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết hoặc ngày nghỉ cuối tuần đó.
Việc quy định chi tiết mức giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo, theo Ngân hàng Nhà nước nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống rửa tiền; phù hợp với các yêu cầu, chuẩn mực quốc tế về phòng, chống rửa tiền mà Việt Nam có nghĩa vụ thực hiện trên cơ sở bảo đảm sự độc lập, tự chủ về kinh tế, bảo đảm an ninh tiền tệ, an toàn tài chính quốc gia…
