Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã liên tiếp hút ròng tiền trên thị trường mở qua phát hành tín phiếu trong tuần qua, với tổng khối lượng lên đến 75.000 tỷ đồng.
Cụ thể, trong ngày cuối tuần (15/3), NHNN tiếp tục 15.000 tỷ đồng khỏi hệ thống thông qua công cụ tín phiếu với kỳ hạn 28 ngày. Tổng cộng có 12 thành viên tham gia đấu thầu, trong đó có 11 thành viên trúng thầu. Tuy nhiên khác với những phiên trước, lãi suất trúng thầu lần này ở mức 1,38%/năm, giảm 0,02 điểm % so với các phiên trước.
Trong 4 phiên giao dịch trước đó, nhà điều hành đã hút gần 60.000 tỷ đồng thông qua kênh tín phiếu với cùng kỳ hạn 28 ngày và lãi suất 1,4%/năm.
Như vậy, kể từ ngày 11 - 15/3, NHNN đã hút về tổng cộng gần 75.000 tỷ đồng thanh khoản khỏi hệ thống, trong khi không có động thái bơm thêm tiền ra thị trường như những lần phát hành tín phiếu trước.
Giới phân tích cho rằng, NHNN hút tiền trong bối cảnh thanh khoản dư thừa khi tín dụng quay đầu giảm trong những tháng đầu năm (tín dụng đối với nền kinh tế đến cuối tháng 2/2024 giảm 0,72%).
Sau động thái của NHNN, lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã giảm mạnh so với mức đỉnh từng đạt được trong ngày 21/2 (4,14%) và đang có xu hướng tiến về mặt bằng thấp được duy trì trong giai đoạn dư thừa thanh khoản vào cuối năm 2023.
Mặt khác, kể từ khi NHNN bắt đầu hút tiền (ngày 11/3), tỷ giá đã có xu hướng giảm so với mức đỉnh. Tỷ giá trên thị trường chợ đen đã có xu hướng hạ nhiệt trong 3 ngày đầu nhà điều hành hút 45.000 tỷ đồng qua tín phiếu. Tuy nhiên, tỷ giá tại các ngân hàng thương mại lại tiếp tục tăng trong ngày cuối tuần.
Cụ thể, trong chiều ngày 15/3, tỷ giá bán ra tại ngân hàng Vietcombank đã lên hơn 24.900 đồng. Các ngân hàng tăng giá USD thêm 20 đồng trong sáng ngày 16/3. Eximbank mua vào lên 24.490 - 24.570 đồng, bán ra 24.880 đồng; Vietcombank mua vào 24.520 - 24.550 đồng, bán ra 24.890 đồng.
Đồng thời, lãi suất liên ngân hàng có xu hướng tăng lên sau khi nhà điều hành hút tiền có 3 phiên hút ròng VND thông qua kênh tín phiếu với tổng khối lượng lũy kế đạt gần 45.000 tỷ đồng. Lãi suất kỳ hạn qua đêm đã tăng từ 0,76%/năm trong phiên 11/3 lên 1,47%/năm trong phiên 13/3, nhưng giảm trở lại còn 1,21% trong ngày 14/3. Lãi suất kỳ hạn 1 tháng từ 1,29% lên 2,01%/năm, sau đó giảm trở lại còn 1,57% trong ngày 14/3.
Theo các chuyên gia, việc khởi động lại hoạt động chào bán tín phiếu cho thấy định hướng hút bớt thanh khoản hệ thống của Nhà điều hành và có chiều hướng làm tăng lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng. Điều này sẽ góp phần kiềm hãm đà tăng của tỷ giá USD/VND – vốn đang chịu nhiều áp lực và tiến gần mức đỉnh lịch sử.
Động thái phát hành tín phiếu của NHNN nhằm điều chỉnh thanh khoản trong hệ thống trong ngắn hạn, và từ đó kỳ vọng sẽ đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng VND, giúp làm giảm mức chênh lệch lãi suất giữa đồng USD và VND, qua đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.
Cùng với đó, giới chuyên gia cũng khẳng định việc NHNN hút tiền chủ yếu do tỷ giá tăng nóng và không ảnh hưởng nhiều tới thị trường chứng khoán.
