Ngân hàng tung ưu đãi, doanh nghiệp khó tiếp cận
Trong thời gian gần đây, các ngân hàng liên tục tung ra nhiều gói vay ưu đãi “khủng” cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng tiến hành giảm lãi suất huy động để có thể giảm giá vốn, từ đó kéo lãi suất cho vay thấp hơn nữa nhằm có thể khơi thông dòng vốn ra thị trường.
BIDV cung cấp gói vay lên tới 170.000 tỷ đồng, bao gồm gói vay trung - dài hạn quy mô 100.000 tỷ đồng dành cho khách hàng vay vốn với mục đích dành cho việc tiêu dùng, mua oto hoặc sản xuất - kinh doanh (mức lãi suất từ 9,5%/năm, hạn cuối vào hết ngày 31/12/2023). Ngoài ra, còn gói vay 70.000 tỷ đồng với mức lãi suất từ 7%/năm để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ mục đích sản xuất kinh doanh với các kỳ hạn ít hơn 12 tháng trong năm 2023.
Agribank cũng mới tung ra gói tín dụng quy mô lên đến 100.000 tỷ đồng và 500 triệu USD, thời hạn kéo dài đến hết ngày 30/6/2023. Đối tượng áp dụng là các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh hiệu quả, có nhu cầu vay ngắn hạn để bổ sung vốn lưu động phục vụ sản xuất kinh doanh hoặc vay vốn hỗ trợ hoạt động xuất khẩu. Tương tự, VietinBank cũng vừa tung ra gói tín dụng trị giá 100.000 tỷ đồng với lãi suất 7,1%/năm nhằm hỗ trợ nhu cầu sản xuất - kinh doanh của khách hàng cá nhân (thời hạn vay tối đa 12 tháng), thời hạn đến hết ngày 30/6/2023.
Ngoài ra còn có cả Vietcombank cũng tham gia vào “đường đua” gói vay ưu đãi khi triển khai gói tín dụng quy mô 100.000 tỷ đồng với mức lãi suất dao động từ 7,5 - 8,6%/năm đối với các khoản vay có thời hạn từ dưới 3 tháng đến dưới 12 tháng.
Một số ngân hàng khác cũng tung ra các gói tín dụng hỗ trợ lãi suất như ACB, Sacombank, VIB, Bản Việt, Eximbank, NamA Bank,… Theo đó, lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VNĐ đều dưới 9%/năm và lãi suất cho vay ngoại tệ theo quy định của Nhà nước.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn còn chần chừ mặc dù động thái của các ngân hàng là để nhằm thúc đẩy sản xuất kinh doanh, góp phần thực hiện mục tiêu phục hồi tăng trưởng kinh tế và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Trả lời phỏng vấn với Tuổi Trẻ, ông Phạm Văn Việt- Tổng Giám đốc Công ty TNHH Việt Thắng Jean kiêm phó chủ tịch Hội Dệt May - thêu đan TP.HCM chia sẻ: “Trong bối cảnh thị trường bất thường nhưng chính sách thẩm định cho vay của ngân hàng vẫn như trong giai đoạn bình thường, tức là vẫn phải có dòng tiền, phải có lãi, phải tăng trưởng nên rất khó cho doanh nghiệp. Nếu kéo dài tình trạng này, doanh nghiệp buộc phải thu hẹp sản xuất, không giữ được các thị trường truyền thống và kim ngạch xuất khẩu”.
Lãnh đạo một công ty ngành dệt may chia sẻ trên Pháp luật TP.HCM: “Dù Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ như gói ưu đãi 2% lãi suất và các ngân hàng cũng tuyên bố tung ra nhiều gói vay ưu đãi nhưng thực tế chúng tôi vẫn chưa thể tiếp cận những gói này. Lý do là các ngân hàng đều đưa ra nhiều điều kiện khắt khe. Vì vậy, để cầm cự trong lúc khó khăn, các DN nhỏ phải xoay xở đủ kiểu.
Đúng là ngân hàng có nhiều phương án cho vay nhưng giới thiệu loanh quanh một hồi rồi họ cũng hỏi “tài sản thế chấp của khoản vay là gì?”. Chúng tôi hiểu rằng các ngân hàng muốn đảm bảo an toàn vốn nhưng nếu cứ đưa ra nhiều điều kiện khắt khe thì DN không thể đáp ứng nổi.
Vì vậy, tôi cho rằng để hỗ trợ DN nhỏ, siêu nhỏ thì cần cơ chế đột phá. Nếu các ngân hàng không thể đột phá về mặt thể chế thì cần kiến nghị lên Ngân hàng Nhà nước để cơ quan này tiếp tục kiến nghị lên Chính phủ, tìm phương án tháo gỡ các rào cản, làm sao để nới lỏng điều kiện cho vay” - vị đại diện công ty nhấn mạnh.
Lãi suất vay “đè” lên lợi nhuận
Các doanh nghiệp tồn kho lâu ngày do đơn hàng từ các thị trường chủ lực như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản đều có sự sụt giảm, ảnh hưởng nghiêm trọng tới dòng tiền. Khó có thể tiếp cận nguồn vốn vay do không có dòng tiền, lợi nhuận ổn định, một số doanh nghiệp còn phải đi vay “nóng” với lãi suất cao bên ngoài xã hội để duy trì hoạt động. Việc lãi suất vay cao cũng ảnh hưởng tiêu cực tới kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Theo giám đốc Công ty GC Food (Đồng Nai), Ông Nguyễn Văn Thứ, cho biết mức lãi suất cho vay ưu đãi thấp 9%/năm, nhưng có một số ngân hàng cho vay trên 12%/năm. Ông chia sẻ: "Với mức vay cao như thế này, đặc biệt với ngành sản xuất kinh doanh nông nghiệp thực phẩm, làm không khéo sẽ bị lỗ. Do vậy, doanh nghiệp không dám mở rộng sản xuất kinh doanh vì hiện nay không có đơn hàng, dân thì thắt chặt chi tiêu nên không tăng giá bán".
Với lãi suất vay ngân hàng cao như hiện nay trong khi đơn hàng sụt giảm, không ít doanh nghiệp cho rằng càng làm càng không đạt hiệu quả, thậm chí càng thua lỗ. Trao đổi với Người Đưa Tin Pháp Luật, ông Phạm Xuân Hồng- Chủ tịch Hội Dệt may thêu đan TP.HCM (AGTEK) thông tin, trong quý I/2023, tổng đơn hàng xuất khẩu của ngành tiếp tục giảm 40% so với cùng kỳ năm trước, đối tác yêu cầu giảm giá 50% khiến sự cạnh tranh thêm gay gắt.
“Việc lãi suất cho vay giảm là điều tốt nhưng trong bối cảnh đơn hàng giảm, đối tác ép giá như hiện nay, các doanh nghiệp không dám vay khoản mới. Doanh nghiệp mong có chính sách hỗ trợ như hoãn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng”, ông Hồng bày tỏ.
Thêm vào đó, từ cuối năm 2022 đến nay, nhiều ngân hàng tổ chức đánh giá lại tài sản thế chấp và yêu cầu doanh nghiệp đưa thêm tài sản thế chấp vào dù hạn mức cho vay không tăng lên, thậm chí giảm đi. Trong khi các doanh nghiệp đang khó khăn, không có tài sản để thế chấp thêm cho dù đang phải chịu mức lãi vay rất cao.
Theo ông Phạm Xuân Hồng, các doanh nghiệp của AGTEK rất cần vay vốn để hoạt động nhưng quá trình lại quá gian nan. Thông thường, đầu năm các ngân hàng đều thẩm định lại hồ sơ của doanh nghiệp để đưa ra hạn mức tín dụng nhưng nhiều công ty đang bị đánh giá lại giá trị tài sản chỉ còn 50 - 60% so với trước đây, dẫn đến hạn mức cho vay giảm mạnh.
