Tôi là nhân viên tín dụng ngân hàng, làm việc tại Hà Nội. Tôi dành hơn một nửa số tiền tiết kiệm, khoảng 300 triệu để đầu tư chứng khoán từ năm ngoái, theo các anh chị trong phòng. Có một vài mã tôi đầu tư tăng hơn 20% nhưng do không bán sớm nên khi thị trường biến động tôi buộc phải bán ra, chấp nhận lỗ 3%.
Do công việc bận rộn, tôi nghĩ đến chuyện bỏ tiền vào quỹ mở. Liệu đầu tư quỹ mở có an toàn không?
Đây là một câu hỏi tưởng đơn giản nhưng rất đáng để làm rõ. Bởi trong đầu tư, không có gì tuyệt đối "an toàn", chỉ có mức độ rủi ro khác nhau và quan trọng nhất là nhà đầu tư có hiểu đúng và chấp nhận được mức rủi ro đó hay không.
Chứng chỉ quỹ tương đối an toàn, nếu bạn so sánh với cổ phiếu, tiền ảo hay đầu tư vào các kênh rủi ro cao khác.
Chứng chỉ quỹ là hình thức bạn góp vốn vào một quỹ đầu tư chuyên nghiệp, nơi các chuyên gia sẽ thay bạn phân bổ vào danh mục gồm cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi... tùy theo chiến lược quỹ. Bạn không cần trực tiếp mua – bán, cũng không cần theo dõi thị trường hàng ngày.
Tại Việt Nam, chứng chỉ quỹ được quản lý và giám sát theo một khung pháp lý khá chặt chẽ, giúp giảm thiểu rủi ro vận hành và gian lận.
Tất cả các quỹ đầu tư công chúng đều phải được cấp phép và chịu sự quản lý của UBCKNN. Các hoạt động như thành lập quỹ, công bố thông tin, phân phối chứng chỉ quỹ… đều phải tuân thủ Luật Chứng khoán và các văn bản liên quan. Ngoài ra, giá trị tài sản ròng (NAV) của chứng chỉ quỹ được công bố định kỳ (thường là hàng ngày hoặc hàng tuần) trên website của quỹ và trên các kênh chứng khoán uy tín. Nhà đầu tư có thể tra cứu bất cứ lúc nào.
Dù có nhiều lớp kiểm soát, chứng chỉ quỹ vẫn là một sản phẩm đầu tư, và giá trị của nó phụ thuộc vào thị trường (chứng khoán, trái phiếu, lãi suất...). Vì vậy:
- Nếu thị trường giảm, giá chứng chỉ quỹ cũng giảm.
- Nếu bạn rút tiền trong ngắn hạn, có thể bị lỗ tạm thời.
Để xác định tâm lý tốt hơn trong đầu tư, bạn cần hiểu "an toàn" không có nghĩa là không bao giờ mất tiền. Trong đầu tư, an toàn là mức độ rủi ro bạn có thể kiểm soát và chấp nhận được, đi kèm với kỳ vọng lợi nhuận hợp lý.
Một số nguyên tắc cần ghi nhớ:
- Lợi nhuận càng cao, rủi ro càng lớn.
- Không có kênh nào vừa sinh lời cao, vừa an toàn tuyệt đối.
- "An toàn" phụ thuộc vào thời gian đầu tư, mục tiêu tài chính và mức chịu rủi ro cá nhân.
Chẳng hạn, gửi tiết kiệm kỳ hạn dài có thể coi là an toàn, nhưng bạn sẽ mất cơ hội sinh lời cao hơn. Trong khi đó, đầu tư quỹ trái phiếu có thể biến động nhẹ nhưng vẫn bảo toàn vốn nếu giữ đủ thời gian khuyến nghị.
Tóm lại, chứng chỉ quỹ là lựa chọn phù hợp cho nhà đầu tư mới, ít thời gian, muốn đầu tư có chiến lược mà không quá mạo hiểm. Nhưng để an toàn, bạn vẫn cần hiểu mình đang đầu tư vào đâu, kỳ vọng gì và sẵn sàng giữ trong bao lâu.
Thảo Vân
Đàm Thị Thuý Vân