“AI là con dao hai lưỡi” – Sếp lớn Viettel cảnh báo về rủi ro đang đến rất gần

Tại Hội nghị Data Center & Cloud Infrastructure (DCCI) Summit 2025 với chủ đề "Green Tech, Green Future – Công nghệ xanh cho tương lai bền vững" vào tháng 7/2025, Giám đốc Viettel IDC Lê Bá Tân khẳng định trí tuệ nhân tạo (AI) đã không còn là công nghệ tương lai, mà đang hiện diện trong mọi hoạt động kinh tế – xã hội.

"Công nghệ AI đã thực sự len lỏi vào cuộc sống của chúng ta, dù chúng ta có nhận ra hay không," ông nói. Theo ông Tân, nếu muốn theo kịp tốc độ phát triển của AI, Việt Nam không có lựa chọn nào khác ngoài việc đầu tư nhanh, mạnh và liên tục.

Vị CEO nhấn mạnh, nếu vẫn đầu tư công nghệ theo kiểu dàn trải, kéo dài trong 5 đến 10 năm, Việt Nam sẽ tụt lại phía sau, bởi "AI có thể thay đổi toàn bộ cuộc chơi chỉ trong 6 tháng".

Ông cho rằng AI không thể phát triển nếu thiếu hạ tầng số đủ mạnh, từ trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây, năng lực lưu trữ đến khả năng xử lý dữ liệu thời gian thực. Đây là nền tảng để các mô hình AI hoạt động hiệu quả.

"Chúng ta không thể chạy AI trên một hạ tầng chắp vá, cũ kỹ. Hạ tầng phải đủ nhanh, đủ mạnh và đủ mở để thích nghi," ông Lê Bá Tân chia sẻ.

Theo ông Tân, câu chuyện không chỉ nằm ở "đầu tư bao nhiêu", mà quan trọng hơn là "đầu tư như thế nào". Trong thế giới AI, chu kỳ đổi mới không còn tính bằng năm mà tính bằng tháng, thậm chí là tuần. Nếu mô hình đầu tư vẫn chậm chạp và phụ thuộc vào phê duyệt nhiều tầng, khi hoàn thành thì công nghệ đã lạc hậu.

"Không nên đợi mọi thứ hoàn hảo mới bắt đầu. Trong AI, ai bắt đầu trước sẽ có lợi thế," CEO Viettel IDC cho hay.

Ông cũng chỉ ra rằng Việt Nam có lợi thế rõ ràng: dân số trẻ, thị trường lớn, độ mở công nghệ cao và chính phủ quyết tâm số hóa, nhưng những lợi thế đó chỉ trở thành sức mạnh thực sự nếu dám đầu tư nhanh và dám thử nghiệm.

"Chúng ta có thể không tạo ra AI như OpenAI hay Google, nhưng chúng ta có thể làm chủ cách AI vận hành tại Việt Nam – nếu chúng ta sẵn sàng đầu tư, ngay bây giờ," ông Lê Bá Tân nhấn mạnh.

Viettel IDC và tham vọng AI Data Center

Theo dự báo của NVIDIA, sau thời kỳ Generative AI, thế giới sẽ bước vào giai đoạn Agentic AI và Physical AI trong giai đoạn 2025–2030 – hai "làn sóng chiến lược" đang định hình tương lai của ngành công nghệ. Báo cáo của UNCTAD cũng chỉ ra rằng trong giai đoạn 2023–2033, doanh thu toàn cầu tăng hơn 6 lần, nhưng doanh thu từ AI dự kiến tăng tới 25 lần – cho thấy AI đang trở thành nhân tố thay đổi cuộc chơi của mọi lĩnh vực.

Ông Lê Bá Tân dẫn chứng: tổng giá trị mà AI tạo ra toàn cầu năm 2024 đạt 1.150 tỷ USD, dự báo tăng lên 5.000 tỷ USD vào năm 2030 – tăng gần 5 lần chỉ trong sáu năm.

Ở Đông Nam Á, Indonesia được dự báo dẫn đầu với 45 tỷ USD giá trị đóng góp từ AI vào năm 2027, theo sau là Việt Nam với khoảng 14 tỷ USD, tương đương 2,3% GDP.

"Đây là con số đáng khích lệ, nhưng cũng là áp lực rất lớn với hạ tầng số của chúng ta," ông nói.

Theo ông Tân, thế giới đang chứng kiến một cuộc chạy đua hạ tầng AI thực sự, không chỉ về ứng dụng mà là xây dựng nền công nghiệp AI toàn diện. Hiện máy chủ AI chiếm tới 72% giá trị đầu tư máy chủ toàn cầu, tăng mạnh so với mức 46% của năm trước.

Để đón đầu xu hướng này, Viettel IDC đang tập trung phát triển thế hệ AI Data Center (AIDC) – trung tâm dữ liệu tối ưu cho xử lý mô hình AI cỡ lớn. Dự án tiêu biểu là Trung tâm dữ liệu Tân Phú Trung (TP.HCM), công suất thiết kế 140 MW, sử dụng công nghệ làm mát bằng chất lỏng (liquid cooling), hỗ trợ mật độ lên tới 72–120 kW/rack cho các dòng máy chủ GPU hiệu năng cao.

Viettel IDC cũng sở hữu một phần dung lượng tuyến cáp biển VTS kết nối trực tiếp Singapore, với tốc độ 180 Tbps, gấp 20 lần tổng băng thông quốc tế hiện nay của Việt Nam – đảm bảo hạ tầng mạng cho các hệ thống AI hoạt động ổn định.

Tuy nhiên, ông Tân cảnh báo rằng AI không chỉ là cơ hội mà còn đi kèm những rủi ro lớn về an ninh mạng: "AI giờ là con dao hai lưỡi. Nếu doanh nghiệp không dùng AI để giám sát và chống lại AI, sớm muộn cũng trở thành mục tiêu tấn công".

Theo dữ liệu của Checkpoint, năm 2025 có đến 39% doanh nghiệp toàn cầu bị tấn công mạng, trong khi khu vực châu Á – Thái Bình Dương ghi nhận tỷ lệ mã độc tới 42%, số vụ đánh cắp thông tin tăng gần 90% so với 2023.

"Chúng ta không thể bảo mật theo kiểu bị động nữa. An toàn thông tin phải là hạt nhân trong mọi chiến lược vận hành," ông Tân nhấn mạnh.

Cũng theo CEO Viettel IDC, tốc độ phát triển trung tâm dữ liệu tại TP.HCM hiện tăng hơn 300% mỗi năm, đưa thành phố vào nhóm thị trường mới nổi hàng đầu thế giới, cạnh tranh trực tiếp với Bangkok, Jakarta và Manila.

Mô hình thuê hạ tầng thay vì tự đầu tư đang trở thành xu thế toàn cầu. "Ngay cả Meta cũng không tự làm toàn bộ AI của mình, họ đã chi hơn 14 tỷ USD để thuê hạ tầng từ Scale AI. Đây là lựa chọn chiến lược giúp kiểm soát chi phí tốt hơn khi nhu cầu tăng đột biến," CEO Viettel IDC Lê Bá Tân chia sẻ.

Kỳ Thư