'Cây vàng cây bạc' mọc khắp Việt Nam được Mỹ đổ hàng nghìn tỷ thu mua: Trung Quốc tìm cách 'hồi sinh', nước ta nằm top thế giới

Việt Nam nổi tiếng với nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống lâu đời, dựa trên việc sử dụng các nguyên liệu thân thiện với môi trường là mây tre, cói đan. Đây cũng là ngành mang lại giá trị xuất khẩu lớn.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong tháng 5/2025, xuất khẩu nhóm mặt hàng mây, tre, cói, thảm của Việt Nam đạt gần 80 triệu USD, tắng 1,1% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính chung 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sản phẩm mây, tre, cói, thảm đạt hơn 368 triệu USD, tăng 8,7% so với cùng kỳ.

Xét về thị trường, Mỹ tiếp tục duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm, đạt hơn 171 triệu USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm tỷ trọng lên tới 46%. Riêng tháng 5, xuất khẩu mây, tre, cói và thảm sang Mỹ đã tăng tới 37% so với tháng 5/2024.

Vương quốc Anh là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Việt Nam ở lĩnh vực này khi thu về 21,6 triệu USD trong 5T/2025, tăng 5,2% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng gần 6%.

Xếp thứ 3 là thị trường Nhật Bản, đạt 21 triệu USD, tăng nhẹ 0,5% so với cùng kỳ năm 2024, chiếm tỷ trọng 5,7%.

Theo Tổng cục Lâm nghiệp, mây tre đan của Việt Nam là nhóm hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất trong nhóm lâm sản ngoài gỗ. Năm 2023, xuất khẩu nhóm hàng mây tre đan đem về cho Việt Nam hơn 733 triệu USD. Cùng với Trung Quốc, Việt Nam là một trong 5 nước xuất khẩu mây tre đan lớn nhất thế giới.

Ngành mây tre đang dần phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong nội thất và trang trí nhà cửa. Sự quan tâm về xu hướng sống xanh, sử dụng các sản phẩm bền vững và thân thiện với môi trường đang thu hút người tiêu dùng thế giới và mở ra cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp và làng nghề tại Việt Nam. Trung Quốc cũng đang 'hồi sinh' những rừng tre để thay thế cho nhựa.

Hiệp hội Xuất khẩu thủ công mỹ nghệ Việt Nam thông tin, trong 5 năm gần đây khách hàng từ Mỹ, châu Âu, Nhật... đến Việt Nam nhiều, đặt hàng mẫu rồi sản xuất đơn hàng tăng lên sau khi khách hàng tham quan nhà xưởng.

Nguyên nhân do sản phẩm mây tre đan, cói, thảm Việt Nam thẩm mỹ, chất lượng và cạnh tranh với ngành hàng thuộc thị trường các nước Indonesia, Thái Lan, Malaysia...

Hiệp hội này nhận định Việt Nam nằm trong nhóm xuất khẩu lớn sản phẩm mây tre đan, cói, thảm. Khả năng ngành hàng chiếm lĩnh 10 - 15% thị phần thế giới là hoàn toàn khả thi, và có kim ngạch tăng trưởng trung bình 29,5%/năm. Khi quy mô thị trường tre toàn cầu dự kiến đạt gần 83 tỉ USD vào năm 2028, mây tre đan có thể mang về hàng tỉ USD cho Việt Nam.

Diện tích tre trong nước rất lớn, lên đến 1,5 triệu ha, phân bố ở hầu hết các tỉnh trên cả nước, trong đó có 37/63 tỉnh có diện tích trên 10.000 ha. Tài nguyên tre Việt Nam phong phú và đa dạng với hàng trăm loài, trong đó có một số loài kinh tế cao như luồng, lùng, trúc sào, lồ ô, bương, tầm vông, tre gai. Việt Nam có diện tích tre rất lớn.

Đặc biệt, cả nước có trên 1.000 làng nghề mây tre đan, chiếm 24% tổng số các làng nghề thủ công mỹ nghệ. Trong đó, khu vực phía Bắc và miền Trung tập trung nhiều về các sản phẩm mây tre lá và cói, còn khu vực Tây Nam bộ tập trung nhiều các sản phẩm về bèo tây, lá buông.

Khánh Vy