
Chia sẻ trong tọa đàm "Chính sách Thuế đối với hộ kinh doanh" của VTV1 mới đây, các chuyên gia đặt vấn đề, tại Việt Nam, người tiêu dùng vẫn chưa có thói quen lấy hóa đơn khi mua sắm.
Nói về giải pháp của ngành thuế, bà Nguyễn Thị Thu – Trưởng Ban Nghiệp vụ Thuế, Cục Thuế cho biết, khi Việt Nam bắt đầu triển khai hóa đơn điện tử, ngành thuế đã áp dụng hình thức khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn thông qua chương trình "hóa đơn may mắn". Từ năm 2022 đến nay, ngành thuế đã chi thưởng cho người tiêu dùng trúng thưởng với tổng giá trị mỗi năm khoảng 12–15 tỷ đồng. Tuy nhiên, bà Thu cũng cho rằng do cơ cấu giải thưởng hiện nay còn khá nhỏ, nên người dân Việt Nam vẫn chưa hình thành thói quen này.
Bà cho biết, việc triển khai hóa đơn may mắn hay xổ số hóa đơn là biện pháp rất thực tế và hiệu quả. Thời gian tới, khi tăng được nguồn lực tài chính để mở rộng cơ cấu giải thưởng, ngành thuế kỳ vọng người tiêu dùng sẽ tích cực hơn trong việc lấy hóa đơn khi mua sắm.
"Không chỉ để nhận thưởng, việc lấy hóa đơn còn góp phần minh bạch các giao dịch kinh tế trên thị trường", đại diện Cục thuế nói.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam
Chia sẻ thêm, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, cho biết, ngoài việc khuyến khích của cơ quan chức năng, việc người tiêu dùng khi lấy hóa đơn cũng đang tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.
"Ví dụ gần đây có vụ sữa giả, rất nhiều trường hợp bị ảnh hưởng. Những người có hóa đơn khi mua hàng có thể mang hóa đơn để yêu cầu toàn bộ chuỗi cung ứng hoàn trả. Ngược lại, những ai quên không lấy hóa đơn dù mua rất nhiều vẫn không được bồi hoàn. Tương tự, khi mua áo quần, nếu sản phẩm không đúng hoặc sai kích cỡ, người mua giữ hóa đơn trong một tuần có thể đổi trả. Điều đó cho thấy bên cạnh việc hỗ trợ doanh thu minh bạch cho người bán, người mua cũng có quyền lợi rõ ràng khi lấy hóa đơn", bà Cúc dẫn chứng.
Ngoài bảo vệ quyền lợi, chuyên gia cho biết việc người tiêu dùng có thói quen lấy hóa đơn còn góp phần giúp cơ quan thuế minh bạch giao dịch. Bên cạnh đó, mỗi cá nhân có thói quen giữ lại hóa đơn cũng sẽ dễ dàng kiểm soát chi tiêu hàng tháng hơn.
Về phía người bán, bà Cúc khuyến nghị không nên để doanh thu trong "bóng tối" mà cần minh bạch, bán bao nhiêu kê khai bấy nhiêu. Đây là nghĩa vụ công dân được ghi trong Hiến pháp.
"Nếu nghĩ rằng trốn thuế để có lợi cho gia đình hay dòng họ, hãy cân nhắc hệ quả khi vi phạm pháp luật. Hãy lựa chọn kinh doanh chuẩn mực, có văn hóa, đúng pháp luật, hướng tới hình ảnh văn minh của hộ kinh doanh và doanh nghiệp", chuyên gia khuyến nghị.
Phan Trang
Đàm Thị Thuý Vân