Đại diện Cục Cảnh sát Giao thông: Ghế trẻ em trên ô tô không đạt chuẩn sẽ xử phạt như không sử dụng, giống như xử phạt về mũ bảo hiểm

Xử phạt 900.000 đồng nếu ô tô không trang bị ghế trẻ em

Mới đây, Báo Xây dựng tổ chức talkshow "Lựa chọn thiết bị an toàn đạt chuẩn cho trẻ em trên ô tô thế nào?", giải đáp thắc mắc về quy định trang bị thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 tới.

Bạn đọc Phạm Hải Hà gửi câu hỏi tới chương trình: Trường hợp sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô không đạt chuẩn có bị xử phạt tương tự như không trang bị hay không?

Thượng tá Nguyễn Hồng Long - Phó Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông - Cục Cảnh sát Giao thông trả lời: Việc sử dụng thiết bị không đạt chuẩn sẽ bị xử phạt tương tự như việc không sử dụng thiết bị, tương tự như quy định xử phạt về mũ bảo hiểm.

Ông Long thông tin thêm, theo quy định tại khoản 3, Điều 10 Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ, khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và dưới 1,35m, trẻ không được ngồi cùng hàng với người lái, trừ trường hợp xe chỉ có một hàng ghế.

Điều này đồng nghĩa rằng: khi xe chỉ có một hàng ghế, có thể lắp thiết bị ở hàng ghế ngang hàng với người lái; còn xe từ hai hàng ghế trở lên, thiết bị phải được lắp ở hàng ghế sau.

Trong trường hợp trẻ trên 1,4m, chỉ cần sử dụng dây đai an toàn như người lớn. Ông Long cho biết, theo Nghị định 168, khoản 3 Điều 6, hành vi lái xe không sử dụng thiết bị an toàn cho trẻ em sẽ bị xử phạt 900.000 đồng.

Ghế trẻ em trên ô tô thế nào đạt chuẩn?

Chia sẻ thêm về cách nhận biết thiết bị an toàn đạt chuẩn trên ô tô, ông Vũ Thành Niêm - Phó Giám đốc Trung tâm thử nghiệm xe cơ giới - Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho biết, cách nhận biết đơn giản nhất mà người sử dụng nên biết là: trên sản phẩm phải có dấu hợp quy theo Thông tư số 28/2012/TT-BKHCN; có nhãn hàng hóa theo Nghị định số 43/2017/NĐ-CP.

Đồng thời, sản phẩm phải có nhãn cảnh báo an toàn, ví dụ trên đó có thông tin về nhóm trẻ em sử dụng (trẻ sơ sinh, trẻ lớn…) cũng như hướng dẫn cách thức lắp đặt.

Cụ thể, theo Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT xây dựng dựa trên các quy định kỹ thuật của Liên hợp quốc như UN R44 và UN R129, theo đó, thiết bị an toàn cho trẻ em được sử dụng cho trẻ dưới 10 tuổi và phân loại theo cân nặng.

Nhóm 0 và 0+ (nhóm trẻ sơ sinh): dùng cho trẻ dưới 13 kg, thường là dạng nôi hoặc ghế ngửa, bắt buộc lắp quay ngược chiều xe để bảo vệ đầu và cổ.

Nhóm I (nhóm trẻ nhỏ): dùng cho trẻ 9-18 kg, có dây đai an toàn riêng cố định tại vai, hông và giữa hai chân, giúp thân trẻ không bị trượt khi phanh gấp.

Nhóm II và III (nhóm trẻ lớn): dành cho trẻ từ 15-36 kg, là loại ghế hoặc đệm nâng giúp trẻ ngồi cao hơn để dây an toàn của ôtô đi đúng vị trí vai và đùi.

Trước tình trạng "ma trận" ghế trẻ em trên ô tô bày bán tràn lan, trà trộn nhiều hàng kém chất lượng, ông Vũ Thành Nêm cho biết, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) đã ban hành Quy chuẩn QCVN 123:2024/BGTVT về thiết bị an toàn cho trẻ em dùng trên ô tô.

Theo định nghĩa trong QCVN 123:2024/BGTVT, thiết bị an toàn cho trẻ em bao gồm hệ thống ghế trẻ em CRS (Child Restraint System) và hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS (Enhanced Child Restraint System).

Đây là tổ hợp các bộ phận gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh và các phụ kiện khác như nôi, tấm chắn va chạm… có khả năng lắp đặt chắc chắn lên xe.

Thiết bị trẻ em nâng cao còn có thêm cơ cấu khóa an toàn ISOFIX, hoặc các móc neo cố định (top tether) và chân chịu tải dưới sàn xe nhằm tăng mức độ an toàn khi xảy ra va chạm.

Theo yêu cầu kỹ thuật, thiết bị an toàn cho trẻ em trên ô tô phải đáp ứng các tiêu chí cơ bản như: yêu cầu an toàn chung (phù hợp để lắp đặt trên ô tô, không có cạnh sắc hoặc phần nhô nguy hiểm…) có nhãn cảnh báo an toàn, và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật đối với khóa, dây đai.

Ngoài ra, độc giả cũng đặt câu hỏi: Hiện nay trên thị trường xuất hiện khá nhiều thiết bị dạng dây đai mỏng, nhẹ, nhỏ gọn, tương tự như dây đai an toàn của ô tô. Loại này có đạt yêu cầu hay không?

Ông Vũ Thành Niêm cho biết các loại dây này (thường gọi là đai phụ) chỉ thay đổi vị trí dây đai của xe và hoàn toàn không tạo ra cấu trúc bảo vệ. Theo quy chuẩn, các loại đai này không nằm trong danh mục thiết bị an toàn cho trẻ em, bởi chúng không đáp ứng bất kỳ yêu cầu nào của một hệ thống ghế an toàn (CRS hoặc ECRS) theo quy chuẩn.

Phan Trang