Đề xuất giao dịch từ 1.000 USD tại Trung tâm tài chính phải báo cáo

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định về cấp phép thành lập và hoạt động ngân hàng, quản lý ngoại hối, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

Đây là bước cụ thể hóa Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về việc xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế, nhằm hình thành khung pháp lý với các chính sách đặc thù, vượt trội về ngoại hối, hoạt động ngân hàng và phòng, chống rửa tiền để thu hút nguồn vốn quốc tế, đồng thời bảo đảm an toàn tài chính - tiền tệ quốc gia.

Theo tờ trình gửi Chính phủ, NHNN nhấn mạnh mục đích thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Nghị quyết số 222/2025/QH15 là yêu cầu nới lỏng việc tự do chuyển đổi ngoại tệ, luân chuyển dòng vốn phục vụ giao dịch xuyên biên giới… Vì vậy, cần nghiên cứu khung pháp lý để vừa đảm bảo tính "tự do" trong phạm vi Trung tâm tài chính quốc tế, vừa hạn chế tối đa rủi ro liên thông đến nền kinh tế nội địa.

Về cơ chế kiểm soát dòng vốn, dự thảo quy định rõ: Dòng vốn từ Trung tâm tài chính quốc tế vào phần còn lại của Việt Nam; dòng vốn luân chuyển trong Trung tâm tài chính quốc tế; dòng vốn giữa Trung tâm tài chính quốc tế và thế giới: Được phép thực hiện; dòng vốn chuyển dịch từ phần còn lại của lãnh thổ Việt Nam vào Trung tâm tài chính quốc tế: Không được phép thực hiện.

Một nội dung đáng chú ý là quy định về báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử.

Căn cứ Thông tư số 09/2023 do NHNN ban hành, các giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế có giá trị từ 1.000 USD, hoặc các giao dịch trong nước từ 500 triệu đồng đều thuộc diện phải báo cáo phục vụ công tác phòng, chống rửa tiền.

NHNN lý giải rằng, do hầu hết các giao dịch tại Trung tâm Tài chính Quốc tế sẽ được thực hiện thông qua hệ thống thanh toán quốc tế như SWIFT, nên áp dụng chế độ báo cáo quốc tế cho toàn bộ giao dịch là cần thiết, nhằm kiểm soát rủi ro ngay từ đầu.

Sau khi Trung tâm đi vào vận hành thực tế, NHNN sẽ đánh giá tổng thể về quy mô, số lượng, mức độ rủi ro và khả năng lưu trữ, khai thác thông tin của hệ thống dữ liệu phục vụ phòng, chống rửa tiền. Trên cơ sở đó, nếu cần thiết, các quy định về chế độ báo cáo sẽ được điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tiễn hoạt động của Trung tâm Tài chính quốc tế.

NHNN cũng đề xuất các thành viên của Trung tâm sẽ không được huy động vốn từ tổ chức, cá nhân trong nước nếu những chủ thể này không phải là thành viên của Trung tâm.

NHNN không thực hiện can thiệp sớm, áp dụng kiểm soát đặc biệt, các biện pháp tái cơ cấu, cho vay đặc biệt… và không thực hiện các nghiệp vụ ngân hàng Trung ương (như quy định tại Luật Các Tổ chức tín dụng đối với hệ thống ngân hàng trong nước).

Dự thảo nghị định này cũng làm rõ trách nhiệm của đối tượng báo cáo và các bên có liên quan trong việc thực hiện những biện pháp phòng, chống rửa tiền. Việc phối hợp giữa NHNN, Cơ quan giám sát Trung tâm Tài chính quốc tế, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng cùng các cơ quan hữu quan được xem là một yếu tố trọng yếu trong quản lý nhà nước tại khu vực tài chính đặc thù này.

Mai Linh (t/h)