Điều kiện để bà Trương Mỹ Lan được xem xét giảm án tử hình

Điều kiện để bà Trương Mỹ Lan được xem xét giảm án

Sau 1 tháng xét xử và nghị án, sáng 3/12, TAND Cấp cao tại TP.HCM sẽ tiến hành tuyên án đối với các bị cáo có kháng cáo trong đại án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan (giai đoạn 1).

Trước phiên phúc thẩm, các bị cáo Trương Mỹ Lan và Chu Lập Cơ thay đổi kháng cáo, chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. Xét thấy việc này không làm thay đổi bản chất của vụ án nên HĐXX chấp nhận yêu cầu.

Trong quá trình xét xử phúc thẩm, bị cáo Lan không kêu oan về tội Tham ô tài sản, nhưng đề nghị HĐXX làm rõ về số liệu chính xác quy buộc bị cáo về tội danh này. Song song đó, bị cáo Lan cũng thừa nhận hành vi phạm tội, cam kết dùng nhiều cách, kể cả đưa toàn bộ tài sản của mình vào để khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án, kèm lời khẩn thiết xin HĐXX không tuyên tử hình mình.

Các luật sư bào chữa cho bị cáo Lan cũng đưa nhiều lập luận, trong đó có việc bị cáo đã có chuyển biến trong nhận thức, cũng như lợi ích của việc không tử hình bị cáo, tạo điều kiện cho bị cáo được khắc phục toàn diện hậu quả.

Đối đáp lại, đại diện VKSND Cấp cao cho rằng, hành vi của bị cáo Lan có tính xuyên suốt trong một thời gian dài, có tổ chức, số tiền tham ô là quá lớn, chưa từng có trong lịch sử. Hậu quả để lại không biết đến khi nào mới khắc phục, ảnh hưởng tới nhiều mặt đời sống xã hội, nền kinh tế, thị trường tài chính, bất động sản… Từ đó, VKS đề nghị HĐXX tòa cùng cấp tuyên y án tổng mức án tử hình đối với bị cáo Lan về các tội danh bị truy tố.

Theo HĐXX tòa phúc thẩm, tính đến tháng 10/2022, bị cáo Trương Mỹ Lan đã sở hữu hơn 91% cổ phần của SCB. Mặc dù không giữ chức vụ gì tại SCB nhưng thực tế bị cáo Lan là người có quyền hành cao nhất, chi phối toàn bộ hoạt động tại ngân hàng này.

Do đó, hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan đủ yếu tố cấu thành tội Tham ô tài sản. Đây cũng là căn cứ để bác bỏ quan điểm của luật sư bào chữa cho bị cáo Lan khi cho rằng thân chủ của mình không phải là chủ thể của hành vi tham ô.

Cũng theo HĐXX, hành vi của bị cáo Lan là đặc biệt nghiêm trọng, cùng một lúc phạm 3 tội, gây mất trật tự an ninh tiền tệ quốc gia. Bản án sơ thẩm tuyên phạt bị cáo Lan tổng mức phạt tử hình là đúng người, đúng tội, không oan sai.

Tại phiên tòa phúc thẩm, bị cáo có một số tình tiết giảm nhẹ hình phạt mới, HĐXX xem xét các tình tiết này để chấp nhận một phần quan điểm của VKS xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Lan về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Bị cáo Lan đã đưa ra các phương án để khắc phục hậu quả, tuy nhiên các tài sản mà bị cáo nêu chưa đủ căn cứ pháp lý để xác định giá trị tài sản, từ đó không có căn cứ xác định bị cáo đã khắc phục đủ 3/4 hậu quả của vụ án, để áp dụng tính tiết giảm nhẹ án tử hình cho bị cáo về tội Tham ô tài sản.

"Hậu quả mà bị cáo Lan gây ra là đặc biệt lớn, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng nên không có căn cứ giảm án tử hình cho bị cáo Trương Mỹ Lan về tội Tham ô tài sản", HĐXX nêu rõ.

Tuy nhiên, HĐXX nhấn mạnh, nếu sau khi HĐXX tuyên án mà bị cáo vẫn tích cực, phối hợp khắc phục hậu quả vụ án trong quá trình thi hành án và đáp ứng đủ điều kiện khắc phục đủ 3/4 hậu quả của vụ án theo quy định thì có thể sẽ được cấp có thẩm quyền xem xét giảm nhẹ hình phạt từ tử hình xuống tù chung thân.

Chồng và cháu gái bà Lan được giảm nhẹ hình phạt

Trong số 48 bị cáo có kháng cáo còn có chồng và cháu gái Trương Mỹ Lan.

HĐXX nhận định, bị cáo Trương Huệ Vân là bị cáo có quan hệ thân thích đối với bị cáo Trương Mỹ Lan và được bị cáo Lan cưu mang từ nhỏ nên có sự phục thuộc nhất định.

Bị cáo Trương Huệ Vân đã làm theo chỉ đạo của bị cáo Lan khi dùng 51 công ty "ma", thông đồng với lãnh đạo SCB lập phương án kinh doanh khống để tạo lập hồ sơ vay vốn khống; từ đó rút tiền từ SCB, chiếm đoạt của ngân hàng này 1.088 tỷ đồng, gây thiệt hại 25 tỷ đồng.

Tại phiên tòa, bị cáo đã thành khẩn khai báo, tích cực khắc phục hậu quả, có nhiều đóng góp trong công tác thiện nguyện nên HĐXX cho rằng có đủ cơ sở để xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Đối với bị cáo Chu Lập Cơ, HĐXX nhận định có hành vi giúp sức cho bị cáo Lan. Theo đó, bị cáo Cơ đã ký các biên bản họp đại hội đồng cổ đông, họp hội đồng quản trị… nhằm thế chấp tài sản của Công ty Times Square, giúp bị cáo Lan bảo lãnh nợ cho 73 khoản vay, gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB hơn 9.116 tỷ đồng.

HĐXX cho rằng bị cáo Cơ phạm tội với vai trò giúp sức hạn chế. Bị cáo là người nước ngoài, thực hiện theo yêu cầu của vợ.

Đồng thời, bị cáo Cơ là thành viên Hiệp hội Doanh nghiệp Hong Kong Việt Nam (HKBAV) và được đánh giá hoạt động tích cực, có nhiều đóng góp cho hiệp hội; nộp 15 tỷ đồng để khắc phục hậu quả; có nhiều đóng góp trong dịch Covid-19, nhận được nhiều bằng khen; tập thể nhân viên công ty có đơn xin giảm nhẹ...

"Mức hình phạt 9 năm tù quá nghiêm khắc đối với bị cáo Cơ. Nhằm thể hiện tính khoan hồng của pháp luật Việt Nam cần chấp nhận kháng cáo của bị cáo, giảm một phần hình phạt theo đề nghị của VKS" - HĐXX nhận định.

PV