Hai nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam gặp khó

Chiều 18/7, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, ông Trịnh Minh Hoàng đã chủ trì cuộc họp với các cơ quan, đơn vị liên quan về tình hình giải phóng mặt bằng 2 dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2. Cuộc họp được kết nối trực tiếp đến 2 xã Phước Dinh và Vĩnh Hải (2 địa phương triển khai dự án).

Theo đại diện Sở Công Thương, căn cứ Quyết định số 794 năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Dự án di dân, tái định cư phục vụ 2 nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận, tổng diện tích đất cần thu hồi hơn 1.279,5ha, liên quan đến 1.288 hộ dân. Qua rà soát thực tế, diện tích cần thu hồi được điều chỉnh xuống còn hơn 1.130,4ha, ảnh hưởng đến 1.153 hộ.

Đến nay, các cơ quan chức năng đã hoàn thành công tác kiểm kê và đang xác minh nguồn gốc đất, giải quyết tranh chấp đối với các khu vực xây dựng nhà máy, khu tái định cư, khu chỉnh trang dân cư hiện hữu.

Tuy nhiên, việc giải phóng mặt bằng này đang gặp một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến cơ sở pháp lý để thực hiện (do chủ trương đầu tư dự án được Quốc hội thông qua vào năm 2009 nên một số nội dung về tổng mức đầu tư, thời gian và lộ trình thực hiện không còn phù hợp; cần điều chỉnh, cập nhật diện tích đất thu hồi sát với thực tế, trong đó dự kiến Khu tái định cư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 tăng 26,55ha so với Quyết định số 794/QĐ-TTg và Khu tái định cư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 tăng 9,4ha).

Khó khăn tiếp theo là thay đổi ranh giới giải phóng mặt bằng khi Bộ Khoa học và Công nghệ mới đây xác định khu vực cấm dân cư cách hàng rào nhà máy tối thiểu 1km – thay cho mức 500m theo quy định trước đây của Bộ Công Thương. Trong khi đó, vấn đề kinh phí bồi thường, tái định cư vẫn chưa được bố trí đầy đủ.

Kết luận cuộc họp, ông Trịnh Minh Hoàng yêu đề nghị lãnh đạo xã Phước Dinh và xã Vĩnh Hải tiếp cận với các văn bản chỉ đạo của tỉnh để thống nhất cách thực hiện xuyên suốt 2 dự án này. Cùng với đó, các cơ quan liên quan sớm thực hiện bàn giao hồ sơ cho 2 địa phương để có cơ sở tiếp tục thực hiện các bước tiếp theo.

Đối với phạm vi thu hồi đất, trong thời gian chờ đợi chỉ đạo của Chính phủ, 2 địa phương vẫn thực hiện theo Quyết định số 794/QĐ-TTg. Phó Chủ tịch UBND tỉnh lưu ý lãnh đạo xã Phước Dinh, xã Vĩnh Hải về những biến động đất trong thời gian vừa qua, cần phải kiểm tra kỹ nguồn gốc đất ở khu vực thực hiện dự án. Tập trung đẩy nhanh hơn nữa công tác kiểm kê, niêm yết diện tích đất của các hộ dân bị thu hồi.

Mục tiêu trong tháng 8/2025 phải hoàn tất thủ tục để đủ điều kiện chi trả tiền bồi thường cho người dân.

Sở Nông nghiệp và Môi trường sắp xếp nhân sự, tăng cường cán bộ chuyên môn hỗ trợ 2 xã Phước Dinh và Vĩnh Hải đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.

Ngọc Khánh