Hàng triệu hộ kinh doanh chuyển sang tự khai thuế, áp thuế 17% nếu doanh thu vượt 3 tỷ đồng hai năm liên tiếp

Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3389/QĐ-BTC phê duyệt Đề án "Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán". Theo đó, từ ngày 1/1/2026, toàn bộ hộ kinh doanh sẽ chuyển sang hình thức tự khai, tự nộp thuế thay cho cơ chế thuế khoán hiện hành.

Đề án đặt mục tiêu đổi mới toàn diện phương pháp quản lý thuế theo hướng minh bạch, công bằng và ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, đồng thời tăng hiệu quả quản lý của cơ quan thuế. Bộ Tài chính cho biết, mô hình mới sẽ phân loại hộ kinh doanh theo quy mô doanh thu để áp dụng phương pháp tính thuế phù hợp.

Cụ thể, hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống tiếp tục được miễn thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Mức doanh thu miễn thuế này được nâng từ ngưỡng 100 triệu đồng/năm trước đây.

Với hộ kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng đến dưới 3 tỷ đồng/năm, cơ quan thuế áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp trên doanh thu theo tỷ lệ phần trăm của từng ngành nghề, kê khai và nộp thuế theo quý.

Đối với nhóm hộ kinh doanh có doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên, nếu trong hai năm liên tiếp doanh thu đều vượt ngưỡng này thì sẽ chuyển sang nhóm 3, áp dụng cơ chế quản lý như doanh nghiệp nhỏ. Nhóm này sẽ nộp thuế thu nhập cá nhân với thuế suất 17% trên lợi nhuận (lợi nhuận được xác định bằng doanh thu trừ chi phí hợp lý).

Cùng với việc áp dụng mức thuế 17%, hộ kinh doanh nhóm 3 phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn và chứng từ theo quy định; kê khai thuế định kỳ, bắt buộc xuất hóa đơn điện tử có kết nối với cơ quan thuế và sử dụng tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.

Bên cạnh đó, Đề án hướng tới việc cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính thuế và 30% chi phí tuân thủ pháp luật cho hộ kinh doanh. Cơ quan thuế các cấp được giao nhiệm vụ phân nhóm hộ kinh doanh theo quy mô doanh thu, ngành nghề để áp dụng phương pháp quản lý phù hợp; đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển hạ tầng dữ liệu và các phần mềm kế toán, khai thuế điện tử thân thiện với người dùng.

Đề án cũng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng cơ sở dữ liệu hộ kinh doanh thống nhất, liên thông giữa các bộ, ngành; tăng cường quản lý rủi ro, kiểm tra và phòng chống gian lận hóa đơn. Cùng với đó, Bộ Tài chính giao các đơn vị liên quan rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế và các nghị định, thông tư hướng dẫn, làm cơ sở pháp lý cho việc bãi bỏ thuế khoán và triển khai mô hình quản lý thuế mới từ năm 2026.

Theo Bộ Tài chính, việc chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh là bước đi quan trọng nhằm nâng cao tính công bằng, minh bạch, phù hợp với xu hướng số hóa trong công tác quản lý thuế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo quy định pháp luật.

Kỳ Thư