Hộ kinh doanh Việt Nam: Tháo gỡ điểm nghẽn, đón cơ hội cùng BVBank

Hộ kinh doanh từ lâu đã là một động lực quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, đóng góp lớn vào tăng trưởng GDP và việc làm. Tuy nhiên, hành trình phát triển của các hộ kinh doanh không hề dễ dàng khi phải đối mặt với những rào cản về quản lý thủ công, thiếu minh bạch tài chính và áp lực chuyên nghiệp hóa trong bối cảnh kinh tế số.

Năm 2025, với sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và sự đồng hành của các định chế tài chính, các hộ kinh doanh đang đứng trước cơ hội lớn để vượt qua điểm nghẽn, nâng cao năng lực cạnh tranh và vươn xa trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại talkshow "Tháo gỡ điểm nghẽn, đón cơ hội cùng hộ kinh doanh" do CafeF phối hợp với BVBank tổ chức, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam và các lãnh đạo Ngân hàng TMCP Bản Việt (BVBank) đã chỉ ra các thách thức mà hộ kinh doanh đang đối mặt, đồng thời làm rõ những giải pháp thiết thực mà Nhà nước và ngân hàng BVBank đang triển khai để hỗ trợ các hộ kinh doanh chuyển đổi và phát triển bền vững.

Điểm nghẽn của hộ kinh doanh: Quản lý thủ công, thiếu minh bạch và thách thức công nghệ

Hộ kinh doanh đóng vai trò không thể thiếu trong nền kinh tế Việt Nam. Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, "Cả nước có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh, trong đó 3,6 triệu hộ được quản lý và nộp thuế. Họ cùng khối doanh nghiệp tư nhân đóng góp khoảng 30% ngân sách nhà nước, chiếm 82% tổng số lao động và khoảng 50% GDP cả nước." Tuy nhiên, quy mô nhỏ và tính tự phát là những đặc điểm khiến hộ kinh doanh gặp nhiều trở ngại trong việc cạnh tranh và mở rộng quy mô.

Bà Cúc giải thích thêm: "Hộ kinh doanh thường bắt đầu từ nhu cầu mưu sinh, như mở quán cà phê, phở, bún riêu, hay bán nước lá vối. Từ những hoạt động nhỏ lẻ, một số hộ phát triển thành kinh doanh quy mô lớn hơn, như sản xuất mía đường, gạch men, gốm sứ. Tuy nhiên, tính ‘tự phát’ nằm ở việc họ thiếu chiến lược hay định hướng cụ thể, như xác định doanh thu, mở rộng mặt hàng, hay phát triển theo cung cầu thị trường. Điều này dẫn đến hạn chế trong việc quản lý tài chính và đáp ứng các yêu cầu chuyên nghiệp hóa của thị trường hiện đại.

Qua quá trình tiếp xúc thực tế, ông Đậu Quang Thế, Giám đốc Khối Khách hàng Cá nhân BVBank, đã phác họa ba nhóm hộ kinh doanh điển hình: nhóm truyền thống (sạp chợ, quán ăn, cửa hàng tạp hóa), nhóm quy mô lớn (sản xuất, thương mại, vận tải), và nhóm kinh doanh trên sàn thương mại điện tử.

Mỗi nhóm có những nhu cầu riêng, nhưng điểm chung là họ đều đối mặt với ba thách thức chính: "Thứ nhất, hộ kinh doanh gặp khó trong quản lý sổ sách, hóa đơn, chứng từ, hàng hóa và luân chuyển, vì phần lớn vẫn ghi chép thủ công, gây khó khăn trong quản lý và phát triển kinh doanh. Thứ hai, họ gặp trở ngại trong việc triển khai các công việc mang tính tuân thủ quy định pháp luật, như kê khai nộp thuế hay đáp ứng tiêu chuẩn quản lý chất lượng. Thứ ba, về quản trị tài chính, họ khó minh bạch do chưa tách bạch dòng tiền kinh doanh và cá nhân," ông Thế nhấn mạnh.

Theo bà Cúc, điểm nghẽn lớn nhất của cá hộ kinh doanh hiện nay là việc thiếu chế độ hóa đơn chứng từ đầy đủ. "Hộ kinh doanh thường có quy mô nhỏ và chưa áp dụng chế độ hóa đơn chứng từ đầy đủ. Với các doanh nghiệp, hàng hóa đầu vào có hóa đơn giá trị gia tăng giúp khách hàng được khấu trừ thuế, nhưng với hộ kinh doanh không có hóa đơn, người mua khó đưa vào chi phí. Điều này dẫn đến hạn chế sức mua và khả năng tham gia chuỗi cung ứng lớn hay xuất khẩu," bà phân tích.

Ông Đậu Quang Thế cũng cho rằng, thiếu minh bạch tài chính không chỉ ảnh hưởng đến sức mua mà còn khiến các ngân hàng e ngại khi xem xét cấp vốn cho các hộ kinh doanh. "Quản lý thủ công và thiếu minh bạch tài chính là rào cản lớn nhất khiến hộ kinh doanh khó cạnh tranh và tiếp cận vốn.", ông Thế đánh giá.

Giải pháp từ BVBank và Nhà nước: Đồng hành cùng hộ kinh doanh trong kỷ nguyên số

Để hỗ trợ hộ kinh doanh vượt qua các điểm nghẽn, BVBank đã triển khai nhiều giải pháp tài chính và chuyển đổi số phù hợp với đặc thù của từng nhóm. Ông Nguyễn Chánh Trung, Phó Giám đốc Khối Khách hàng Cá nhân BVBank, nhấn mạnh: "Hộ kinh doanh cần thay đổi tư duy, minh bạch tài chính và số hóa để bứt phá trong kỷ nguyên mới." Cụ thể, BVBank cung cấp ba giải pháp chính:

Thứ nhất, khoản vay nhanh: BVBank thiết kế các khoản vay không cần thế chấp, phê duyệt trước dựa trên dữ liệu thuế từ eTax hoặc dòng tiền, với thời gian giải ngân trong ngày. Điều này giúp các hộ kinh doanh dễ dàng tiếp cận vốn để đầu tư máy móc, mở rộng quy mô hoặc đáp ứng nhu cầu vốn lưu động.

Thứ hai, ứng dụng Digistore: Đây là giải pháp tích hợp quản lý dòng tiền, bán hàng, hóa đơn điện tử và chứng từ thuế trong một nền tảng duy nhất. Ứng dụng này không chỉ giúp đơn giản hóa quy trình vận hành mà còn hỗ trợ hộ kinh doanh tuân thủ các quy định về hóa đơn điện tử, giảm rủi ro mất mát và tăng tính minh bạch.

Thứ ba, tích hợp cổng thanh toán: BVBank cung cấp các giải pháp thanh toán tiện lợi, hỗ trợ giao dịch trong nước và quốc tế, giúp các hộ kinh doanh, đặc biệt là nhóm kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, tăng uy tín và khả năng cạnh tranh trong chuỗi cung ứng.

"Chúng tôi xem hộ kinh doanh là phân khúc quan trọng và đã thiết kế nhiều sản phẩm phù hợp, từ quản lý dòng tiền, bán hàng đến cung ứng vốn. Chúng tôi cam kết đồng hành với hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi số, từ khi họ còn nhỏ lẻ đến khi phát triển thành doanh nghiệp lớn." Đại diện BVBank khẳng định.

Bà Nguyễn Thị Cúc đánh giá cao các sáng kiến của BVBank: "Việc căn cứ vào dữ liệu thuế trên eTax để cấp vốn nhanh là một bước tiến lớn, giúp hộ kinh doanh tuân thủ tốt pháp luật thuế dễ tiếp cận vốn hơn. Digistore không chỉ hỗ trợ ngân hàng số mà còn giúp quản lý chứng từ thuế, tạo lợi ích cho cả hộ kinh doanh, ngân hàng và cơ quan thuế." Bà cũng đề xuất các ngân hàng nên kết nối dữ liệu với cơ quan thuế để đơn giản hóa thủ tục vay, giảm rủi ro gian lận và hỗ trợ hộ kinh doanh quản lý kế toán, hóa đơn hiệu quả hơn.

Theo bà Cúc và đại diện BVBank, bên cạnh sự đồng hành của ngân hàng, các chính sách hỗ trợ của Chính phủ như Nghị quyết 68, Nghị quyết 198 và Nghị quyết 139 cũng đóng vai trò quan trọng giúp các hộ kinh doanh tháo gỡ khó khăn. Những nghị quyết này hướng tới mục tiêu biến kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng của đất nước, với kế hoạch chuyển đổi 1 triệu hộ kinh doanh thành doanh nghiệp vào năm 2030.

"Chuyển đổi thành doanh nghiệp giúp hộ kinh doanh nâng cao vị thế, doanh thu và khả năng kết nối tại cả thị trường trong nước và quốc tế", Bà Cúc nhấn mạnh.

Hộ kinh doanh Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng, nơi họ cần vượt qua những điểm nghẽn để phát triển bền vững. Với sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và các giải pháp tài chính, chuyển đổi số từ BVBank, các hộ kinh doanh có cơ hội không chỉ tháo gỡ khó khăn mà còn vươn xa trong chuỗi cung ứng toàn cầu, góp phần tạo nên một nền kinh tế tư nhân vững mạnh hơn.

Kim Ngân