Khảo sát bất ngờ: 89% môi giới bất động sản chưa có chứng chỉ, luật sư cảnh báo nguy cơ phạt tiền và tranh chấp

Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) và Viện Nghiên cứu & Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) vừa tổ chức Hội thảo "Chuẩn hóa đào tạo và cấp chứng chỉ – Nâng tầm môi giới chuyên nghiệp" tại TP.HCM, với sự tham gia của lãnh đạo Bộ Xây dựng, đại diện Sở Xây dựng, các chuyên gia, doanh nghiệp, cơ sở đào tạo và đông đảo phóng viên.

Theo khảo sát do VARS IRE công bố, 89% môi giới bất động sản chưa có hoặc đã hết hạn chứng chỉ hành nghề; 51,8% chưa từng tham gia đào tạo chính quy; 93% mong muốn được tham gia kỳ thi sát hạch; và 72,6% chưa biết đâu là cơ sở đào tạo đạt chuẩn. Thực trạng này tạo ra khoảng trống lớn trong việc chuyên nghiệp hóa lực lượng môi giới bất động sản.

Tại hội thảo, ông Vương Duy Dũng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS, Bộ Xây dựng nhấn mạnh việc chuẩn hóa đào tạo, thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi người dân, nâng cao tính minh bạch và thúc đẩy sự phát triển ổn định, bền vững của thị trường.

Ở góc độ pháp lý, Luật sư Lê Trọng Thêm - Giám đốc Công ty Luật LTT & Partners cảnh báo: "Hành nghề khi chưa có chứng chỉ hợp lệ có thể bị xử phạt hàng chục triệu đồng, đồng thời kéo theo nguy cơ tranh chấp, kiện tụng, gây thiệt hại trực tiếp cho khách hàng. Không chỉ cá nhân, mà cả doanh nghiệp sử dụng môi giới không đủ điều kiện cũng có thể bị thanh tra, xử lý bổ sung." 

Ông Thêm cũng cho rằng nếu tình trạng đào tạo kém chất lượng, hành nghề "chui" tiếp diễn, thị trường có nguy cơ rơi vào vòng luẩn quẩn: chất lượng dịch vụ giảm sút, niềm tin nhà đầu tư sụt giảm, còn cơ quan quản lý mất đi công cụ kiểm soát lực lượng hành nghề.

Nhiều chuyên gia cũng chỉ ra những bất cập trong đào tạo hiện nay. Một số cơ sở không đủ điều kiện nhưng vẫn thu hút học viên nhờ học phí rẻ, thời gian ngắn, trong khi các đơn vị tuân thủ quy định lại gặp khó trong tuyển sinh. Điều này dẫn đến tình trạng học viên chỉ chạy theo chứng chỉ thay vì chú trọng chất lượng. Bên cạnh đó, nhiều người học muốn "học nhanh, lấy chứng chỉ" nên lựa chọn các chương trình bị cắt xén, thiếu thực hành, tạo ra sự cạnh tranh thiếu lành mạnh.

Từ kinh nghiệm quốc tế, nhiều ý kiến cho rằng Việt Nam cần sớm chuẩn hóa giáo trình, thống nhất mã số chứng chỉ trên toàn quốc, ban hành ngân hàng câu hỏi quốc gia và tổ chức kỳ thi theo quy chuẩn minh bạch, khách quan. Ở nhiều nước như Mỹ, Singapore, Hàn Quốc, kỳ thi sát hạch môi giới được tổ chức ở cấp quốc gia với quy trình nghiêm ngặt, thậm chí môi giới mới còn phải hành nghề dưới sự hướng dẫn trước khi được cấp phép độc lập.

TS Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS cho biết, VARS đã biên soạn bộ giáo trình chuẩn dựa trên khung nội dung của Bộ Xây dựng, đồng thời xây dựng bộ tiêu chuẩn nghề nghiệp, trong đó nhấn mạnh cả yếu tố văn hóa và đạo đức hành nghề. Ông kiến nghị Bộ Xây dựng sớm chỉ đạo để các địa phương đồng loạt tổ chức kỳ thi sát hạch, tháo gỡ điểm nghẽn hiện nay, đồng thời từng bước đưa nghề môi giới hội nhập quốc tế và được xã hội tôn trọng.

Kỳ Thư