Không chỉ vàng, đây là "bộ 3 kim loại" được giới đầu tư toàn cầu săn lùng, có loại tăng 57%

Platinum (Bạch kim): "Ngôi sao mới" của thị trường kim loại năm 2025

Theo The Economic Times và Bloomberg, giá platinum đã tăng khoảng 57% kể từ đầu năm, vượt xa mức tăng của vàng và bạc. Động lực chính đến từ tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, đặc biệt ở Nam Phi và Nga – hai khu vực chiếm hơn 70% sản lượng toàn cầu.

Báo cáo của World Platinum Investment Council (WPIC) cho biết, thị trường platinum toàn cầu sẽ thâm hụt gần 1 triệu ounce trong năm 2025 – mức thiếu hụt lớn nhất trong hơn một thập kỷ.

Ngoài vai trò truyền thống trong ngành ô tô (chất xúc tác) và trang sức, nhu cầu platinum đang tăng mạnh nhờ ứng dụng trong công nghệ hydrogen xanh – đặc biệt trong pin nhiên liệu và màng trao đổi proton (PEM). Đây được xem là động lực dài hạn cho kim loại này, bất chấp rủi ro giá biến động khi sản xuất xe điện và năng lượng sạch còn phụ thuộc chính sách trợ giá.

MarketWatch bình luận: "Khi nhà đầu tư tìm kiếm lựa chọn thay thế cho vàng, platinum trở thành cái tên sáng giá nhất trong rổ kim loại quý năm nay."

Bạc: Thăng hoa nhờ "cơn sóng" công nghiệp xanh

Theo Investopedia và Business Insider, giá bạc đã tăng 60–65% từ đầu năm 2025, có thời điểm chạm mức tăng hơn 70% so với cùng kỳ năm trước.

Khác với vàng, bạc có vai trò kép – vừa là kim loại quý trú ẩn, vừa là kim loại công nghiệp trọng yếu trong sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời, pin điện và linh kiện điện tử. Khi các nền kinh tế đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng và mục tiêu trung hòa carbon, bạc trở thành nguyên liệu chiến lược trong chuỗi cung ứng năng lượng sạch.

Tuy nhiên, do phụ thuộc mạnh vào hoạt động sản xuất công nghiệp, giá bạc nhạy cảm với các chỉ số PMI toàn cầu. Business Insider cảnh báo, nếu tăng trưởng sản xuất hoặc đầu tư hạ tầng chậm lại, đà tăng mạnh hiện nay có thể bị "thử lửa".

Đồng: Thước đo niềm tin vào tăng trưởng bền vững

Theo Trading Economics và The Economic Times, giá đồng thế giới đã tăng hơn 20% từ đầu năm 2025, lên gần mức kỷ lục mới.

Đây là kim loại gắn liền với quá trình chuyển đổi năng lượng và mở rộng hạ tầng toàn cầu. Nhu cầu đồng tăng mạnh nhờ sản xuất xe điện, trạm sạc, năng lượng tái tạo và công nghiệp bán dẫn.

Trong khi đó, nguồn cung tiếp tục bị gián đoạn tại Chile và Peru – hai quốc gia chiếm hơn 40% sản lượng toàn cầu – khiến thị trường rơi vào trạng thái thắt chặt.

Số liệu của Bloomberg cho thấy, kho dự trữ đồng toàn cầu tại sàn LME (London Metal Exchange) đang ở mức thấp nhất trong 15 năm. Bloomberg Commodity Index cũng ghi nhận đồng là một trong những kim loại dẫn dắt đà tăng của rổ hàng hóa cơ bản năm 2025.

Đằng sau làn sóng tăng giá: Động lực và rủi ro

Đà leo dốc của nhóm kim loại trong năm nay xuất phát từ ba yếu tố chính:

- Môi trường lãi suất thấp và USD suy yếu, khiến dòng tiền tìm đến tài sản hữu hình như kim loại quý để phòng hộ rủi ro lạm phát.

- Xu hướng chuyển đổi năng lượng và đầu tư hạ tầng thúc đẩy nhu cầu kim loại công nghiệp, đặc biệt là đồng và bạc.

- Nguồn cung hạn chế, nhất là với platinum và đồng, khi mở rộng khai thác cần nhiều năm và vốn đầu tư lớn.

Dù vậy, giới phân tích cũng cảnh báo rằng đà tăng này có thể không bền vững. Theo J.P. Morgan, nếu kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại hoặc Trung Quốc – nước tiêu thụ kim loại lớn nhất – giảm nhu cầu nhập khẩu, giá kim loại có thể điều chỉnh mạnh. Ngoài ra, việc các mỏ mới đi vào hoạt động trong 2026–2027 có thể giúp nguồn cung ổn định hơn.

Đồng tình quan điểm trên, theo Bloomberg Intelligence, biến động giá các kim loại công nghiệp như đồng và bạc có thể vượt 25–30% trong vòng vài tháng, phụ thuộc vào dữ liệu sản xuất, nhu cầu Trung Quốc và xu hướng đồng USD. Do đó, nhà đầu tư cá nhân nên tiếp cận theo chiến lược phòng hộ hoặc phân bổ danh mục dài hạn, thay vì “lướt sóng” ngắn hạn.

Một số chuyên gia của J.P. Morgan Asset Management khuyến nghị, đầu tư vào quỹ ETF kim loại quý hoặc rổ hàng hóa (commodities index funds) sẽ giúp giảm rủi ro biến động đơn lẻ, đồng thời hưởng lợi từ xu hướng dài hạn như chuyển đổi năng lượng và nhu cầu vật liệu công nghệ cao. Trong khi đó, việc đầu tư trực tiếp vào hợp đồng tương lai hoặc cổ phiếu khai khoáng đòi hỏi kinh nghiệm cao và khả năng chịu rủi ro lớn.

Tóm lại, dù “chu kỳ kim loại” đang được kỳ vọng kéo dài, đây là thị trường hai mặt – vừa tiềm năng, vừa dễ tổn thương trước những thay đổi của kinh tế toàn cầu. Như lời cảnh báo của The Economist: “Kim loại là thước đo của tương lai, nhưng cũng là chiếc gương phản chiếu sự mong manh của tăng trưởng.”

Phan Trang