Lương bao nhiêu mới đủ tiết kiệm? Bí quyết 'chia tiền' thông minh giữa thời vật giá leo thang

Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng và lãi suất dần ổn định, câu hỏi "Mỗi tháng nên tiết kiệm bao nhiêu là đủ?" đang trở thành mối quan tâm lớn của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ đang bắt đầu hành trình tích lũy cho tương lai.

Tiết kiệm trước, chi tiêu sau – nguyên tắc vàng của người kỷ luật

Một nguyên tắc tài chính cá nhân phổ biến và hiệu quả là "chi tiêu sau khi tiết kiệm". Thay vì đợi đến cuối tháng xem còn dư bao nhiêu để gửi ngân hàng, việc trích ngay một phần thu nhập khi nhận lương giúp duy trì thói quen kỷ luật, đồng thời tránh rơi vào tình trạng "vừa hết tiền đã hết tháng".

Công thức 50/30/20 được xem là cách phân bổ đơn giản nhưng hiệu quả:50% thu nhập cho nhu cầu thiết yếu như ăn uống, nhà ở, đi lại. 30% cho mong muốn cá nhân như du lịch, giải trí, mua sắm. 20% còn lại dành cho tiết kiệm hoặc đầu tư dài hạn.

Theo mô hình này, người có thu nhập 15 triệu đồng/tháng nên tiết kiệm khoảng 3 triệu đồng, trong khi người thu nhập 25 triệu đồng có thể dành 5 triệu đồng/tháng. Dù thu nhập khác nhau, việc duy trì tỷ lệ tiết kiệm cố định giúp cân bằng giữa chi tiêu và tích lũy.

Tiết kiệm bao nhiêu là hợp lý với từng nhóm thu nhập?

Dưới đây là ví dụ minh họa phân bổ thu nhập mà bạn có thể tham khảo.

Nhóm 1 – Người mới đi làm (10–15 triệu đồng/tháng):

Chi phí sinh hoạt thường chiếm 7–8 triệu đồng; chi tiêu cá nhân 2–3 triệu đồng. Mức tiết kiệm hợp lý là 2–3 triệu đồng/tháng, tương đương 15–20% thu nhập.

Mục tiêu: tạo quỹ dự phòng khẩn cấp bằng 3–6 tháng chi phí sinh hoạt và hình thành thói quen tiết kiệm đều đặn.

Nhóm 2 – Nhân viên văn phòng, gia đình trẻ (20–30 triệu đồng/tháng):

Chi phí sinh hoạt khoảng 10–15 triệu đồng. Mức tiết kiệm nên ở mức 5–7 triệu đồng/tháng, chiếm 20–25% thu nhập.

Mục tiêu: tích lũy cho kế hoạch mua nhà, lập gia đình hoặc đầu tư trung hạn. Có thể chia quỹ tiết kiệm theo tỷ lệ: 50% gửi ngân hàng, 30% đầu tư dài hạn, 20% dự phòng chi phí đột xuất.

Nhóm 3 – Thu nhập cao (trên 40 triệu đồng/tháng):

Sau khi trừ chi tiêu cố định, nên dành 10–15 triệu đồng/tháng cho tiết kiệm và đầu tư.

Mục tiêu: đa dạng hóa danh mục tài chính – phân bổ giữa tiết kiệm an toàn, đầu tư sinh lời và quỹ dài hạn như học tập, nghỉ hưu hoặc du lịch.

Ngoài hình thức gửi tiết kiệm ngân hàng với lãi suất hiện dao động 4,5–5,5%/năm cho kỳ hạn 6–12 tháng, nhiều người trẻ đang chủ động mở rộng kênh tích lũy: chứng chỉ quỹ, trái phiếu, bảo hiểm đầu tư hoặc tiết kiệm linh hoạt trực tuyến.

Một nguyên tắc hợp lý là phân bổ: 50% tài sản ở kênh an toàn dễ rút, 30% cho đầu tư dài hạn và 20% cho quỹ dự phòng ngắn hạn. Cách này giúp đảm bảo an toàn nhưng vẫn tạo cơ hội sinh lời theo thời gian.

Tiết kiệm không chỉ là tiền – mà là thói quen sống

Nhiều người thường chờ "có dư mới tiết kiệm", nhưng thực tế, chính việc bắt đầu từ những khoản nhỏ mới tạo ra hiệu quả lâu dài. Chỉ cần vài trăm nghìn mỗi tuần, nếu duy trì đều đặn và đầu tư đúng cách, khoản tích lũy có thể trở thành nền tảng cho các mục tiêu lớn hơn.

Tiết kiệm không chỉ là giữ tiền, mà còn là xây dựng kỷ luật tài chính và hướng đến tự chủ trong tương lai. Trong thời điểm giá cả leo thang, việc biết kiểm soát dòng tiền và duy trì tỷ lệ tiết kiệm hợp lý chính là chìa khóa để đạt tự do tài chính.

Không có con số "chuẩn" cho tất cả, nhưng duy trì tiết kiệm tối thiểu 20% thu nhập mỗi tháng được xem là mức hợp lý và an toàn. Quan trọng nhất, hãy bắt đầu càng sớm càng tốt – vì tích lũy đều đặn hôm nay sẽ là bước đệm vững chắc cho tương lai.

Mai Anh