“Một nhân viên có thể mang lại cho ngân hàng doanh thu 1 tỷ đồng mỗi năm, nhưng vẫn phải đầu tư mạnh mẽ vào AI”

Ngày 8/10/2025, tại Hà Nội, Thời báo Ngân hàng phối hợp với Học viện Ngân hàng tổ chức toạ đàm "Phát triển nguồn nhân lực trong thời đại AI".

Phát biểu khai mạc, bà Lê Thị Thuý Sen, Tổng biên tập Thời báo Ngân hàng, cho biết: "Trong 6 tháng đầu năm, các ngân hàng trong nước đã cắt giảm khoảng 3400 nhân sự. Bà cho rằng, đây là tính hai mặt của cuộc cách mạng công nghệ trong kỷ nguyên AI. "Vậy sinh viên cần làm gì, trang bị những kiến thức, kỹ năng gì để không thích ứng linh hoạt trước những biến đổi nhanh chóng ấy?..."

Theo bà, phát triển đội ngũ nhân lực có khả năng làm chủ công nghệ chính là yếu tố then chốt để ngành ngân hàng thực hiện thành công chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Mỗi sinh viên cần không ngừng nâng cao năng lực số, nuôi dưỡng tư duy sáng tạo và tinh thần hỏi hỏi để thích ứng nhanh trong kỷ nguyên số.

TS. Phan Thanh Đức, Giảng viên cao cấp - Trưởng khoa Công nghệ thông tin và Kinh tế số, Học viện Ngân hàng đã có bài tham luận "Phát triển nguồn nhân lực trong thời đại AI - Từ giảng đường đến thực tiễn".

Mở đầu bài tham luận, TS. Phan Thanh Đức đặt ra câu hỏi: "Tại các ngân hàng lớn tại Việt Nam, mỗi năm 1 nhân viên con người có thể mang lại cho ngân hàng doanh thu khoảng 1 tỷ đồng, vậy tại sao vẫn cần đầu tư mạnh mẽ vào AI?"

Ông cho biết: "Hiện nay, khoảng 90% giao dịch tại các tổ chức tín dụng được thực hiện qua kênh số, hơn 87% người Việt Nam có tài khoản ngân hàng. Nhiều nước nhìn những con số này của Việt Nam thì rất ngưỡng mộ, và mong muốn đạt được. Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng về phát triển ngân hàng số trong khu vực Đông Nam".

Và để hướng tới mục tiêu đến năm 2023, 60% tổ chức tín dụng có tỉ trọng doanh thu từ kênh số đạt trên 30%, khoảng 45% doanh số bán hàng được thực hiện trên nền tảng số, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yêu cầu cấp thiết, cần được thực hiện đồng bộ từ cơ sở giáo dục đến các tổ chức tín dụng. 

Thị trường nhân lực đang thiếu từ 150.000 - 200.000 nhân lực công nghệ mỗi năm, trong đó nhân lực AI là nhóm thiếu hụt nghiêm trọng nhất. Trong giai đoạn 2025-2030, nhu cầu nhân lực AI sẽ tăng tới 74%. Do vậy, TS. Phan Thanh Đức khẳng định sinh viên cần sớm trang bị những kiến thức, năng lực cần thiết để thích ứng linh hoạt giữa làn sóng chuyển đổi số.

Cũng tại toạ đàm, TS. Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường đào tạo cán bộ Agribank tham gia bàn luận về "Vai trò của nguồn nhân lực trong chuyển đổi số ngành ngân hàng".

Bà cho rằng: "Trong thời gian tới, khoảng 65% công việc mới sẽ xuất hiện, nhưng song song với đó, 56% lao động Đông Nam Á sẽ mất việc…Do vậy, đối với ngành ngân hàng, toàn bộ các nhóm nhân lực từ lãnh đạo cấp cao đến nhân viên đều phải tham gia và thích ứng với chuyển đổi số để không phải đối mặt với rủi ro bị thay thế?".

Bà cho biết thêm, vừa qua hàng loạt ngân hàng cắt giảm nhân sự ở các bộ phận truyền thống để tinh gọn bộ máy. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, một số ngân hàng như MB, VPBank vẫn tổ chức tuyển dụng quy mô lớn, Agribank cùng các ngân hàng thuộc nhóm Big 4 vẫn dẫn đầu hệ thống về quy mô nhân sự. 

Bà nhận định, hiện nay, thị trường lao động ngành ngân hàng đang ở tình trạng vừa thiếu vừa thừa, thiếu nguồn nhân lực giỏi phân tích dữ liệu, vận hành công nghệ số, trong khi thừa nhân sự không đáp ứng được các kỹ năng số.

Trước những vấn đề kể trên, TS. Nguyễn Thị Thu Hà đề xuất một số giải pháp như cho các tổ chức giáo dục và từng ngân hàng như: đào tạo liên tục, xây dựng chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc nhằm thu hút nhân tài số, đồng thời cần có sự phối hợp giữa trường học và ngân hàng qua các chương trình liên kết, hỗ trợ tài chính.

Dưới góc nhìn đào tạo, PGS. TS Phạm Thị Hoàng Anh – Phó Giám đốc Học viện phụ trách Ban Giám đốc Học viện Ngân hàng đồng tình cho rằng, phát triển nhân lực số là nhiệm vụ không thể thực hiện đơn lẻ, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa NHNN, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp. Do đó, Học viện Ngân hàng mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành của các tổ chức tín dụng trong việc đặt hàng đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm, tạo cơ hội thực tập việc làm cho sinh viên. Qua đó hình thành đội ngũ nhân lực trẻ có tri thức, kỹ năng và bản lĩnh làm chủ công nghệ trong kỷ nguyên số.

Qua các ý kiến trao đổi tại Tọa đàm cho thấy, con người vẫn là trung tâm của chuyển đổi số, và AI chỉ phát huy giá trị khi được vận hành bởi đội ngũ có tri thức, kỹ năng và đạo đức nghề nghiệp. Để hình thành đội ngũ ấy, việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cần bắt đầu ngay từ trên ghế nhà trường, thông qua sự đổi mới chương trình, phương pháp giảng dạy và sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngân hàng với các trường đại học, cơ sở đào tạo chuyên ngành. Đây chính là nền tảng để xây dựng đội ngũ nhân lực ngân hàng có tư duy số, làm chủ công nghệ và thích ứng linh hoạt – yếu tố then chốt giúp ngành Ngân hàng Việt Nam tiên phong đổi mới, phát triển bền vững trong thời đại AI.

Linh San