Ảnh minh họa
Bên cạnh thế mạnh về xuất khẩu nông sản, Việt Nam còn nắm giữ mặt hàng chủ lực mang về hàng chục triệu USD mỗi năm là mặt hàng giày dép. Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu giày dép của Việt Nam đã thu về hơn 2,1 tỷ USD trong tháng 5, giảm 3,5% so với tháng 4.
Lũy kế trong 5 tháng đầu năm, mặt hàng này đã thu về 9,76 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ năm 2024.
Xét về thị trường, Mỹ là thị trường xuất khẩu giày dép lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt hơn 3,5 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2024. Đứng thứ 2 là Hà Lan với hơn 742 triệu USD, tăng 17% so với 5T/2024.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu giày dép lớn thứ 3 với hơn 644 triệu USD, tuy nhiên giảm 16% so với cùng kỳ năm trước.
Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu giày dép của Việt Nam đạt khoảng 27 tỷ USD, tăng khoảng 3 tỷ USD so với năm trước đó. Từ cuối năm 2023, xuất khẩu giày dép đã có sự phục hồi rõ nét. Có được kết quả trên là do các doanh nghiệp đã chủ động, linh hoạt để giữ được thị trường truyền thống và mở thêm các thị trường mới. Do đó, các doanh nghiệp ngành giày dép đã giữ mức tăng trưởng hơn 12%. Hiện Việt Nam giữ vị trí thứ 2 thế giới về xuất khẩu giày dép (chỉ sau Trung Quốc).
Xuất khẩu da giày đã tận dụng tốt lợi thế các hiệp định thương mại tự do, nhất là khối thị trường EVFTA, CPTPP… Năm 2024, nhiều doanh nghiệp đã ký được nhiều hợp đồng xuất khẩu lớn. Ngoài các thị trường truyền thống, thông qua hoạt động xúc tiến thương mại, các doanh nghiệp trong ngành da giày đã và đang phát triển mở rộng sang các thị trường mới như Trung Đông, Nam Mỹ, châu Phi …
Đối với giày thể thao - mặt hàng thế mạnh của Việt Nam chiếm ưu thế, mặt hàng này cũng có thể giúp xuất khẩu của ngành tăng trưởng nhanh và mạnh sang Trung Đông trong ngắn hạn. Bên cạnh đó, thị trường này còn tiêu dùng mặt hàng dép tuy nhiên số lượng không lớn.
Việt Nam đang có những bước đi chủ động như đẩy mạnh đàm phán song phương, đề xuất miễn trừ thuế với các sản phẩm có giá trị gia tăng nội địa cao, đồng thời rà soát chứng nhận xuất xứ để tránh tình trạng “mượn nhãn Made in Vietnam”.
Tuy nhiên, về dài hạn, Việt Nam cần chiến lược “hậu ưu đãi”, bao gồm: nâng tỷ lệ nội địa hóa trong sản phẩm xuất khẩu; Phát triển công nghệ vật liệu và tự động hóa để giảm phụ thuộc vào lao động giá rẻ; Mở rộng thị trường tiêu dùng nội địa và các thị trường phi truyền thống như châu Âu, Trung Đông.
Năm 2025 ngành da giày đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 10% so với năm 2024, đạt kim ngạch khoảng 29 tỷ USD. Dự báo, đơn hàng có khả năng ổn định. Hiệp hội Da giày- Túi xách Việt Nam cho rằng, các doanh nghiệp phải nỗ lực để đáp ứng các yêu cầu mới của thị trường, chi phí logistics tăng, chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh… Đồng thời, Chính phủ cần có những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là trong việc xây dựng cơ chế, chính sách về năng lượng sạch và năng lượng xanh.
Như Quỳnh
Nguyễn Đức Hải