Nghiên cứu đánh thuế đất bỏ hoang, dự án bất động sản chậm triển khai

Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 256/TB-VPCP ngày 23/5/2025 kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp nghe báo cáo về tình hình thị trường bất động sản.

Thông báo nêu rõ bất động sản là mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái kinh tế, có ảnh hưởng sâu rộng đến chuỗi sản xuất, thị trường vốn, tín dụng và lao động. Thời gian qua Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo hoàn thiện, tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế, quy hoạch; giải quyết các khó khăn, vướng mắc thúc đẩy phát triển lành mạnh, bền vững.

Tuy nhiên, thị trường hiện vẫn tồn tại nhiều hạn chế như thiếu hụt nguồn cung, đặc biệt là phân khúc nhà ở xã hội và nhà ở trung bình; giá nhà ở vượt xa thu nhập của người dân... Ngoài ra, còn xảy ra tình trạng "làm giá, thổi giá", đẩy giá đất lên cao bất hợp lý.

Nguyên nhân được xác định do độ trễ của chính sách pháp luật, thủ tục hành chính phức tạp, khó tiếp cận tín dụng, nhiều dự án chậm tháo gỡ vướng mắc, thiếu dữ liệu và công cụ điều tiết thị trường hiệu quả.

Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ: Xây dựng, Tài chính, NN&MT, NHNN đánh giá toàn bộ quy trình thực hiện dự án bất động sản; đảm bảo rõ trách nhiệm của từng cơ quan; thực hiện các thủ tục trên môi trường điện tử, thông suốt, minh bạch, hiệu quả.

Hướng dẫn địa phương áp dụng pháp luật thống nhất, nhất là các quy định chuyển tiếp của pháp luật đất đai, đầu tư, quy hoạch, nhà ở.

Hoàn thành cơ sở dữ liệu giá đất để ngăn đầu cơ, "thổi giá"

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương xây dựng, thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu, thông tin thị trường bất động sản để trên cơ sở đó Nhà nước chủ động điều tiết thị trường. Nghiên cứu phát triển các trung tâm giao dịch bất động sản phù hợp.

Cùng với đó, Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính các bộ, ngành liên quan nghiên cứu tích hợp các thủ tục đầu tư, phê duyệt thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, phòng cháy chữa cháy,… vào giấy phép xây dựng để rút ngắn thời gian đầu tư xây dựng.

Bộ Xây dựng khẩn trương nghiên cứu ban hành các thiết kế mẫu tiêu chuẩn cho nhà ở xã hội, mở rộng tiêu chí, đối tượng thụ hưởng các chính sách nhà ở xã hội, các phương thức tiếp cận thuê, thuê mua, mua.

Bộ Xây dựng chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tổng hợp các vướng mắc, kiến nghị, đề xuất các giải pháp báo cáo Ban Chỉ đạo và trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị quyết để thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản lành mạnh.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&MT chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính rà soát các quy định về đất đai, nhất là về thủ tục hành chính, định giá đất, giao nhiệm vụ cho đơn vị sự nghiệp công lập đủ điều kiện hoạt động tư vấn xác định giá khi không chọn được tư vấn giá đất, tiếp cận đất đai, các quy định chuyển tiếp để trình Chính phủ Nghị định sửa đổi, bổ sung trong tháng 6.

Khẩn trương hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn, tiến tới áp dụng một giá đất, làm cơ sở thực hiện chính sách thuế bất động sản, ngăn ngừa các hành vi đầu cơ, thổi giá.

Nghiên cứu đánh thuế bất động sản, nhà ở bỏ hoang

Phó Thủ tướng yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Công an và các cơ quan rà soát, đánh giá nợ xấu liên quan đến bất động sản, nhà ở để có giải pháp xử lý.

Nghiên cứu mở rộng đối tượng tiếp cận tín dụng ưu đãi cho nhà đầu tư và người dân trong thực hiện chính sách nhà ở xã hội.

Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với Bộ Xây dựng, NHNN nghiên cứu việc đánh thuế đối với đất hoang hóa, các dự án bất động sản, nhà ở chậm triển khai; tránh tình trạng đánh thuế chồng thuế.

Nghiên cứu chuyển đổi các dự án nhà ở thương mại không sử dụng sang nhà ở xã hội

Phó Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành tập trung giải quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án bất động sản, rà soát, phân loại các dự án có vướng mắc tương tự đối tượng được quy định trong Nghị quyết số 170 của Quốc hội để khi Quốc hội cho phép mở rộng phạm vi áp dụng có thể thực hiện được ngay.

Cùng với đó, chuẩn bị quỹ đất phát triển nhà ở xã hội bên cạnh 20% quỹ đất từ các dự án nhà ở thương mại; chủ động rà soát các dự án nhà ở tái định cư, nhà ở thương mại xây xong nhưng không sử dụng để đề xuất cấp có thẩm quyền cho phép chuyển đổi sang nhà ở xã hội.

Hoàng Lam (t/h)