Tại một hội nghị gần đây, Câu lạc bộ Tài chính Tiêu dùng (thuộc Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam – VNBA) đã tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động tài chính tiêu dùng.
Một trong số những vấn đề được nêu bật là việc xây dựng blacklist về nhân sự giữa các công ty tín dụng tiêu dùng (TCTD). Theo đó, nhân sự có sai phạm sẽ được đề cập trong blacklist và được chia sẻ giữa các công ty TCTD. Bước đi này nhằm tạo điều kiện phát triển thị trường cho vay tiêu dùng chính thống, minh bạch và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Đình Đức, Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính HD SAISON – Phó Chủ nhiệm CLB Tài chính Tiêu dùng cho biết, nhiệm vụ xây dựng cơ sở dữ liệu blacklist và khung quy tắc bảo vệ người tiêu dùng hiện vẫn chưa hoàn tất, do thiếu sự hợp tác, chia sẻ thường xuyên trong hoạt động kinh doanh giữa các hội viên.
Do đó, trong thời gian tới, Câu lạc bộ Tài chính Tiêu dùng tiếp tục đặt mục tiêu phát triển hạ tầng dữ liệu dùng chung, tiếp tục xây dựng cơ sở dữ liệu blacklist đối với cán bộ nhân viên có yếu tố gian lận, diễn đàn chia sẻ thông tin nội bộ giữa các hội viên.
Ngoài ra, hội nghị cũng đề cập đến một số vấn đề nổi trội khác như:
Thứ tự thu nợ theo Thông tư 06/2023/TT-NHNN, quy định cứng về thứ tự thu nợ đang khiến nhiều khoản vay bị ghi nhận là quá hạn dù khách hàng đã trả một phần nợ, ảnh hưởng tiêu cực tới tỷ lệ nợ xấu và tâm lý khách hàng.
Hạn mức cho vay tiêu dùng, mức trần 100 triệu đồng quy định tại Thông tư 43/2016/TT-NHNN đã lỗi thời sau hơn một thập kỷ, cần được điều chỉnh phù hợp với thực tế và lạm phát.
Quy định tỷ lệ cho vay tiêu dùng trong Thông tư 35/2024/TT-NHNN, yêu cầu tỷ lệ tối thiểu 70% là rào cản trong việc phát triển các sản phẩm vay có tài sản bảo đảm và hướng tới nhóm khách hàng ít rủi ro.
Kê khai thông tin người liên quan theo Thông tư 22/2018/TT-NHNN, yêu cầu kê khai chi tiết thông tin của người thân xa là bất khả thi. Doanh nghiệp đề xuất được phép khai thác dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và chịu trách nhiệm về độ chính xác…
Bước sang năm 2025, thị trường tài chính tiêu dùng được kỳ vọng sẽ có nhiều khởi sắc nhờ vào những tín hiệu tích cực từ nền kinh tế vĩ mô. Trong bối cảnh đó, Câu lạc bộ Tài chính Tiêu dùng đặt ra các nhiệm vụ trọng tâm, nhằm thúc đẩy hoạt động cho vay phát triển lành mạnh, bền vững hơn và dàn từng bước đưa Tài chính tiêu dùng trở lại với đúng vị thế của nó.
Các nhiệm vụ bao gồm: Tham gia xây dựng và phản biện chính sách như góp ý cho các văn bản pháp lý quan trọng như Luật Thi hành án dân sự, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Luật Thương mại điện tử…
Song song đó là đẩy mạnh truyền thông, giáo dục tài chính nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò tích cực của tài chính tiêu dùng, giúp phân biệt rõ ràng với tín dụng đen. Đồng thời, tổ chức hội thảo chuyên đề và tập huấn chuyên sâu về thu hồi nợ, quản trị rủi ro, chuyển đổi số, ứng dụng AI và cải thiện tiếp cận khách hàng.
Linh San
Nguyễn Đức Hải