Nhìn từ kỳ họp kỷ lục của Quốc hội

Sau 40 ngày làm việc liên tục, khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần khoa học, đổi mới, trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ 10 đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra. Quốc hội đã xem xét, thông qua 51 luật, 8 nghị quyết quy phạm pháp luật.

Lấy thực tiễn làm thước đo

Đánh giá về những nét nổi bật của Kỳ họp thứ 10, ĐBQH Trương Xuân Cừ (Hà Nội) cho rằng điểm nhấn quan trọng nhất chính là khối lượng lớn các luật được sửa đổi, bổ sung kỷ lục so với nhiều kỳ họp trước đây.

Đại biểu nhấn mạnh công tác chuẩn bị cho kỳ họp lần này rất chu đáo, kịp thời và thể hiện một sự đột phá trong xây dựng thể chế, nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn trong tiến trình phát triển đất nước.

Cùng với đó, các đại biểu Quốc hội đã tham gia thảo luận với tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, thiết thực và hiệu quả. Cùng với đó, các cơ quan soạn thảo luật thể hiện tinh thần cầu thị, tiến bộ, tiếp thu ý kiến một cách đầy đủ và rất trách nhiệm.

Nhờ vậy, tỉ lệ thống nhất khi biểu quyết thông qua các nghị quyết trong kỳ họp rất cao, phản ánh quá trình thảo luận chín chắn, đồng thuận rộng rãi.

ĐBQH Trương Xuân Cừ cho rằng dù chuẩn bị kỹ lưỡng đến đâu, thực tế luôn diễn ra nhanh hơn, phong phú và phức tạp hơn nhiều. Vì vậy, bên cạnh việc xây dựng những bộ luật công phu, có tính chiến lược lâu dài, Quốc hội cần quan tâm đến các vấn đề thực tiễn phát sinh.

Ông lưu ý như Luật Đất đai đã rất đầy đủ, nhưng việc xác định giá đất để đền bù hiện nay vẫn gặp khó. Vì vậy, các nghị định, thông tư hướng dẫn phải được ban hành nhanh chóng, tránh để quy định pháp luật trở thành điểm nghẽn trong phát triển, nhất là trong bối cảnh đất nước hội nhập sâu rộng.

Bên cạnh đó, môi trường quốc tế có nhiều biến động, tác động trực tiếp đến nền kinh tế nước ta, do vậy, ứng phó kịp thời là hết sức quan trọng.

Đại biểu đề nghị Quốc hội khóa XVI, ngoài việc xây dựng luật theo chương trình đề ra, mỗi kỳ họp cần xác định rõ những điểm nghẽn của giai đoạn trước để giải quyết ngay, từ đó đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn.

Đại biểu dẫn chứng đầu tư công đã được thúc đẩy rất quyết liệt, quy định pháp luật đã đầy đủ, nhưng tiến độ giải ngân vẫn chậm. "Vậy điểm nghẽn là ở đâu?", theo ông, câu trả lời phải xuất phát trực tiếp từ thực tiễn, và thể chế phải kịp thời điều chỉnh để tháo gỡ.

"Lấy thực tiễn làm thước đo để hoàn thiện thể chế sẽ là cách làm thiết thực nhất để đáp ứng những vấn đề thực tiễn hiện nay đang mong chờ", ĐBQH Trương Xuân Cừ khẳng định.

ĐBQH Trần Hoàng Ngân (đoàn Tp.Hồ Chí Minh) cho biết, Kỳ họp này và Kỳ họp thứ 9 trước đó, Quốc hội đã kịp thời thể chế hóa nhiều nghị quyết quan trọng mang tính nền tảng, cốt lõi cho mục tiêu tăng trưởng nhanh và bền vững trong giai đoạn mới.

Ông cho rằng đây là "một hệ thống pháp luật mang tính kiến tạo phát triển", đặc biệt thể hiện rõ quan điểm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giao thẩm quyền nhiều hơn cho địa phương trên tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

"Các luật, nghị quyết được thông qua đã góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách hành chính và giảm các thủ tục không cần thiết, tạo thuận lợi thu hút nhà đầu tư", đại biểu nói.

Đại biểu cũng đánh giá rất cao nỗ lực của ban soạn thảo và Chính phủ khi "lắng nghe một cách thấu đáo, thấu tình đạt lý" các ý kiến đại biểu. Nhờ vậy, khi bấm nút thông qua, phần lớn các dự án luật đều nhận được tỉ lệ tán thành rất cao.

Ông cho biết nhiều kiến nghị của mình đã được tiếp thu, đặc biệt trong sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế giá trị gia tăng và chính sách thuế đối với hộ kinh doanh. "Đây là sự lắng nghe rất tuyệt đối", ông nói.

Cùng với đó, Quốc hội đã đồng hành cùng Chính phủ trong việc tháo gỡ điểm nghẽn hạ tầng và những vấn đề vướng mắc ở các địa phương trọng điểm; thông qua nhiều cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủ đô Hà Nội, Tp.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng và các cực tăng trưởng quan trọng khác.

ĐBQH Trần Hoàng Ngân đánh giá Kỳ họp thứ 10 là kỳ họp nhiều ấn tượng và để lại dấu ấn tốt đẹp, khi Quốc hội tiếp tục triển khai 3 đột phá chiến lược theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng: Đột phá về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Đây là những nền tảng rất quan trọng để chúng ta tự tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, hướng tới mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, sớm trở thành nước có thu nhập cao, một đất nước phồn thịnh, văn minh và hạnh phúc", ông nhấn mạnh.

Đồng thời bày tỏ niềm tin mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự đồng hành của Quốc hội và quyết tâm của Chính phủ, đất nước ta sẽ đạt được mục tiêu nêu trên.

Dấu ấn đậm nét trong công tác lập pháp

Theo ĐBQH Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp), có rất nhiều điểm đổi mới tại Kỳ họp lần này. Thay vì chất vấn trực tiếp, Quốc hội đã tiến hành chất vấn bằng văn bản. Việc này giúp tiết kiệm được rất nhiều thời gian và đảm bảo các nội dung cần chất vấn và trả lời chất vấn được thực hiện rõ ràng bằng các văn bản.

Bên cạnh đó, nội dung các dự án luật được Chính phủ, Quốc hội nghiên cứu, xem xét rất kỹ lưỡng trước khi đưa ra thảo luận và thông qua theo đúng tinh thần luật chỉ quy định các vấn đề mang tính khung, định hướng, còn các vấn đề quy định chi tiết, cụ thể từng nội dung dành cho Chính phủ linh hoạt điều hành.

Cách làm mới này mở ra cơ chế thông thoáng trong việc vận dụng, điều hành các hoạt động chung của Chính phủ, đồng thời sẽ giúp kéo dài "tuổi thọ" luật.

Luật sẽ được giảm bớt yếu tố bị "lỗi thời" so với những chuyển động nhanh chóng của cuộc sống, từ đó tiết kiệm chi phí, và tạo hành lang pháp lý để phát triển đất nước.

Cũng theo đại biểu, một vấn đề mới tại Kỳ họp lần này nữa là các đại biểu đã dành nhiều thời gian tranh luận tại tổ, tham gia ý kiến đóng góp trong công tác xây dựng luận rất dân chủ và thoải mái.

Cơ quan soạn thảo luật cũng thể hiện tinh thần lắng nghe, cầu thị rất cao, kịp thời tiếp thu, chỉnh lý các nội dung được đại biểu đóng góp.

Ngoài ra, trách nhiệm giải trình của các cơ quan tại Kỳ họp lần này được thể hiện rất đậm nét, thể hiện sự cầu thị, nhân văn. Hầu hết các ý kiến của đại biểu đều được tiếp thu, giải trình cụ thể.

Việc này đã thể hiện dấu ấn đậm nét trong công tác lập pháp và cũng giúp đại biểu thấy hứng khởi khi thể hiện trách nhiệm đối với các vấn đề chung và đưa ra các đề xuất kiến nghị trong xây dựng luật.