Phó Trưởng Thuế TP.HCM: Không nên chờ đến khi người mua trả tiền mới lập hóa đơn, mà phải lập ngay tại thời điểm giao hàng

Sáng 28/10, Báo Người Lao động tổ chức talkshow "Từ 1/1/2026, Hộ kinh doanh nộp thuế sao cho thuận lợi".

Độc giả gửi câu hỏi đến talkshow: Kê khai và nộp thuế theo doanh thu, hộ kinh doanh bắt buộc phải xuất hóa đơn. Thời điểm xuất hóa đơn là lúc nào? Làm sao để tránh bị phạt khi xuất hóa đơn sai thời điểm?

Ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Trưởng Thuế TP.HCM trả lời:

Thứ nhất, theo quy định tại Điều 9 Nghị định 123 và được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 1 Điều 6 Nghị định 70 năm 2025 quy định về hóa đơn, chứng từ:

- Thời điểm lập hóa đơn đối với bán hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng cho người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa. 

- Thời điểm lập hóa đơn đối với việc cung cấp dịch vụ là thời điểm dịch vụ hoàn thành, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa. 

- Trường hợp người mua ứng tiền trước hoặc trả tiền trong quá trình cung cấp dịch vụ thì người bán cũng phải lập hóa đơn.

Trừ một số trường hợp theo quy định tại Nghị định 70, ngoài ra cũng có một số quy định về lập hóa đơn đối với các doanh nghiệp, ví dụ như doanh nghiệp xuất khẩu hoặc doanh nghiệp cung cấp số lượng lớn hóa đơn, quy định rõ ngày đối soát.

Về câu hỏi làm sao để tránh bị phạt khi xuất hóa đơn sai thời điểm, theo ông Tiến Dũng, ngoài việc nắm vững quy định về thời điểm xuất hóa đơn, người nộp thuế và hộ kinh doanh cũng cần hiểu rõ các hành vi vi phạm theo quy định tại Nghị định số 125 năm 2020 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn.

Người nộp thuế cần biết rõ các hành vi vi phạm trong quá trình phát hành và lập hóa đơn, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ và những trường hợp không bị xử phạt, ví dụ như khi hệ thống của cơ quan nhà nước bị lỗi, hoặc gặp khó khăn đặc biệt như thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ. Một số trường hợp được xem xét giảm nhẹ như người có trình độ hạn chế hoặc đang trong tình trạng bệnh tật.

"Vì vậy, khi bán hàng hóa, không nên chờ đến khi người mua trả tiền mới lập hóa đơn, mà phải lập ngay tại thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa. Đối với dịch vụ, khi nhận tiền trước hoặc trong quá trình cung cấp, hoặc khi hoàn thành dịch vụ, cũng phải lập hóa đơn để tránh bị xử phạt do sai thời điểm.

Trường hợp xuất hóa đơn sai, người nộp thuế có quyền điều chỉnh bằng hóa đơn điều chỉnh hoặc hóa đơn thay thế theo quy định của Nghị định 70. Quy định này nêu rõ: nếu hóa đơn sai mã số thuế, sai nội dung kinh tế hoặc hàng hóa bị trả lại, có thể lập hóa đơn điều chỉnh hoặc thay thế theo quy định", Phó Trưởng Thuế TP.HCM thông tin. 

Phan Trang