Ấn Độ, giống nhiều quốc gia khác, đang vật lộn với các hạn chế của Bắc Kinh đối với xuất khẩu nguyên tố đất hiếm (REE) và muốn phát triển nguồn cung trong nước của riêng mình. Các chuyên gia tin rằng đây có thể là giải pháp thay thế quan trọng cho nguồn cung từ Trung Quốc nhưng đòi hỏi nhiều đầu tư hơn nữa.
Trong những tuần gần đây, thế giới phải ứng phó với tình trạng thiếu hụt đất hiếm do lệnh hạn chế của Trung Quốc. Các nhà sản xuất ô tô trên khắp Ấn Độ, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức đã bị ảnh hưởng.
Để ứng phó, các quan chức Ấn Độ đang đánh giá các thức Indian Rare Earths (IREL), một công ty do chính phủ sở hữu, có thể tăng sản lượng REE.
Báo cáo được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ Piyush Goyal gọi việc Trung Quốc tạm dừng xuất khẩu nguyên tố đất hiếm là "lời cảnh tỉnh" cho thế giới và là cơ hội để Ấn Độ cung cấp một giải pháp thay thế.
Geoffrey Pyatt, Giám đốc điều hành cao cấp bộ phận khoáng sản quan trọng tại McLarty Associates và cựu trợ lý ngoại trưởng Mỹ về tài nguyên và năng lượng từ năm 2022 đến 2025 lặp lại tuyên bố này: "Đây vừa là lời cảnh tỉnh, vừa là cơ hội để chúng ta tăng cường hợp tác giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ về một vấn đề quan trọng đối với khả năng cạnh tranh kinh tế trong tương lai", ông nói với CNBC.
Tiềm năng của Ấn Độ
Trong khi Trung Quốc có trữ lượng REE lớn nhất thế giới là 44 triệu tấn, Ấn Độ cũng sở hữu một lượng đáng kể là 6,9 triệu tấn, theo Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ. Theo hồ sơ của cơ quan này, trữ lượng của Ấn Độ lớn thứ 3 thế giới, sau Trung Quốc và Brazil.
Cũng theo báo cáo này, Ấn Độ còn sở hữu gần 35% trữ lượng khoáng sản bãi biển và cát trên thế giới – là nguồn cung cấp đất hiếm quan trọng.
Với trữ lượng đáng kể đó, Ấn Độ "sẵn sàng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu đa dạng hơn", Gracelin Baskaran, giám đốc chương trình An ninh Khoáng sản quan trọng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói với CNBC.
Tuy nhiên, để sử dụng được trữ lượng REE của mình, các quốc gia cần có khả năng khai thác và chiết xuất nguyên liệu thô, cũng như năng lực và công nghệ để xử lý và tinh chế chúng để sử dụng.
Cho đến nay, Ấn Độ vẫn còn thiếu công nghệ tách và tinh chế tiên tiến, đặc biệt là so với Trung Quốc, Mỹ hay Nhật Bản. Thực tế là cho đến nay, Ấn Độ mới chỉ chiếm chưa đến 1% lượng sản xuất đất hiếm toàn cầu.
Những thách thức khác mà Ấn Độ phải đối mặt là thiếu chuyên môn kỹ thuật trong khai thác và chế biến REE cũng như cơ sở hạ tầng kém ở các khu vực có thể khai thác.
Trong một nỗ lực nhằm thay đổi điều đó, Ấn Độ đã khởi động Sứ mệnh Khoáng sản quan trọng quốc gia vào năm 2025. Sáng kiến này nhằm mục đích phát triển một nền tảng để giúp Ấn Độ tự lực về REE trước những hạn chế của Trung Quốc và các mối đe dọa khác đối với chuỗi cung ứng.
Các nguồn tin của CNBC cho biết chính phủ Ấn Độ cũng đang cân nhắc hợp tác với các đơn vị kinh tế tư nhân. Một lợi thế trong giai đoạn này là nhu cầu trong nước đang bùng nổ trên khắp các lĩnh vực từ xe điện, điện tử đến quốc phòng.
"Yếu tố này giúp Ấn Độ vừa có thể là nhà cung cấp vừa là người tiêu dùng tiềm năng", ông Abbhijit Kulkarni - đối tác của EY Parthenon nhận định.
"Ấn Độ không thể thay thế vị trí của Trung Quốc trên thị trường nhưng chắc chắn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn đất hiếm mới" Baskaran của CSIS cho biết.
Hiện tại, Trung Quốc nắm giữ khoảng 60% nguồn cung đất hiếm toàn cầu và chế biến gần 90% bao gồm cả đất hiếm nhập khẩu từ quốc gia khác. Điều đó mang lại cho Bắc Kinh vị thế thống trị với nguồn cung khoáng sản quan trọng cho nhiều lĩnh vực hiện đại như robot, năng lượng sạch, pin và thiết bị quân sự.
Đức Nam (Theo CNBC)
Nguyễn Đức Hải