Sau sầu riêng, thêm một mặt hàng 'siêu thực phẩm' từ Việt Nam thành đối thủ lớn của Thái Lan: Thu hơn 91 triệu USD chỉ trong 1 tháng, Mỹ, châu Âu đều cực kỳ ưa chuộng

Theo số liệu thống kê từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong tháng 5/2025, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam đã thu về hơn 91 triệu USD, đạt mức cao nhất từ đầu năm và tăng 8% so với cùng kỳ năm 2024.

Xét về thị trường, trong 5 tháng đầu năm, Mỹ, châu Âu và Thái Lan là 3 nhóm thị trường nhập khẩu cá ngừ Việt Nam nhiều nhất, tỷ trọng lần lượt đạt 41%, 23% và 4%.

Đối với thị trường lớn nhất là Mỹ, sau khi chững lại trong tháng 4 do những lo ngại về việc áp thuế đối ứng, đã tăng mạnh trở lại trong tháng 5 với mức tăng 37%. Điều này cho thấy rằng các doanh nghiệp xuất khẩu cá ngừ đã nhanh chóng phản ứng, đẩy mạnh giao hàng nhằm tránh rủi ro bị áp thuế cao hơn (có thể lên đến 46% sau ngày 9/7/2025 – thời điểm kết thúc giai đoạn 90 ngày áp thuế tạm thời).

Xuất khẩu sang EU lại chứng kiến mức giảm 11% trong tháng 5. Xuất khẩu sang 2 thị trường lớn nhất khối là Hà Lan và Italy mặc dù vẫn giữ được đà tăng trưởng, nhưng tốc độ tăng trưởng chậm lại lần lượt là 11% và 15%. Cùng với đó, xuất khẩu sang thị trường Đức lại giảm sâu hơn so với cùng kỳ.

Tại khối thị trường Trung Đông, cuộc xung đột giữa Israel và Iran đang ngày càng căng thẳng đã khiến cho xuất khẩu sang khối thị trường này sụt giảm. Cá ngừ sang Israel tiếp tục giảm sâu trong tháng 5 với mức giảm 42% so với cùng kỳ. Cùng với Israel, xuất khẩu sang Saudi Arbia và UAE cũng giảm sâu lần lượt là 89% và 52%.

Đáng chú ý trong tháng 5 này là sự hồi phục xuất khẩu sang các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Giá trị xuất khẩu sang khối thị trường này đã tăng trở lại trong tháng 5 với mức tăng 25%. Xuất khẩu sang các quốc gia dần đầu khối là Nhật Bản và Canada đã phục hồi và tăng cao trong tháng 5. Điều này cho thấy xu hướng đa dạng hóa thị trường đang trở thành "lối thoát" được nhiều doanh nghiệp lựa chọn, không chỉ để phân tán rủi ro mà còn để đón đầu những cơ hội xuất khẩu mới.

Hiện nay Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu cá ngừ lớn thứ 5 thế giới xét về kim ngạch, chỉ sau Thái Lan, Ecuador, Tây Ban Nha và Trung Quốc. Hiện chuỗi cung ứng cá ngừ nguyên liệu ở khu vực Đông Nam Á đang có sự dịch chuyển sang Việt Nam, thay vì chỉ có Thái Lan như trước đây. Trước đó trong năm 2024, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ đạt 989 triệu USD, tăng 17% so với năm 2023.

Dự báo trong năm 2025, thị trường cá ngừ toàn cầu sẽ tiếp tục biến động do thay đổi thói quen tiêu dùng, chính sách thuế quan và biến động cung cầu. Các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với các nước sẽ giúp cá ngừ Việt Nam có lợi thế khi xuất khẩu sang các thị trường như EU, UAE, Nhật Bản, Canada,…. Tuy nhiên, việc đáp ứng quy tắc xuất xứ vẫn là thách thức lớn với ngành cá ngừ Việt Nam. Các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, đánh bắt bền vững và chống đánh bắt IUU đang trở thành điều kiện bắt buộc tại các thị trường lớn.

Như Quỳnh