Trung Quốc ngừng nhập khẩu, Mỹ tăng cường đưa một mặt hàng vào Việt Nam: Thuế nhập khẩu 0%, nước ta tiêu thụ đứng thứ 3 thế giới

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, nhập khẩu đậu tương của Việt Nam trong tháng 8 đạt hơn 297 nghìn tấn với trị giá hơn 141 triệu USD, tăng nhẹ 1,8% về lượng và tăng 2,2% về trị giá so với tháng 7. Lũy kế trong 8 tháng đầu năm, nước ta đã chi hơn 837 triệu USD để nhập khẩu hơn 1,8 triệu tấn đậu tương, tăng mạnh 25,3% về lượng và tăng 11,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Xét về thị trường, Brazil đang là nhà cung cấp đậu tương lớn nhất với hơn 1 triệu tấn, trị giá hơn 483 triệu USD, tăng 22% về lượng và tăng 13% về trị giá so với 8T/2024. Giá bình quân 467 USD/tấn, tương ứng mức giảm 7%.

Đứng thứ 2 là Mỹ với sản lượng đạt hơn 604 nghìn tấn, tương ứng với hơn 273 triệu USD, tăng 29% về lượng và tăng 8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý mức giá có sự sụt giảm đáng kể so với 8T/2024, đạt bình quân 451 USD/tấn, tương ứng mức giảm 16%.

Canada là nhà cung cấp lớn thứ 3 với hơn 136 nghìn tấn, trị giá hơn 64 triệu USD, tăng mạnh 63% về lượng và tăng 30% về trị giá so với 8 tháng đầu năm 2024. Giá bình quân cũng ghi nhận giảm 20%, đạt 475 USD/tấn.

Trên thị trường thế giới, Trung Quốc đã ngừng mua đậu tương Mỹ từ tháng 2, sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế mới lên hàng hóa Trung Quốc. Đây là lần gián đoạn dài nhất từ trước đến nay, làm gia tăng áp lực tài chính lên nông dân Mỹ. Bộ Nông nghiệp Mỹ vừa hạ dự báo xuất khẩu đậu tương xuống mức thấp nhất kể từ năm 2013, còn 1,65 tỷ giạ.

Trong năm 2024 Mỹ xuất khẩu khoảng 12,8 tỷ USD đậu tương sang Trung Quốc, chiếm ¼ tổng kim ngạch xuất khẩu ngành hàng này. Tuy nhiên, Trung Quốc ngày càng đa dạng hóa nguồn cung, với 36 tỷ USD đậu tương nhập từ Brazil trong năm ngoái, cùng với nguồn ổn định từ Argentina và Uruguay. "Việc Trung Quốc mua đậu tương Mỹ phụ thuộc vào việc Mỹ có dỡ bỏ thuế quan hay không", ông Johnny Xiang, sáng lập Agradar Consulting tại Bắc Kinh nhận định.

Việt Nam nhập khẩu đậu tương chủ yếu để sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, chiếm phần lớn sản lượng, và một phần nhỏ để làm thực phẩm cho người, sản xuất dầu ăn và các sản phẩm chế biến khác. Nhu cầu nhập khẩu lớn đến từ việc Việt Nam là quốc gia có ngành chăn nuôi và thủy sản phát triển mạnh, cần lượng lớn khô đậu tương làm thức ăn cho gia súc, gia cầm và thủy sản. 

Theo Nghị định 73/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi của một số mặt hàng quy định tại Phụ lục II - Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo Danh mục mặt hàng chịu thuế quy định tại Điều 3 Nghị định 26/2023/NĐ-CP thành các mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi mới. Trong đó, giảm thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng ngô hạt giảm từ 2% xuống 0%; mặt hàng khô dầu đậu tương giảm từ 1%, 2% xuống 0%.

Dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục tăng nhập khẩu đậu tương trong năm 2025, chủ yếu do nhu cầu thức ăn chăn nuôi tăng mạnh và các rào cản thuế ở mức thấp, đặc biệt là hàng từ Mỹ.

Như Quỳnh