Thanh tra Chính phủ (TTCP) ngày 22/11 đã công khai kết luận thanh tra việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước; chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở (giai đoạn 2011 - 2021) tại Bộ Giao thông vận tải (GTVT).
Một trong những nội dung đáng chú ý được nêu trong kết luận thanh tra là 12 lô đất cơ sở đất do các doanh nghiệp trực thuộc Bộ GTVT quản lý vướng sai phạm trong chuyển đổi đất sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở.
Trong số đó có 4 lô đất tại TP.HCM, 1 lô đất tại TP Vinh (Nghệ An), 1 tại TP Huế và 6 lô đất tại Hà Nội.
Lô đất Tại số 1 bến Vân Đồn, quận 4 TP.HCM được Công ty CP Đại lý hàng hải Việt Nam thực hiện góp vốn ban đầu cũng chưa đúng, chưa lập phương án cụ thể trình Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC), phê duyệt.
Tương tự, là cơ sở đất 428 Nguyễn Tất Thành, quận 4 được Công ty Vận tải và Thuê tàu biển Việt Nam, ký hợp đồng hợp tác đầu tư với Công ty Trung Thủy Lancaster, thực hiện Dự án Căn hộ kết hợp thương mại dịch vụ chưa đảm bảo đúng trình tự.
Ngay bên cạnh đó là cơ sở đất 430 Nguyễn Tất Thành, quận 4, do Cảng Sài Gòn và Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 4 là chủ đầu tư dự án Khu nhà ở cao tầng. Tuy nhiên, hai đơn vị này đã chuyển nhượng dự án trên đất theo hình thức thoả thuận mà không tổ chức đấu giá.
Cơ sở nhà đất duy nhất tại Nghê An là tại số 215 đường Lê Lợi, TP Vinh được TTCP kết luận thuộc Cienco 4. Tuy nhiên, Công ty mẹ Cienco 4 chuyển nhượng khu đất cho Công ty TNHH Xây lắp tổng hợp miền Trung, theo thỏa thuận thị trường mà không đấu giá là sai phạm.
Còn tại TP Huế, dự án chuyển nhượng đất tại số 14 Phan Chu Trinh của Công ty CP Cầu 1 Thăng Long (với diện tích 1.138m2) cũng bị kết luận không xin phép ý kiến chỉ đạo của Bộ GTVT và Bộ Tài chính khi chuyển nhượng, không đấu giá theo quy định.
Còn tại Hà Nội, cơ sở nhà đất 11.276m2 tại cụm 9, phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, chưa được Bộ GTVT và Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam rà soát, kiểm tra, đôn đốc thực hiện phương án sắp xếp lại theo quy định. Việc thu hồi, giao đất cho Công ty Đầu tư và Xây dựng nhà ở GTVT để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở cũng không đúng trình tự.
Thứ hai là khu đất 16-18 Phan Chu Trinh được Công ty Cơ khí Ngô Gia Tự dùng để hợp tác, liên doanh đầu tư với Ngân hàng Thương mại CP quốc tế Việt Nam (VIB) thành lập pháp nhân mới là không đúng quy định về quyền và nghĩa vụ của người thuê đất trả tiền hàng năm.
Đối với cơ sở đất tại số 53 thị trấn Đông Anh, huyện Đông Anh, do Công ty TNHH MTV Ô tô 1/5 quản lý, sử dụng, chuyển nhượng không qua đấu giá, chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa có ý kiến của cấp có thẩm quyền.
Tiếp theo là cơ sở đất tại km 9+500 Nguyễn Trãi (nay là 53 Triều Khúc), quận Thanh Xuân, được Nhà nước giao cho Công ty TNHH Liên doanh Ô tô Hòa Bình liên doanh với nước ngoài xây dựng nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô với thời gian sử dụng 30 năm.
Tuy nhiên, việc UBND TP Hà Nội chuyển đổi mục đích một phần diện tích thành đất ở, dịch vụ, thương mại văn phòng đồng thời giao dự án cho doanh nghiệp không đủ năng lực tài chính, xác định tiền sử dụng đất chưa đúng quy định.
Một cơ sở khác tại 44 Triều Khúc, quận Thanh Xuân, của Công ty CP Cơ khí ô tô Hòa Bình cũng được UBND TP Hà Nội cho phép doanh nghiệp chuyển đổi mục đích sử dụng không đúng với phương án tại thời điểm thực hiện cổ phần hóa. Đồng thời không thu hồi và đấu giá đất cũng như xác định tiền sử dụng đất chưa đúng quy định.
Cuối cùng là cơ sở đất 23.742m2 tại 199 Minh Khai, quận Hai Bà Trưng, của Nhà máy cơ khí công trình, khu đất từng được quy hoạch là đất an ninh do Tổng cục Hậu cần kỹ thuật (Bộ Công an) quản lý nhưng đến nay chưa hoàn thiện thủ tục về đất đai.
Theo TTCP, trách nhiệm sai phạm tại 12 lô đất, cơ sở nhà đất nêu trên thuộc về Bộ GTVT, UBND TP Hà Nội, UBND TPHCM, Tổng cục Hậu cần kỹ thuật (Bộ Công an), Tổng Công ty Cienco và các doanh nghiệp liên quan.
TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT kiểm điểm, xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân lãnh đạo Bộ; kiến nghị UBND TP Hà Nội, TPHCM, Thừa Thiên- Huế, cùng một số địa phương xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có sai phạm.
Hà Ly
Hà Thị Lưu Luyến