Trong nhiều năm qua, Thổ Nhĩ Kỳ nằm trong nhóm quốc gia có nhu cầu vàng cao nhất thế giới do khủng hoảng lạm phát kéo dài, khiến vàng thỏi trở thành kênh trú ẩn phổ biến. Tuy nhiên, theo dữ liệu mới nhất từ Sở giao dịch chứng khoán Borsa Istanbul, nhu cầu vàng đang giảm dần trong năm 2025, nhường chỗ cho bạc khi giá vàng neo cao.
Tháng 7/2025, lượng vàng nhập khẩu qua Borsa Istanbul chỉ đạt 4,34 tấn (139.645 oz), giảm hơn 53% so với tháng 6 và chạm mức thấp nhất kể từ tháng 4/2023. Tính chung 7 tháng, nhập khẩu đạt 72,09 tấn, gần như đi ngang so với cùng kỳ 2024, nhưng mức bình quân tháng giảm 2% còn 10,29 tấn. Đây là con số rất thấp so với đỉnh năm 2023, khi nhập khẩu vàng cả năm đạt tới 318,98 tấn, trước khi giảm xuống 125,69 tấn vào 2024.
Sản lượng vàng trong nước cũng đi xuống. Từ tháng 1–7/2025, các công ty khai thác chỉ sản xuất 14,08 tấn, thấp hơn nhiều so với 18,67 tấn cùng kỳ năm ngoái. Năm 2024, tổng sản lượng đạt 31,10 tấn, tiếp tục xu hướng giảm so với 36,14 tấn của năm 2023. Ngay cả lượng vàng miếng và tiền vàng do Xưởng đúc tiền quốc gia phát hành cũng chỉ đạt trung bình 3,82 tấn/tháng, bằng một nửa so với năm 2024.
Trong khi vàng hạ nhiệt, kim loại 'anh em họ' bạc lại chứng kiến sự bùng nổ. Tháng 7/2025, Thổ Nhĩ Kỳ nhập khẩu 48,66 tấn bạc, gấp gần 6 lần so với tháng trước. Tính từ đầu năm đến tháng 7, nhập khẩu bạc đạt 302,15 tấn, tăng mạnh so với 193,01 tấn cùng kỳ 2024. Giao dịch bạc trên sàn Borsa Istanbul cũng tăng trưởng vượt trội: số lượng giao dịch trong 7 tháng đạt 743, cao hơn 38% so với năm trước.
Về giá trị, giao dịch vàng bình quân tháng năm 2025 đạt 2,13 tỷ USD, tăng 37% so với 2024, song bạc tăng mạnh hơn với mức 47%, lên 69,3 triệu USD/tháng.
Theo các chuyên gia, việc người dân và nhà đầu tư Thổ Nhĩ Kỳ chuyển hướng sang bạc phản ánh rõ sức ép từ giá vàng leo thang. Từ đầu năm 2025, giá vàng đã tăng tới 47% so với đồng lira, gần gấp đôi mức tăng 27% so với đồng USD.
Xu hướng này cho thấy trong bối cảnh lạm phát cao và đồng nội tệ mất giá, thị trường kim loại quý tại Thổ Nhĩ Kỳ đang bước vào giai đoạn tái cân bằng, khi bạc dần nổi lên như một kênh đầu tư thay thế hấp dẫn.
Tại Việt Nam, giá bạc cũng đang chứng kiến mức tăng lên tới gần 50%, vượt xa mức tăng của giá vàng 32,9% trong vòng 1 năm qua. Tham khảo tại Tập đoàn Vàng bạc Đá quý Phú Quý, giá bạc thỏi đang được giao dịch ở mức 1,453 triệu đồng/lượng (mua vào) và 1,498 triệu đồng/lượng (bán ra).
Khánh Vy
Nguyễn Đức Hải