Sở Xây dựng TP.HCM vừa báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ theo Kết luận của Thủ tướng Chính phủ - Trưởng ban chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia về lĩnh vực đường sắt. Trong đó có nhiệm vụ ưu tiên đầu tư tuyến đường sắt kết nối Tân Sơn Nhất với cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Theo đó, UBND TP.HCM đang phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai chuyển đổi tuyến Thủ Thiêm – Long Thành từ đường sắt quốc gia sang đường sắt đô thị, đồng thời cập nhật dự án vào quy hoạch của địa phương. Dự kiến, HĐND 2 địa phương sẽ xem xét, thống nhất giao UBND TP.HCM là cơ quan có thẩm quyền thực hiện dự án.
TP.HCM cũng đang xem xét giao nhà đầu tư là Tập đoàn Trường Hải (Thaco) nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt Bến Thành - Thủ Thiêm và Thủ Thiêm - Long Thành theo hình thức đối tác công tư (PPP), dự kiến hoàn thành dự án trong năm 2030.
Trước đó, triển khai kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm, Chính phủ đã chỉ đạo UBND TP.HCM và Đồng Nai đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư, sớm khởi công đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành và metro Suối Tiên - Trung tâm hành chính tỉnh Đồng Nai - Sân bay Long Thành, kết nối trực tiếp metro nội đô TP.HCM sân bay này trong năm 2026.
Trong phương án trình Trung ương, TP.HCM đề xuất kết nối 3 dự án đường sắt gồm: Bến Thành – Tham Lương, Bến Thành – Thủ Thiêm và Thủ Thiêm – Long Thành để tạo thành tuyến metro kết nối 2 sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành.
Theo phương án này, hành khách từ sân bay Tân Sơn Nhất sẽ đi metro Bến Thành - Tham Lương di chuyển về ga trung tâm Bến Thành, sau đó tiếp tục đi metro Bến Thành - Thủ Thiêm và nối sang tuyến Thủ Thiêm - Long Thành để đến sân bay Long Thành.

Ngoài các tuyến kết nối hai sân bay, TP.HCM cũng đang mở rộng không gian thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực đường sắt. Trong đó, tuyến Bến Thành – Cần Giờ đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, giao CTCP đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc (Vinspeed) làm nhà đầu tư, đã được động thổ ngày 19/12.
Đồng thời, TP.HCM giao Becamex nghiên cứu tuyến đường sắt quốc gia Bàu Bàng – Cái Mép; Sovico nghiên cứu tuyến metro số 4 theo hình thức PPP hoặc đầu tư trực tiếp; Masterise đề xuất nghiên cứu tuyến metro số 3 (đoạn Hiệp Bình Phước – An Hạ) theo hợp đồng BT, hiện đang được TP xem xét chấp thuận.
Về nguồn lực, UBND TP.HCM đã báo cáo Bộ Tài chính về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 – 2030, kiến nghị Bộ Tài chính xem xét bổ sung số vốn ngân sách Trung ương theo nhu cầu của thành phố hơn 221.000 tỷ đồng (tương đương 8,39 tỷ USD).
Song song, thành phố dự kiến bố trí hơn 975.000 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương, trong đó khoảng 124.000 tỷ đồng dành cho đường sắt đô thị.
Như vậy, nguồn vốn ngân sách dự kiến bố trí cho đường sắt đô thị trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030 là khoảng 345.000 tỷ đồng (tương đương 13,1 tỷ USD).
Tú An
Nguyễn Đức Hải