Thanh tra Chính phủ 'điểm mặt' loạt dự án sai phạm đất đai tại Hải Dương

Thanh tra Chính phủ mới đây đã thông báo Kết luận thanh tra trách nhiệm của UBND tỉnh Hải Dương trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản và quản lý sử dụng đất đai giai đoạn 2016-2020.

Qua việc thanh tra 16 dự án sử dụng đất, (bao gồm cả dự án đối ứng trong dự án BT), Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều vi phạm, thiếu sót tại hàng loạt dự án.

Cụ thể, 7/16 dự án có hạn chế, thiếu sót về công tác quy hoạch, trong đó, Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu dân cư, dịch vụ thương mại phía Bắc thị trấn Ninh Giang, huyện Ninh Giang có chất lượng quy hoạch chi tiết xây dựng dự án còn bất cập, phải điều chỉnh nhiều lần, nội dụng điều chỉnh manh mún, việc lập, thẩm định và phê duyệt đồ án điều chỉnh chậm, kéo dài ảnh hưởng lớn đến tiến độ đầu tư xây dựng.

Hay tại Dự án Khu Dân cư Đại An II tại phường Tứ Minh, TP Hải Dương việc triển khai các bước về lập quy hoạch kéo dài, điều chỉnh cơ cấu, ranh giới cho thuê đất nhưng chưa kịp thời thực hiện các trình tự, thủ tục thu hồi đất theo quy định, từ đó dẫn đến chậm lựa chọn Chủ đầu tư dự án làm giảm hiệu quả sử dụng đất.

Kết luận thanh tra chỉ ra 13/16 dự án có hạn chế, thiếu sót như: chậm phê duyệt giá đất, xác định bổ sung tiền sử dụng đất khi điều chỉnh quy hoạch hoặc giao đất bổ sung; xác định tiền sử dụng đất, tiền thuê đất là tạm tính, phê duyệt giá đất cho cả phần diện tích đất chưa được giao; chậm điều chỉnh đơn giá thuê đất khi hết thời gian ổn định 5 năm; không xác định cụ thể diện tích từng loại đất dẫn đến diện tích đất phải nộp tiền thuê đất không thống nhất...

Trong đó, 4 dự án đã được giao đất trên 1 năm nhưng vẫn chưa phê duyệt giá đất, xác định nghĩa vụ tài chính về đất như: Dự án Khu đô thị Đại Sơn tại phường Cộng Hòa, TP Chí Linh; Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu dân cư, dịch vụ thương mại phía Bắc thị trấn Ninh Giang, huyện Ninh Giang; Dự án Khu dân cư, dịch vụ, thương mại phía Bắc thị trấn Phú Thứ, huyện Kinh Môn; Dự án Khu dân cư phía Đông đường Trần Hưng Đạo, phường Sao Đỏ, TP Chí Linh.

7/16 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm khi phê duyệt giá đất, xác định nghĩa vụ tài chính về đất như: việc xác định tổng mức đầu tư dự án có một số chi phí chưa phù hợp hoặc vẫn để khoản thuế giá trị gia tăng (VAT) trong tổng chi phí hạ tầng kỹ thuật của chi phí phát triển giả định để tính tiền sử dụng đất theo phương pháp thặng dư, làm phát sinh bổ sung tiền sử dụng đất phải nộp; chậm xác định khối lượng, thẩm định dự toán đổi một số hạng mục có giá trị đầu tư tạm tính.

Không thực hiện các thủ tục về quản lý đất đai, không có hợp đồng thuê đất dẫn đến không xác định và thu hồi tiền thuê đất kịp thời; trong đó, có dự án xác định tiền sử dụng đất không đúng thời điểm giao đất hoặc bàn giao đất thực tế như Dự án Khu dân cư Bắc đường 52 m thuộc Dự án đầu tư xây dựng Khu thương mại - du lịch - văn hóa và đô thị mới phía Tây, TP Hải Dương theo hình thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.

Cũng theo kết luận, 4/16 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm về trình tự, thủ tục như: thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư nhưng chưa thực hiện thủ tục báo cáo HĐND tỉnh Hải Dương thông qua danh mục dự án có sử dụng đất cần lựa chọn nhà đầu tư, thu hồi đất để thực hiện dự án khi chưa đầy đủ trình tự thủ tục sắp xếp lại, xử lý tài sản công theo quy định; chậm hoặc chưa làm thủ tục giao đất, bàn giao đất trên thực địa cho Chủ đầu tư khi đã GPMB xong; chậm tiến độ do vướng mắc trong GPMB.

4/16 dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm về trật tự xây dựng như: Chủ đầu tư dự án tổ chức thi công khi chưa được cấp phép xây dựng; không thực hiện các thủ tục thăm dò, khai thác khoáng sản hoặc đóng cửa mỏ tại khu vực dự án.

Trong đó, tại Dự án Khu Dân cư Đại An II, Công ty Cổ phần Đại An đang tạm quản lý đất khu vực dự án, chưa được lựa chọn chính thức làm chủ đầu tư đã thi công đầu tư công trình hạ tầng kỹ thuật, tiến hành xây dựng nhà trên một số ô đất vi phạm quy định quản lý, sử dụng đất và trật tự xây dựng.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra một số dự án có hạn chế, thiếu sót, vi phạm khác như: tại Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu Công nghiệp Đại An mở rộng, Ban Quản lý các Khu Công nghiệp tỉnh Hải Dương cấp và cấp thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho nhà đầu tư nhưng chưa ghi đầy đủ nội dung về tiến độ dự án, ưu đãi đầu tư theo quy định; có dự án cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với phần diện tích đất ở cho chủ đầu tư dự án với thời hạn sử dụng đất lâu dài không đúng quy định;…

"Để xảy ra hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, quản lý sử dụng đất đai nêu trên, thuộc trách nhiệm của Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương phụ trách lĩnh vực giai đoạn 2016–2020 và thời kỳ có liên quan; Giám đốc, Phó Giám đốc Sở, ngành phụ trách lĩnh vực, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã phụ trách lĩnh vực giai đoạn 2016-2020 và thời kỳ có liên quan", Kết luận thanh tra nêu rõ.

Do vậy, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương xử lý về kinh tế tổng số tiền trên 110,3 tỷ đồng ở hàng loạt dự án.

UBND tỉnh Hải Dương có trách nhiệm tổ chức rà soát các nội dung xử lý kinh tế theo kết luận thanh tra để xác định chính xác số tiền theo quy định của pháp luật, không để thất thoát ngân sách nhà nước.

UBND tỉnh Hải Dương phải tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm theo thẩm quyền được phân cấp hoặc kiến nghị cấp thẩm quyền xử lý. Làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân liên quan đến các hạn chế, thiếu sót, vi phạm được nêu ra trong kết luận.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Thanh tra Chính phủ chịu trách nhiệm toàn diện về kết quả thanh tra và các kết luận, kiến nghị. Đồng thời giao thanh tra theo dõi, đôn đốc, kiểm tra UBND tỉnh Hải Dương thực hiện kết luận và tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định.