Thấy Việt Nam, Thái Lan ‘hốt bạc’ nhờ sầu riêng, một nước láng giềng lập tức nhập cuộc
Quốc gia này đang tăng tốc trồng sầu riêng để xuất sang Trung Quốc, nơi tiêu thụ hơn 90% sầu riêng thế giới.
Bản tin Thị trường Nông, Lâm, Thủy sản do Cục Xuất nhập khẩu và Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương) vừa phát hành cho thấy Việt Nam sẽ có thêm đối thủ trên thị trường xuất khẩu sầu riêng.
Cụ thể, theo Bản tin, chính quyền tỉnh Attapeu (Lào) đã chính thức phân bổ nhượng quyền cho 3 công ty nước này để trồng sầu riêng trên tổng diện tích hơn 273 ha trong thời gian 30 năm. Mục tiêu của Lào là trở thành nhà cung cấp sầu riêng cho Trung Quốc, nơi tiêu thụ 91% sầu riêng toàn cầu, chủ yếu nhập khẩu từ Thái Lan, nhưng đang tìm kiếm các nguồn cung cấp mới.
Vào tháng 10/2024, các công ty Trung Quốc đã có cuộc gặp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Quốc gia Lào để thảo luận về việc thành lập Hiệp hội Doanh nghiệp Sầu riêng Lào và một trung tâm nghiên cứu sầu riêng.
Tính đến năm 2024, diện tích trồng sầu riêng của Lào đã đạt hơn 3.000 ha, dự kiến sẽ tăng mạnh theo từng năm. Theo thông tin từ truyền thông Lào, Chính phủ Lào đã đồng ý giao 12.000 ha đất nông nghiệp cho các công ty Trung Quốc chuyên trồng sầu riêng nhằm xuất khẩu sang Trung Quốc.
Một trong những lợi thế của Lào là sở hữu tuyến đường sắt Viêng Chăn – Côn Minh nối thủ đô Viêng Chăn của Lào với thủ phủ tỉnh Vân Nam của Trung Quốc dài hơn 1.000 km, tốc độ tối đa lên đến 120 km/h, giúp rút ngắn đáng kể thời gian vận chuyển trái cây và tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản Lào.
Tương tự, ngành công nghiệp sầu riêng của Indonesia hiện đang giải quyết những vấn đề về hậu cần để chuẩn bị xuất khẩu sang Trung Quốc.
Theo chính quyền tỉnh Trung Sulawesi, diện tích trồng sầu riêng đã đăng ký trong tỉnh đạt khoảng 3.056 ha trên 5 địa phương, trong đó ba địa phương gồm: Parigi Moutong, Poso và Sigi tuyên bố đã sẵn sàng xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Ngoài ra, có 15 cơ sở đóng gói sầu riêng, trong đó 7 cơ sở đã đăng ký và số còn lại vẫn đang trong quá trình thực hiện.
Mặc dù Indonesia đã sản xuất 1,83 triệu tấn sầu riêng vào năm 2023, trở thành một trong những nước sản xuất sầu riêng lớn nhất thế giới, nhưng phần lớn sản lượng này được tiêu thụ trong nước. Các nhà phân tích cho rằng quy định nghiêm ngặt của Trung Quốc về trái cây nhập khẩu cũng đặt ra thách thức cho xuất khẩu sầu riêng, trong khi các rào cản về hậu cần vẫn là mối quan tâm đáng kể.
Theo thống kê từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, 2 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu quả sầu riêng của Trung Quốc đạt 22,98 nghìn tấn, trị giá 120,1 triệu USD, giảm 56,8% về lượng và giảm 57,8% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.
2 tháng đầu năm, Trung Quốc nhập khẩu sầu riêng từ 4 thị trường Thái Lan, Việt Nam, Malaysia và Philippines, tăng thêm một thị trường so với cùng kỳ năm trước. Thái Lan là thị trường cung cấp lớn nhất, chiếm 62,3% thị phần.
Việt Nam là thị trường lớn thứ hai cung cấp quả sầu riêng cho Trung Quốc trong 2 tháng đầu năm nay, đạt 8,5 nghìn tấn, trị giá 38,8 triệu USD, giảm 74,4% về lượng và giảm 76,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024; chiếm 37% về lượng, thấp hơn nhiều so với mức 61,7% cùng kỳ năm 2024.
Nguyên nhân khiến xuất khẩu sầu riêng của cả Thái Lan và Việt Nam sang Trung Quốc giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước là do bị ảnh hưởng nặng nề bởi lệnh kiểm tra chất lượng từ Trung Quốc.
Phan Trang